(66)OLAĞAN KHK
olağan khk çıkarma yetkisi bakanlar kuruluna aittir...olağan khk çıkarılabilmesi için tbmm nin bu konuda bakanlar kuruluna bir yetki kanunu ile izin vermesi gerekir...olağan khk ile temel haklar,kişi hakları ve ödevleri,siyasi haklar ve ödevler düzenlenemez...olağan khk lar anayasa yargısına tabidir...
OLAĞANÜSTÜ KHK
olağanüstü khk çıkartma yetkisi cumhurbaşkanı başkanlığında toplanan bakanlar kuruluna aittir...olağanüstü khk çıkarılabilmesi için yetki kanununa ihtiyaç yoktur...olağanüstü khk larla her konuda düzenleme yapılabilir...olağanüstü khk lar hakkında anayasaya aykırılık iddiasıyla anayasa mahkemesinde dava açılamaz...
(67)OLAĞANÜSTÜ HAL
tabi afet,tehlikeli salgın hastalıklar veya ağır ekonomik bunalım hallerinde,
cumhurbaşkanı başkanlığında toplanan bakanlar kurulu,
yurdun bir veya birden fazla bölgesinde veya bütününde,
süresi 6 ayı geçmemek üzere,
olağanüstü hal ilan edebilir...
SIKIYÖNETİM
olağanüstü hali gerektiren sebeplerden daha vahim şiddet hareketlerinin yaygınlaşması,savaş hali,ayaklanma olması veya cumhuriyete karşı kuvvetli ve eylemli bir kalkışmanın yaygınlaşması gibi sebeplerle,
cumhurbaşkanı başkanlığında toplanan bakanlar kurulu,
milli güvenlik kurulunun da görüşü alınarak,
süresi 6 ayı geçmemek üzere,
yurdun bir veya birden fazla bölgesinde veya bütününde,
sıkıyönetim ilan edilebilir...
(68)YARGITAY ÜYELERİNİN SEÇİMİ-YARGITAYIN GÖREVİ
yargıtay üyeleriNİN TAMAMI,birinci sınıfa ayrılmış adli yargı hakim ve savcıları arasından hakimler ve savcılar yüksek kurulunca seçilir...
yargıtay,adliye mahkemelerince verilen ve kanunun başka bir adli yargı merciine bırakmadığı karar ve hükmlerin son inceleme merciidir...
(69)MECLİSİN BİLGİ EDİNME VE DENETİM YOLLARI
TBMM soru, Meclis araştırması, genel görüşme, gensoru ve Meclis soruşturması yollarıyla denetleme yetkisini kullanır...
Soru, Bakanlar Kurulu adına, sözlü veya yazılı olarak cevaplandırılmak üzere Başbakan veya bakanlardan bilgi istemekten ibarettir...
Meclis araştırması, belli bir konuda bilgi edinilmek için yapılan incelemeden ibarettir...
Genel görüşme, toplumu ve Devlet faaliyetlerini ilgilendiren belli bir konunun, Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurulunda görüşülmesidir...
Gensoru önergesi, bir siyasî parti grubu adına veya en az yirmi milletvekilinin imzasıyla verilir.Bakanlar Kurulunun veya bir bakanın düşürülebilmesi, üye tamsayısının salt çoğunluğuyla olur; oylamada yalnız güvensizlik oyları sayılır...
Başbakan veya bakanlar hakkında, Türkiye Büyük Millet Meclisi üye tamsayısının en az onda birinin vereceği önerge ile, soruşturma açılması istenebilir.
(70)GÖREV UYUŞMAZLIĞI ÇIKARILAMAYACAK DURUMLAR
UYUŞMAZLIK ÇIKARILAMAYACAK HALLER:
Madde 11 - Aşağıdaki hallerde uyuşmazlık çıkarılamaz.
a) Anayasa Mahkemesinin Yüce Divan sıfatıyla baktığı davalarda.
b) Anayasa Mahkemesine açılan siyasi partilerin kapatılması davalarında.
(71)VATANDAŞLIKTAN ÇIKMA-ÇIKARILMA ARASINDAKİ FARKLAR
(72)ÇİFTE VATANDAŞLIK
(73)ANAYASA 66
türk vatandaşlığı:Türk devletine vatandaşlık bağı ile bağlı olan herkes türktür...türk babanın veya türk ananın çocuğu türktür...
vatandaşlık,kanunun gösterdiği şartlarla kazanılır ve ancak kanunda belirtilen hallerde kaybedilir...hiçbir türk vatana bağlılıkla bağdaşmayan bir eylemde bulunmadıkça vatandaşlıktan çıkarılamaz...vatandaşlıktan çıkarma ile ilgili karar ve işlemlere karşı yargı yolu kapatılamaz...
(74)KADASTRO
(75)TEBLİĞAT ÇIKARTACAK MERCİİLER
yargı mercileri
genel bütçeli daireler
belediyeler
köy tüzel kişileri
barolar
noterler
(76)TEBLİĞAT SUÇLARI
yanlış adres bildirmek suçu
tebliğ belgesinin ilgilisine verilmemesi ve tabliğatı kabılden kaçınma suçu
yalan beyan suçu
tebliği engelleme ve tebliğ belgesine zarar verme suçu
(77)TEBLİĞ OLNAKSIZLIĞI
ilgili veya ilgili adına tabliğatı tabliğatı kabule yetkili kişilerden hiçbiri,gösterilen adreste bulunmazsa bu duruma tabliğ olanaksızlığı denir...
TEBELLÜĞDEN KAÇINMA
ilgili veya ilgili adına tebliğatı kabule yetkili kişilerden hiçbiri,adreste bulunmalarına karşın tebliğatı kabul etmiyorsa bu duruma da tebellüğden kaçınma denir...
(78)HAK DÜŞÜRÜCÜ SÜRE İLE ZAMANAŞIMININ KARŞILAŞTIRILMASI
hak düşürücü sürenin söz konusu olduğu hallerde,sadece dava ve takip hakkı değil,talep hakkı da ortadan kalkar...halbuki,zamanaşımı,hakkın kendisini değil,sadece dava ve takip hakkını ortadan kaldırır...
bir hakla ilgili hak düşürücü sürenin geçmiş olması defi niteliğinde bir savunmaya değil,itiraz niteliğinde bir savunmaya yol açar...zamanaşımı ise defi niteliğinde bir savunmaya yol açar...borçlu zamanaşımı defini ileri sürmediği takdirde,alacak zamanaşımına uğramamış bir alacak gibi hüküm altına alınabilecektir...
hak düşürücü sürenin kesilmesi veya durması söz konusu değildir...borçlar kanununda zamanaşımını durduran veya kesen sebeplere yer verilmiştir...
(79)İCAP
bir sözleşmenin esaslı unsurlarını içeren ve bağlanma iradesini taşıyan irade açıklamasına icap denir...
(80)TESCİLSİZ KAZANMA HALLERİ
miras
kamulaştırma
cebri icra
mahkeme kararı
işgal
vakfa özgülenen taşınmazın vakfın mükiyetine tescilsiz geçmesi
yeni arazi oluşumu
arazi kayması
(81) OLAĞAN ZAMANAŞIMI İLE TAŞINMAZ MÜLKİYET HAKKI KAZANIMI
geçerli bir hukuki sebep olmaksızın tapu kütüğüne malik olarak yazılan kişi ,taşınmaz üzerindeki zilyetliğini davasız ve aralıksız olarak 10 yıl süreyle ve iyiniyetle sürdürürse onun bu yolla kazanmış olduğu mülkiyet hakkına itiraz edilemez...
OLAĞANÜSTÜ ZAMANAŞIMI İLE TAŞINMAZ MÜLKİYET HAKKI KAZANIMI
tapu kütüğünde kayıtlı olmayan bir taşınmazı davasız ve aralıksız olarak 20 yıl süreyle ve malik sıfatıyla zilyetliğinde bulunduran kişi,o taşınmazın tamamı,bir parçası veya bir payı üzerindeki mülkiyet hakkının tapu kütüğüne tesciline karar verilmesini isteyebilir...
(82) İSTİNAF MAHKEMELERİ
(83) ADLİ KOLLUK
adli makamların emrinde çalışır...bastırıcı niteliktedir...işledikleri suçlarda cumhuriyet savcılığınca doğrudan kovuşturulurlar...tam teşeküllü karakolların olduğu yerlerde çalıştırılırlar...
İDARİ KOLLUK
idari makamların emrinde çalışırlar...önleyici niteliktedir...kamu görevlilerinin yargılanmasına dair kanuna tabidirler...her yerde bulunur...
her iki kolluk da tüzel kişiliği olmayan içişleri bakanlığı emniyet genel müdürlüğü bünyesinde örgütlenmiştir...
(84)DAVANIN İHBARI
görülmekte olan bir davada taraflardan birisinin,kendisine yardım etmek üzere,davaya katılmasını veya kendisini davada temsil etmesini sağlamak amacıyla üçüncü kişiye davayı duyurmasına,davanın ihbarı denir...dava,yargılama bitinceye kadar ihbar edilebilir...ihbarda bulunan tarafın,davasında haksız çıkması durumunda,ya kendisinin üçüncü bir kişiye başvuru hakkı bulunmalıdır yada üçüncü kişinin kendisine başvuru hakkı bulunmalıdır...
(85)DAVADAN FERAGAT
feragat ,davacının asıl isteminden vazgeçmesidir...davacı vereceği bir dilekçe ile veya duruşma yada keşif sırasında sözlü olarak feragat beyanında bulunabilir...davacı ,hüküm kesinleşinceye kadar davasından feragat edebilir...davadan feragat kesin hükmün sonuçlarını doğurur...
DAVAYI KABUL
davalının,davacının asıl isteminin mevcut olduğunu belirten yazılı veya sözlü tek taraflı irade açıklamasıdır...davalı,hüküm kesinleşinceye kadar her aşamada davayı kabul edebilir...kabul de feragat gibi kesin hükmün sonuçlarını doğurur...
(86)HÜKÜM UYUŞMAZLIĞI
Uyuşmazlık Mahkemesi; Türkiye Cumhuriyeti Anayasası ile görevlendirilmiş, adli, idari ve askeri yargı mercileri arasındaki görev ve hüküm uyuşmazlıklarını kesin olarak çözmeye yetkili ve bu kanunla kurulup görev yapan bağımsız bir yüksek mahkemedir.
1 inci maddede gösterilen yargı mercilerinden en az ikisi tarafından, görevle ilgili olmaksızın kesin olarak verilmiş veya kesinleşmiş, aynı konuya ve sebebe ilişkin, taraflarından en az biri aynı olan ve kararlar arasındaki çelişki yüzünden hakkın yerine getirilmesi olanaksız bulunan hallerde hüküm uyuşmazlığının varlığı kabul edilir.
(87)OLUMSUZ GÖREV UYUŞMAZLIĞI
Madde 14 - Olumsuz görev uyuşmazlığının bulunduğunun ileri sürülebilmesi için adli, idari veya askeri yargı mercilerinden en az ikisinin tarafları, konusu ve sebebi aynı olan davada kendilerini görevsiz görmeleri ve bu yolda verdikleri kararların kesin veya kesinleşmiş olması gerekir.
OLUMLU GÖREV UYUŞMAZLIĞI
Madde 17 - Olumlu görev uyuşmazlığı; adli, idari ve askeri yargıya bağlı ayrı iki yargı merciine açılan ve tarafları, konusu ve sebebi aynı olan davalarda bu yargı mercilerinin her ikisinin kendilerini görevli sayan kararlar vermiş olmaları, görev kararlarına karşı itiraz yolunun açık olduğu ceza davalarında bu kararların kesinleşmiş bulunması durumunda meydana gelir.
(88)MAHALLE
belediye sınırları içinde mahalle kurulması,belediye meclisinin kararı ve kaymakamın görüşü üzerine valinin onayı ile olur...
KÖY
yeni bir köy;il idare kurulu, il genel meclisi ve bayındırlık bakanlığının mütalaası ile içişleri bakanının kararı ile kurulur...
BUCAK
içişleri bakanlığının kararı ve cumhurbaşkanının onayı ile kurulur...
(89)KANUNLA KURULACAKLAR
(90)KEŞİF
takdiri kanıtlardan biridir...mahkemenin kişiler veya nesneler üzerinde doğrudan ve duyu organına dayanarak bilgi sahibi olmasıdır...keşif, yargıç tarafından yapılır...keşfe resen veya istem üzerine karar verilebilir...
BİLİRKİŞİ
takdiri delildir....mahkeme çözümü özel ve teknik bilgiyi gerektiren durumlarda bilirkişinin oy ve görüşünün alnmasına karar verir...bilirkişi raporu yargıcı bağlamaz..bilirkişi yargıcın redi nedenlerine dayanılarak reddolunabilir...
(66)OLAĞAN KHK
olağan khk çıkarma yetkisi bakanlar kuruluna aittir...olağan khk çıkarılabilmesi için tbmm nin bu konuda bakanlar kuruluna bir yetki kanunu ile izin vermesi gerekir...olağan khk ile temel haklar,kişi hakları ve ödevleri,siyasi haklar ve ödevler düzenlenemez...olağan khk lar anayasa yargısına tabidir...
OLAĞANÜSTÜ KHK
olağanüstü khk çıkartma yetkisi cumhurbaşkanı başkanlığında toplanan bakanlar kuruluna aittir...olağanüstü khk çıkarılabilmesi için yetki kanununa ihtiyaç yoktur...olağanüstü khk larla her konuda düzenleme yapılabilir...olağanüstü khk lar hakkında anayasaya aykırılık iddiasıyla anayasa mahkemesinde dava açılamaz...
(67)OLAĞANÜSTÜ HAL
tabi afet,tehlikeli salgın hastalıklar veya ağır ekonomik bunalım hallerinde,
cumhurbaşkanı başkanlığında toplanan bakanlar kurulu,
yurdun bir veya birden fazla bölgesinde veya bütününde,
süresi 6 ayı geçmemek üzere,
olağanüstü hal ilan edebilir...
SIKIYÖNETİM
olağanüstü hali gerektiren sebeplerden daha vahim şiddet hareketlerinin yaygınlaşması,savaş hali,ayaklanma olması veya cumhuriyete karşı kuvvetli ve eylemli bir kalkışmanın yaygınlaşması gibi sebeplerle,
cumhurbaşkanı başkanlığında toplanan bakanlar kurulu,
milli güvenlik kurulunun da görüşü alınarak,
süresi 6 ayı geçmemek üzere,
yurdun bir veya birden fazla bölgesinde veya bütününde,
sıkıyönetim ilan edilebilir...
(68)YARGITAY ÜYELERİNİN SEÇİMİ-YARGITAYIN GÖREVİ
yargıtay üyeleriNİN TAMAMI,birinci sınıfa ayrılmış adli yargı hakim ve savcıları arasından hakimler ve savcılar yüksek kurulunca seçilir...
yargıtay,adliye mahkemelerince verilen ve kanunun başka bir adli yargı merciine bırakmadığı karar ve hükmlerin son inceleme merciidir...
(69)MECLİSİN BİLGİ EDİNME VE DENETİM YOLLARI
TBMM soru, Meclis araştırması, genel görüşme, gensoru ve Meclis soruşturması yollarıyla denetleme yetkisini kullanır...
Soru, Bakanlar Kurulu adına, sözlü veya yazılı olarak cevaplandırılmak üzere Başbakan veya bakanlardan bilgi istemekten ibarettir...
Meclis araştırması, belli bir konuda bilgi edinilmek için yapılan incelemeden ibarettir...
Genel görüşme, toplumu ve Devlet faaliyetlerini ilgilendiren belli bir konunun, Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurulunda görüşülmesidir...
Gensoru önergesi, bir siyasî parti grubu adına veya en az yirmi milletvekilinin imzasıyla verilir.Bakanlar Kurulunun veya bir bakanın düşürülebilmesi, üye tamsayısının salt çoğunluğuyla olur; oylamada yalnız güvensizlik oyları sayılır...
Başbakan veya bakanlar hakkında, Türkiye Büyük Millet Meclisi üye tamsayısının en az onda birinin vereceği önerge ile, soruşturma açılması istenebilir.
(70)GÖREV UYUŞMAZLIĞI ÇIKARILAMAYACAK DURUMLAR
UYUŞMAZLIK ÇIKARILAMAYACAK HALLER:
Madde 11 - Aşağıdaki hallerde uyuşmazlık çıkarılamaz.
a) Anayasa Mahkemesinin Yüce Divan sıfatıyla baktığı davalarda.
b) Anayasa Mahkemesine açılan siyasi partilerin kapatılması davalarında.
(71)VATANDAŞLIKTAN ÇIKMA-ÇIKARILMA ARASINDAKİ FARKLAR
(72)ÇİFTE VATANDAŞLIK
(73)ANAYASA 66
türk vatandaşlığı:Türk devletine vatandaşlık bağı ile bağlı olan herkes türktür...türk babanın veya türk ananın çocuğu türktür...
vatandaşlık,kanunun gösterdiği şartlarla kazanılır ve ancak kanunda belirtilen hallerde kaybedilir...hiçbir türk vatana bağlılıkla bağdaşmayan bir eylemde bulunmadıkça vatandaşlıktan çıkarılamaz...vatandaşlıktan çıkarma ile ilgili karar ve işlemlere karşı yargı yolu kapatılamaz...
(74)KADASTRO
(75)TEBLİĞAT ÇIKARTACAK MERCİİLER
yargı mercileri
genel bütçeli daireler
belediyeler
köy tüzel kişileri
barolar
noterler
(76)TEBLİĞAT SUÇLARI
yanlış adres bildirmek suçu
tebliğ belgesinin ilgilisine verilmemesi ve tabliğatı kabılden kaçınma suçu
yalan beyan suçu
tebliği engelleme ve tebliğ belgesine zarar verme suçu
(77)TEBLİĞ OLNAKSIZLIĞI
ilgili veya ilgili adına tabliğatı tabliğatı kabule yetkili kişilerden hiçbiri,gösterilen adreste bulunmazsa bu duruma tabliğ olanaksızlığı denir...
TEBELLÜĞDEN KAÇINMA
ilgili veya ilgili adına tebliğatı kabule yetkili kişilerden hiçbiri,adreste bulunmalarına karşın tebliğatı kabul etmiyorsa bu duruma da tebellüğden kaçınma denir...
(78)HAK DÜŞÜRÜCÜ SÜRE İLE ZAMANAŞIMININ KARŞILAŞTIRILMASI
hak düşürücü sürenin söz konusu olduğu hallerde,sadece dava ve takip hakkı değil,talep hakkı da ortadan kalkar...halbuki,zamanaşımı,hakkın kendisini değil,sadece dava ve takip hakkını ortadan kaldırır...
bir hakla ilgili hak düşürücü sürenin geçmiş olması defi niteliğinde bir savunmaya değil,itiraz niteliğinde bir savunmaya yol açar...zamanaşımı ise defi niteliğinde bir savunmaya yol açar...borçlu zamanaşımı defini ileri sürmediği takdirde,alacak zamanaşımına uğramamış bir alacak gibi hüküm altına alınabilecektir...
hak düşürücü sürenin kesilmesi veya durması söz konusu değildir...borçlar kanununda zamanaşımını durduran veya kesen sebeplere yer verilmiştir...
(79)İCAP
bir sözleşmenin esaslı unsurlarını içeren ve bağlanma iradesini taşıyan irade açıklamasına icap denir...
(80)TESCİLSİZ KAZANMA HALLERİ
miras
kamulaştırma
cebri icra
mahkeme kararı
işgal
vakfa özgülenen taşınmazın vakfın mükiyetine tescilsiz geçmesi
yeni arazi oluşumu
arazi kayması
(81) OLAĞAN ZAMANAŞIMI İLE TAŞINMAZ MÜLKİYET HAKKI KAZANIMI
geçerli bir hukuki sebep olmaksızın tapu kütüğüne malik olarak yazılan kişi ,taşınmaz üzerindeki zilyetliğini davasız ve aralıksız olarak 10 yıl süreyle ve iyiniyetle sürdürürse onun bu yolla kazanmış olduğu mülkiyet hakkına itiraz edilemez...
OLAĞANÜSTÜ ZAMANAŞIMI İLE TAŞINMAZ MÜLKİYET HAKKI KAZANIMI
tapu kütüğünde kayıtlı olmayan bir taşınmazı davasız ve aralıksız olarak 20 yıl süreyle ve malik sıfatıyla zilyetliğinde bulunduran kişi,o taşınmazın tamamı,bir parçası veya bir payı üzerindeki mülkiyet hakkının tapu kütüğüne tesciline karar verilmesini isteyebilir...
(82) İSTİNAF MAHKEMELERİ
(83) ADLİ KOLLUK
adli makamların emrinde çalışır...bastırıcı niteliktedir...işledikleri suçlarda cumhuriyet savcılığınca doğrudan kovuşturulurlar...tam teşeküllü karakolların olduğu yerlerde çalıştırılırlar...
İDARİ KOLLUK
idari makamların emrinde çalışırlar...önleyici niteliktedir...kamu görevlilerinin yargılanmasına dair kanuna tabidirler...her yerde bulunur...
her iki kolluk da tüzel kişiliği olmayan içişleri bakanlığı emniyet genel müdürlüğü bünyesinde örgütlenmiştir...
(84)DAVANIN İHBARI
görülmekte olan bir davada taraflardan birisinin,kendisine yardım etmek üzere,davaya katılmasını veya kendisini davada temsil etmesini sağlamak amacıyla üçüncü kişiye davayı duyurmasına,davanın ihbarı denir...dava,yargılama bitinceye kadar ihbar edilebilir...ihbarda bulunan tarafın,davasında haksız çıkması durumunda,ya kendisinin üçüncü bir kişiye başvuru hakkı bulunmalıdır yada üçüncü kişinin kendisine başvuru hakkı bulunmalıdır...
(85)DAVADAN FERAGAT
feragat ,davacının asıl isteminden vazgeçmesidir...davacı vereceği bir dilekçe ile veya duruşma yada keşif sırasında sözlü olarak feragat beyanında bulunabilir...davacı ,hüküm kesinleşinceye kadar davasından feragat edebilir...davadan feragat kesin hükmün sonuçlarını doğurur...
DAVAYI KABUL
davalının,davacının asıl isteminin mevcut olduğunu belirten yazılı veya sözlü tek taraflı irade açıklamasıdır...davalı,hüküm kesinleşinceye kadar her aşamada davayı kabul edebilir...kabul de feragat gibi kesin hükmün sonuçlarını doğurur...
(86)HÜKÜM UYUŞMAZLIĞI
Uyuşmazlık Mahkemesi; Türkiye Cumhuriyeti Anayasası ile görevlendirilmiş, adli, idari ve askeri yargı mercileri arasındaki görev ve hüküm uyuşmazlıklarını kesin olarak çözmeye yetkili ve bu kanunla kurulup görev yapan bağımsız bir yüksek mahkemedir.
1 inci maddede gösterilen yargı mercilerinden en az ikisi tarafından, görevle ilgili olmaksızın kesin olarak verilmiş veya kesinleşmiş, aynı konuya ve sebebe ilişkin, taraflarından en az biri aynı olan ve kararlar arasındaki çelişki yüzünden hakkın yerine getirilmesi olanaksız bulunan hallerde hüküm uyuşmazlığının varlığı kabul edilir.
(87)OLUMSUZ GÖREV UYUŞMAZLIĞI
Madde 14 - Olumsuz görev uyuşmazlığının bulunduğunun ileri sürülebilmesi için adli, idari veya askeri yargı mercilerinden en az ikisinin tarafları, konusu ve sebebi aynı olan davada kendilerini görevsiz görmeleri ve bu yolda verdikleri kararların kesin veya kesinleşmiş olması gerekir.
OLUMLU GÖREV UYUŞMAZLIĞI
Madde 17 - Olumlu görev uyuşmazlığı; adli, idari ve askeri yargıya bağlı ayrı iki yargı merciine açılan ve tarafları, konusu ve sebebi aynı olan davalarda bu yargı mercilerinin her ikisinin kendilerini görevli sayan kararlar vermiş olmaları, görev kararlarına karşı itiraz yolunun açık olduğu ceza davalarında bu kararların kesinleşmiş bulunması durumunda meydana gelir.
(88)MAHALLE
belediye sınırları içinde mahalle kurulması,belediye meclisinin kararı ve kaymakamın görüşü üzerine valinin onayı ile olur...
KÖY
yeni bir köy;il idare kurulu, il genel meclisi ve bayındırlık bakanlığının mütalaası ile içişleri bakanının kararı ile kurulur...
BUCAK
içişleri bakanlığının kararı ve cumhurbaşkanının onayı ile kurulur...
(89)KANUNLA KURULACAKLAR
(90)KEŞİF
takdiri kanıtlardan biridir...mahkemenin kişiler veya nesneler üzerinde doğrudan ve duyu organına dayanarak bilgi sahibi olmasıdır...keşif, yargıç tarafından yapılır...keşfe resen veya istem üzerine karar verilebilir...
BİLİRKİŞİ
takdiri delildir....mahkeme çözümü özel ve teknik bilgiyi gerektiren durumlarda bilirkişinin oy ve görüşünün alnmasına karar verir...bilirkişi raporu yargıcı bağlamaz..bilirkişi yargıcın redi nedenlerine dayanılarak reddolunabilir...