Öğretim elemanlarının sınıflandırılması
2914 Sayılı kanunun 3.maddesinde yapılmıştır.Buna göre öğretim
elemanları 3 sınıfa ayrılmaktadır.
1-Öğretim Üyeleri Sınıfı
Bu sınıf, profesörler, doçentler ve yardımcı doçentlerden oluşur.
En yüksek düzeydeki akademik unvana sahip kişi olan Profesörler,
profesör kadrosuna atandıkları tarihi izleyen aybaşından itibaren
birinci derecenin, Doçentlik sınavını başararak akademik unvana sahip
kişi olan Doçentler, doçent kadrosuna atandıkları tarihi izleyen
aybaşından itibaren üçüncü derecenin, Doktora çalışmalarını başarı ile
tamamlamış, tıpta uzmanlık veya belli sanat dallarında yeterlik belge ve
yetkisini kazanmış,ilk kademedeki akademik unvana sahip kişi olan
Yardımcı doçentler, yardımcı doçent kadrosuna atandıkları tarihi izleyen
aybaşından itibaren beşinci derecenin, İlk kademe aylığını alırlar.
Bunlardan üst dereceye atananlar, bu dereceleri kazanılmış hak olarak
aldıktan sonra geçirecekleri her yıl için bir kademe ilerlemesinden
yararlanırlar.
2-Öğretim Görevlileri ve Okutmanlar Sınıfı
Bu sınıf, öğretim görevlileri ile okutmanlardan oluşur.
Öğretim Görevlisi; Ders vermek ve uygulama yaptırmakla yükümlü bir öğretim elemanıdır.
Okutman; Eğitim - öğretim süresince çeşitli öğretim programlarında ortak
zorunlu ders olarak belirlenen dersleri okutan veya uygulayan öğretim
elemanıdır.
3-Öğretim Yardımcıları Sınıfı:
Bu sınıf, araştırma görevlileri ile uzman, çevirici ve eğitim-öğretim
planlamacılarından oluşur. Öğretim görevlileri, okutmanlar ve öğretim
yardımcılarının giriş dereceleri (657 sayılı Devlet Memurları Kanununun
değişik 36. maddesinin "Ortak Hükümler"i ile getirilen kademe ilerlemesi
ve derece yükselmesine ilişkin hükümleri hariç) Devlet memurları Kanunu
hükümleri uyarınca öğrenim niteliğine ve süresine göre tespit edilecek
kazanılmış hak aylık derece ve kademelerine iki derece eklenmek
suretiyle belirlenir.
657 sayılı Devlet memurları Kanununun Memurların bir kurumdan diğerine
nakillerini düzenleyen 74.maddesinde; "13/12/1960 tarihli ve 160 sayılı
Kanunun 4 üncü maddesi kapsamına giren kurumlarla bu Kanuna tabi
kurumlar arasındaki nakillerde de yukarıdaki hükümler uygulanır. Aynı
kanunun 4 üncü maddesi kapsamına giren kurumlarda çalışıp 657 sayılı
Kanuna tabi olmayan personelden, hizmete giriş dereceleri 36. madde ile
tespit edilen giriş derecelerinin üzerinde olanların ilk ilerleme ve
yükselmeleri için kanuni bekleme sürelerine yukarıda yazılı dereceler
arasındaki sürelere tekabül eden süre kadar ilave edilir." hükmü yer
almaktadır.
Ayrıca 657 sayılı kanunun 54.maddesinin son fıkrasında; "Aday olarak
atanmış Devlet memurunun adaylık süresi bir yıldan az, iki yıldan çok
olamaz ve bu süre içinde aday memurun başka kurumlara nakli yapılamaz."
Denilmektedir.
Yukarıda zikredilen hükümlerin birlikte değerlendirilmesi ile 217 sayılı
KHK kapsamına giren üniversitelerdeki akademik personelin 657 sayılı
kanun kapsamına tabi kurumlara naklen atanmaları mümkündür.
Ancak, 2547 sayılı kanunun 33.maddesinin (a) fıkrasında; Araştırma
görevlileri, "yükseköğretim kurumlarında yapılan araştırma, inceleme ve
deneylerde yardımcı olan ve yetkili organlarca verilen ilgili diğer
görevleri yapan öğretim yardımcılarıdır. Bunlar ilgili anabilim veya
anasanat dalı başkanlarının önerisi, Bölüm Başkanı, Dekan, enstitü,
yüksekokul veya konservatuvar müdürünün olumlu görüşü üzerine rektörün
onayı ile araştırma görevlisi kadrolarına en çok üç yıl süre ile
atanırlar; atanma süresi sonunda görevleri kendiliğinden sona erer."
hükmü ile 657 sayılı kanunun 54.maddesinin ikinci fıkrasındaki "adaylık
süresi içinde aday memurun başka kurumlara nakli yapılamaz" hükmü
uyarınca araştırma görevlisi kadrolarına atananların, azami adaylık
süresi kadar üniversitede görevde bulunmaları kaydıyla 657 sayılı kanuna
tabi kurumlara aynı kanunun 74.maddesine göre naklen atanmaları
mümkündür.
Bu şekilde memuriyete naklen geçenler iki dereceye isabet eden süre
kadar derece ve kademe ilerlemesi yapamazlar. Çünkü bunlar araştırma
görevlisi olduklarında ilave olarak iki derece almışlardı. Bu nedenle
bulundukları derece ve kademelerde iki derece süresi kadar(6 yıl )
bekletilirler.
Öğretim elemanlarının sınıflandırılması
2914 Sayılı kanunun 3.maddesinde yapılmıştır.Buna göre öğretim
elemanları 3 sınıfa ayrılmaktadır.
1-Öğretim Üyeleri Sınıfı
Bu sınıf, profesörler, doçentler ve yardımcı doçentlerden oluşur.
En yüksek düzeydeki akademik unvana sahip kişi olan Profesörler,
profesör kadrosuna atandıkları tarihi izleyen aybaşından itibaren
birinci derecenin, Doçentlik sınavını başararak akademik unvana sahip
kişi olan Doçentler, doçent kadrosuna atandıkları tarihi izleyen
aybaşından itibaren üçüncü derecenin, Doktora çalışmalarını başarı ile
tamamlamış, tıpta uzmanlık veya belli sanat dallarında yeterlik belge ve
yetkisini kazanmış,ilk kademedeki akademik unvana sahip kişi olan
Yardımcı doçentler, yardımcı doçent kadrosuna atandıkları tarihi izleyen
aybaşından itibaren beşinci derecenin, İlk kademe aylığını alırlar.
Bunlardan üst dereceye atananlar, bu dereceleri kazanılmış hak olarak
aldıktan sonra geçirecekleri her yıl için bir kademe ilerlemesinden
yararlanırlar.
2-Öğretim Görevlileri ve Okutmanlar Sınıfı
Bu sınıf, öğretim görevlileri ile okutmanlardan oluşur.
Öğretim Görevlisi; Ders vermek ve uygulama yaptırmakla yükümlü bir öğretim elemanıdır.
Okutman; Eğitim - öğretim süresince çeşitli öğretim programlarında ortak
zorunlu ders olarak belirlenen dersleri okutan veya uygulayan öğretim
elemanıdır.
3-Öğretim Yardımcıları Sınıfı:
Bu sınıf, araştırma görevlileri ile uzman, çevirici ve eğitim-öğretim
planlamacılarından oluşur. Öğretim görevlileri, okutmanlar ve öğretim
yardımcılarının giriş dereceleri (657 sayılı Devlet Memurları Kanununun
değişik 36. maddesinin "Ortak Hükümler"i ile getirilen kademe ilerlemesi
ve derece yükselmesine ilişkin hükümleri hariç) Devlet memurları Kanunu
hükümleri uyarınca öğrenim niteliğine ve süresine göre tespit edilecek
kazanılmış hak aylık derece ve kademelerine iki derece eklenmek
suretiyle belirlenir.
657 sayılı Devlet memurları Kanununun Memurların bir kurumdan diğerine
nakillerini düzenleyen 74.maddesinde; "13/12/1960 tarihli ve 160 sayılı
Kanunun 4 üncü maddesi kapsamına giren kurumlarla bu Kanuna tabi
kurumlar arasındaki nakillerde de yukarıdaki hükümler uygulanır. Aynı
kanunun 4 üncü maddesi kapsamına giren kurumlarda çalışıp 657 sayılı
Kanuna tabi olmayan personelden, hizmete giriş dereceleri 36. madde ile
tespit edilen giriş derecelerinin üzerinde olanların ilk ilerleme ve
yükselmeleri için kanuni bekleme sürelerine yukarıda yazılı dereceler
arasındaki sürelere tekabül eden süre kadar ilave edilir." hükmü yer
almaktadır.
Ayrıca 657 sayılı kanunun 54.maddesinin son fıkrasında; "Aday olarak
atanmış Devlet memurunun adaylık süresi bir yıldan az, iki yıldan çok
olamaz ve bu süre içinde aday memurun başka kurumlara nakli yapılamaz."
Denilmektedir.
Yukarıda zikredilen hükümlerin birlikte değerlendirilmesi ile 217 sayılı
KHK kapsamına giren üniversitelerdeki akademik personelin 657 sayılı
kanun kapsamına tabi kurumlara naklen atanmaları mümkündür.
Ancak, 2547 sayılı kanunun 33.maddesinin (a) fıkrasında; Araştırma
görevlileri, "yükseköğretim kurumlarında yapılan araştırma, inceleme ve
deneylerde yardımcı olan ve yetkili organlarca verilen ilgili diğer
görevleri yapan öğretim yardımcılarıdır. Bunlar ilgili anabilim veya
anasanat dalı başkanlarının önerisi, Bölüm Başkanı, Dekan, enstitü,
yüksekokul veya konservatuvar müdürünün olumlu görüşü üzerine rektörün
onayı ile araştırma görevlisi kadrolarına en çok üç yıl süre ile
atanırlar; atanma süresi sonunda görevleri kendiliğinden sona erer."
hükmü ile 657 sayılı kanunun 54.maddesinin ikinci fıkrasındaki "adaylık
süresi içinde aday memurun başka kurumlara nakli yapılamaz" hükmü
uyarınca araştırma görevlisi kadrolarına atananların, azami adaylık
süresi kadar üniversitede görevde bulunmaları kaydıyla 657 sayılı kanuna
tabi kurumlara aynı kanunun 74.maddesine göre naklen atanmaları
mümkündür.
Bu şekilde memuriyete naklen geçenler iki dereceye isabet eden süre
kadar derece ve kademe ilerlemesi yapamazlar. Çünkü bunlar araştırma
görevlisi olduklarında ilave olarak iki derece almışlardı. Bu nedenle
bulundukları derece ve kademelerde iki derece süresi kadar(6 yıl )
bekletilirler.