KAMUDA KİMYAGER ve YAŞADIKLARI SIKINTILAR
GİRİŞ
Türkiye İş Kurumu meslekler sözlüğüne göre; kimyager, kimya alanında maddelerin kimyasal
karışımları, muhtemel değişiklikleri konusunda araştırma ve geliştirme işleri ile test, tecrübe,
tahlil işlerini yaparak; bu konudaki çalışmaları yöneten kişidir. Araştırma geliştirme, kalite kontrol, kalite güvence,
üretim, teknik yönetim, sorumlu müdürlük başlıca çalışma sahalarıdır .
BULGULAR
Kimya bölümlerinin kontenjanı 2013 yılında bir önceki yıla göre %57 azaltılarak; 2366?ya düşürülmesine rağmen 1626 öğrenci tercih etmişti. Bu yıl kimya bölümü kontenjanları yine azaltılarak; 1823?e düşürüldü. Fakat yine kimya bölümleri için ayrılan kontenjanlar dolmadı. Ayrılan toplam kontenjanın %75?i doldu. Buna ek olarak her yıl ortalama 3800 kimyager mezun olmaktadır.12 yılda mezun kimyager sayısı minimum 45000 olmuştur. Kamu yılda en fazla aldığı yıl 2013 yılı olmuş ve bu yıl 98 kimyager kadrosu açılmıştır. Bu durumda 12 yıl içinde mezun olmuş kimyagerlerin yüzde 99?u özel sektörde iş bulmaya çalışmıştır.
2003-2014 yılları en fazla kimyager alımı yapan kamu
kurumu Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı, en az alım yapan kurum Emniyet Genel Müdürlüğü
olmuştur. 2004 yılında ise kimyager alımı yapılmamıştır. İncelenen süre içerisinde KPSSP3 ile
toplam 378 kimyager kamuda istihdam olmuştur.
Kamuda kimyagerlerin yoğun olarak çalıştıkları kurumlar; Çevre ve Orman Bakanlığı,
Gümrük Müsteşarlığı ve Sağlık Bakanlığıdır. Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı?nda kimyagerler
genellikle İl Kontrol Laboratuvarlarında teknik personel olarak hizmet vermekte, gıda
analizlerini gerçekleştirmektedirler. Çevre ve Orman Bakanlığı bünyesindeki kimyagerler İl
Çevre Müdürlüğü bünyesindeki çevre yönetimi şube müdürlüğüne bağlı olarak çalışmakta,
çevre kirliliği, atık kontrolü, çevre ile ilgili izinler, tehlikeli atıkları beyanı gibi konularla
ilgilenmektedirler. Gümrük ve Dış Ticaret Müsteşarlığı bünyesinde çalışan kimyagerler
genellikle gümrük laboratuvarlarında çalışmaktadırlar. Bu laboratuvarlarda kimyagerler
cihazların kurulması, çalışır hale getirilmesi, kalibre edilmiş cihazlarda amaca uygun ve
uluslararası normlara göre analiz yapılması, analiz laboratuvarının akredite edilmesi, metotların
cihazlar üzerinde testin yapılıp, hazır hale getirilerek; gerçek örneklere uygulanması ve
doğruluklarının tespit edilerek sonuçlarının yorumlanması işlemlerini gerçekleştirmektedirler.
Sağlık Bakanlığı bünyesindeki kimyagerler başta halk sağlığı laboratuvarları ile hastane
laboratuvarlarında çalışmaktadırlar. Halk Sağlığı Laboratuvarında çalışan kimyagerler; insani
tüketim amaçlı sular yönetmeliğine göre içme-kullanama suları ve havuz sularının analizi ile
bazı laboratuvarlarda da biyokimya analizleri ile ilgilenmektedirler. Hastanelerde çalışan
kimyagerler genellikle biyokimya laboratuvarlarında görevlendirilmektedir.
SONUÇ ve TALEP
İncelenen 11 yıllık periyotta(2003-2013) kamuda istihdam edilen kimyager sayısının çok az olduğu görülmüştür. İncelenen süre zarfında mezun olan kimyager sayısının yaklaşık % 1?i kamuda istihdam edilmektedir. Daha net ifade etmek gerekirse son 4 yılı çerçevesinde:
2008 KPSS de 2008-2010 toplam: 71 kişi atanmıştır.
2010 KPSS de ise;
Kpssye giren kimyager sayısı:17 bin 284
kadrolu olarak atanan kimyager:35
sözleşmeli olarak atanan kimyager:30
daha net ifadeyle,
2010-2012 Merkezi Atamaları
2010/2: 19kişi, en düşük puan:92,987(kpdssiz) 89,981(kpds C) en yüksek puan: 96,612
2011/1: 16kişi, en düşük puan:91,559(kpdssiz) 90,114(kpds D) en yüksek:98,224
2011/2: 9kişi, en düşük puan : 90,291(kpdssiz) 88,385(kpds C) en yüksek puan: 95,782
2012/1: 9kişi, en düşük puan :89,687(kpdssiz) 88,235(kpds C) en yüksek puan:92,200
Ve 2012 KPSS de ise
Dönem
Toplam kadro
Boş kadro
En düşük puan
2014/1
36
0
85.964
2013/2
53
0
88.967
2013/1
45
0
90.410
2012/ÖMSS
3
0
87.000
2012/7
7
0
93.589
Görüldüğü gibi alımların çok az sayıda olması puanların 90 larda kalmasına neden olmaktadır. Yüksek puan alan birçok aday diğer adaylara göre çok başarılı ancak kimyagerlik için hiçbir anlam ifade edememektedir.
- Özel sektör cephesinde durumun ne olduğu ayrı bir araştırma konusudur ancak ihtiyaçtan fazla kimyager yetiştirilmesi ucuz iş gücüne neden olmakta, mevcut işsizlik şartlarında da insanlar bu ücretlere çalışmaya zorlanmaktadır. Bu nedenle en başta yapılması gereken gerek kamunun gerekse özel sektörün kimyager ihtiyacını belirleyerek; üniversitedeki kontenjanları bu yönde düzenlemek gerekmektedir.
-Hem özel sektörde hem de kamuda kimyagerlik mesleği tanınmamaktadır. Yukarıda verilen bilgiler ışığında kimyagerin görevleri sıralanmıştır. Ancak çoğu kurum bu görevleri kimya teknisyeni, kimya teknikerine yaptırarak biz kimyagerler mesleğimizi yapamaz hale gelmiş bulunmaktayız. Dolayısıyla bu durumların bizlere kadro verilmemesi konusunda da etkili olduğunu düşünmekteyiz.
-Kimya mühendisi istihdamı yaptığı halde kimyager istihdamı yapmayan ve şuan özelleştirilmemiş olan kurumların neden kimyager istihdam etmediğinin belirlenilmesini; kimyager istihdam edebilecek olan kurumların kimyager istihdamını sağlamaları yönünde çalışmalar yapılmasını beklemekteyiz.
-Bu güne kadar kamuya kimyager olarak atanabilmek için KPSS sınavından P3 puan türü istenmekteyken bazı kurumlara son atamalarda KPDS (kamu personeli dil sınavı) veya ÜDS (üniversitelerarası kurul dil sınavı) puanı da istenmiştir. Ayrıca bazı kurumlar kimya mühendisliğinde kpds üds şartı istemezken kimyagerlerde bu şartı istemektedir . Bu da birçok yüksek puanlı kişinin kpds ve üds puanları olmadan tercih dahi edememesine neden olmakta ve puanları bir anlam ifade etmez hale gelmiştir.
-Bazı Kurumlar kimyager ihtiyacını kurumlar arası geçişle ya da kurumda yükselme sınavı yaparak karşılamktadır.Bakınız örneğin: Sağlık Bakanlığı sağlık memuru, hemşire, laboratuvar, röntgen, anestezi v.b. teknisyeni olarak görev yapmakta
iken kimya okuyarak kimyagerlik unvanı alan personelleri için unvan değişikliği sınavı açarak
da kimyager alımı gerçekleştirmektedir. Bu çerçevede 2006 yılında unvan değişikliği sınavıyla 43, 2007 yılında 39, 2009 yılında 23 olmak üzere toplam 105 kimyager alımı gerçekleştirilmiştir. Sağlık Bakanlığı 2003-2011 yılları arasında KPSS sınavı ile 'sadece' toplam 25 kimyager almıştır. Bu da Sağlık Bakanlığının kimyager alımının daha çok kendi personeli
içinden unvan değişikliği sınavı ile aldığını göstermektedir. Yani bu durum KPSS ile alımın önünü tıkamış ,az olan kadroların daha da az olmasına neden olmuştur. Bu konuda acilen çalışma yapılmasını ve kimyager alımı olacaksa önceliğin KPSS puanı ile bekleyenlere verilmesini istemekteyiz.
- Amacımız kamudaki kimyager istihdamının ilk etapta mezun olan kimyager sayısının %10?undan fazla olmasını istemekteyiz.( mevcut durumda %1?i kadardır).
KAMUDA KİMYAGER ve YAŞADIKLARI SIKINTILAR
GİRİŞ
Türkiye İş Kurumu meslekler sözlüğüne göre; kimyager, kimya alanında maddelerin kimyasal
karışımları, muhtemel değişiklikleri konusunda araştırma ve geliştirme işleri ile test, tecrübe,
tahlil işlerini yaparak; bu konudaki çalışmaları yöneten kişidir. Araştırma geliştirme, kalite kontrol, kalite güvence,
üretim, teknik yönetim, sorumlu müdürlük başlıca çalışma sahalarıdır .
BULGULAR
Kimya bölümlerinin kontenjanı 2013 yılında bir önceki yıla göre %57 azaltılarak; 2366?ya düşürülmesine rağmen 1626 öğrenci tercih etmişti. Bu yıl kimya bölümü kontenjanları yine azaltılarak; 1823?e düşürüldü. Fakat yine kimya bölümleri için ayrılan kontenjanlar dolmadı. Ayrılan toplam kontenjanın %75?i doldu. Buna ek olarak her yıl ortalama 3800 kimyager mezun olmaktadır.12 yılda mezun kimyager sayısı minimum 45000 olmuştur. Kamu yılda en fazla aldığı yıl 2013 yılı olmuş ve bu yıl 98 kimyager kadrosu açılmıştır. Bu durumda 12 yıl içinde mezun olmuş kimyagerlerin yüzde 99?u özel sektörde iş bulmaya çalışmıştır.
2003-2014 yılları en fazla kimyager alımı yapan kamu
kurumu Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı, en az alım yapan kurum Emniyet Genel Müdürlüğü
olmuştur. 2004 yılında ise kimyager alımı yapılmamıştır. İncelenen süre içerisinde KPSSP3 ile
toplam 378 kimyager kamuda istihdam olmuştur.
Kamuda kimyagerlerin yoğun olarak çalıştıkları kurumlar; Çevre ve Orman Bakanlığı,
Gümrük Müsteşarlığı ve Sağlık Bakanlığıdır. Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı?nda kimyagerler
genellikle İl Kontrol Laboratuvarlarında teknik personel olarak hizmet vermekte, gıda
analizlerini gerçekleştirmektedirler. Çevre ve Orman Bakanlığı bünyesindeki kimyagerler İl
Çevre Müdürlüğü bünyesindeki çevre yönetimi şube müdürlüğüne bağlı olarak çalışmakta,
çevre kirliliği, atık kontrolü, çevre ile ilgili izinler, tehlikeli atıkları beyanı gibi konularla
ilgilenmektedirler. Gümrük ve Dış Ticaret Müsteşarlığı bünyesinde çalışan kimyagerler
genellikle gümrük laboratuvarlarında çalışmaktadırlar. Bu laboratuvarlarda kimyagerler
cihazların kurulması, çalışır hale getirilmesi, kalibre edilmiş cihazlarda amaca uygun ve
uluslararası normlara göre analiz yapılması, analiz laboratuvarının akredite edilmesi, metotların
cihazlar üzerinde testin yapılıp, hazır hale getirilerek; gerçek örneklere uygulanması ve
doğruluklarının tespit edilerek sonuçlarının yorumlanması işlemlerini gerçekleştirmektedirler.
Sağlık Bakanlığı bünyesindeki kimyagerler başta halk sağlığı laboratuvarları ile hastane
laboratuvarlarında çalışmaktadırlar. Halk Sağlığı Laboratuvarında çalışan kimyagerler; insani
tüketim amaçlı sular yönetmeliğine göre içme-kullanama suları ve havuz sularının analizi ile
bazı laboratuvarlarda da biyokimya analizleri ile ilgilenmektedirler. Hastanelerde çalışan
kimyagerler genellikle biyokimya laboratuvarlarında görevlendirilmektedir.
SONUÇ ve TALEP
İncelenen 11 yıllık periyotta(2003-2013) kamuda istihdam edilen kimyager sayısının çok az olduğu görülmüştür. İncelenen süre zarfında mezun olan kimyager sayısının yaklaşık % 1?i kamuda istihdam edilmektedir. Daha net ifade etmek gerekirse son 4 yılı çerçevesinde:
2008 KPSS de 2008-2010 toplam: 71 kişi atanmıştır.
2010 KPSS de ise;
Kpssye giren kimyager sayısı:17 bin 284
kadrolu olarak atanan kimyager:35
sözleşmeli olarak atanan kimyager:30
daha net ifadeyle,
2010-2012 Merkezi Atamaları
2010/2: 19kişi, en düşük puan:92,987(kpdssiz) 89,981(kpds C) en yüksek puan: 96,612
2011/1: 16kişi, en düşük puan:91,559(kpdssiz) 90,114(kpds D) en yüksek:98,224
2011/2: 9kişi, en düşük puan : 90,291(kpdssiz) 88,385(kpds C) en yüksek puan: 95,782
2012/1: 9kişi, en düşük puan :89,687(kpdssiz) 88,235(kpds C) en yüksek puan:92,200
Ve 2012 KPSS de ise
Dönem
Toplam kadro
Boş kadro
En düşük puan
2014/1
36
0
85.964
2013/2
53
0
88.967
2013/1
45
0
90.410
2012/ÖMSS
3
0
87.000
2012/7
7
0
93.589
Görüldüğü gibi alımların çok az sayıda olması puanların 90 larda kalmasına neden olmaktadır. Yüksek puan alan birçok aday diğer adaylara göre çok başarılı ancak kimyagerlik için hiçbir anlam ifade edememektedir.
- Özel sektör cephesinde durumun ne olduğu ayrı bir araştırma konusudur ancak ihtiyaçtan fazla kimyager yetiştirilmesi ucuz iş gücüne neden olmakta, mevcut işsizlik şartlarında da insanlar bu ücretlere çalışmaya zorlanmaktadır. Bu nedenle en başta yapılması gereken gerek kamunun gerekse özel sektörün kimyager ihtiyacını belirleyerek; üniversitedeki kontenjanları bu yönde düzenlemek gerekmektedir.
-Hem özel sektörde hem de kamuda kimyagerlik mesleği tanınmamaktadır. Yukarıda verilen bilgiler ışığında kimyagerin görevleri sıralanmıştır. Ancak çoğu kurum bu görevleri kimya teknisyeni, kimya teknikerine yaptırarak biz kimyagerler mesleğimizi yapamaz hale gelmiş bulunmaktayız. Dolayısıyla bu durumların bizlere kadro verilmemesi konusunda da etkili olduğunu düşünmekteyiz.
-Kimya mühendisi istihdamı yaptığı halde kimyager istihdamı yapmayan ve şuan özelleştirilmemiş olan kurumların neden kimyager istihdam etmediğinin belirlenilmesini; kimyager istihdam edebilecek olan kurumların kimyager istihdamını sağlamaları yönünde çalışmalar yapılmasını beklemekteyiz.
-Bu güne kadar kamuya kimyager olarak atanabilmek için KPSS sınavından P3 puan türü istenmekteyken bazı kurumlara son atamalarda KPDS (kamu personeli dil sınavı) veya ÜDS (üniversitelerarası kurul dil sınavı) puanı da istenmiştir. Ayrıca bazı kurumlar kimya mühendisliğinde kpds üds şartı istemezken kimyagerlerde bu şartı istemektedir . Bu da birçok yüksek puanlı kişinin kpds ve üds puanları olmadan tercih dahi edememesine neden olmakta ve puanları bir anlam ifade etmez hale gelmiştir.
-Bazı Kurumlar kimyager ihtiyacını kurumlar arası geçişle ya da kurumda yükselme sınavı yaparak karşılamktadır.Bakınız örneğin: Sağlık Bakanlığı sağlık memuru, hemşire, laboratuvar, röntgen, anestezi v.b. teknisyeni olarak görev yapmakta
iken kimya okuyarak kimyagerlik unvanı alan personelleri için unvan değişikliği sınavı açarak
da kimyager alımı gerçekleştirmektedir. Bu çerçevede 2006 yılında unvan değişikliği sınavıyla 43, 2007 yılında 39, 2009 yılında 23 olmak üzere toplam 105 kimyager alımı gerçekleştirilmiştir. Sağlık Bakanlığı 2003-2011 yılları arasında KPSS sınavı ile 'sadece' toplam 25 kimyager almıştır. Bu da Sağlık Bakanlığının kimyager alımının daha çok kendi personeli
içinden unvan değişikliği sınavı ile aldığını göstermektedir. Yani bu durum KPSS ile alımın önünü tıkamış ,az olan kadroların daha da az olmasına neden olmuştur. Bu konuda acilen çalışma yapılmasını ve kimyager alımı olacaksa önceliğin KPSS puanı ile bekleyenlere verilmesini istemekteyiz.
- Amacımız kamudaki kimyager istihdamının ilk etapta mezun olan kimyager sayısının %10?undan fazla olmasını istemekteyiz.( mevcut durumda %1?i kadardır).