ÖZET:
… Teknik Hizmetler Sınıfında istihdam edilen personelin
yararlanacağı ek göstergeler hakkında. (27/2/2014-813)
Bilindiği üzere, 3795 sayılı
Bazı Lise, Okul ve Fakülte Unvan Verilmesi Hakkında Kanunun 3 üncü
maddesinde; “Gördükleri mesleki teknik
öğretim alanlarına göre;
a) Endüstri meslek lisesi, kız
meslek lisesi, teknik lise ve kız teknik lisesi mezunlarına,
"teknisyen",
b) Lise üstü iki yıl süreli yüksek
teknik öğretim görenlere, "tekniker",
c) Lise üstü üç yıl süreli yüksek
teknik öğretim görenlere, "yüksek tekniker",
d) Lise üstü dört yıl süreli
yüksek teknik öğretim gören erkek teknik öğretmen okulu, erkek teknik yüksek
öğretmen okulu, yüksek teknik öğretmen okulu ve teknik eğitim fakültesi
mezunları ile kız teknik öğretmen okulu, kız teknik yüksek öğretmen okulunun
ve mesleki eğitim fakültesinin teknik eğitim veren bölümlerinden mezun
olanlara "teknik öğretmen",
e) Teknik öğretmen unvanını
kazananlar için ilgili teknik eğitim fakültelerince düzenlenecek en fazla iki
yarı yıl süreli tamamlama programlarını başarıyla bitirenlere dallarında
"mühendis",
Unvanı
verilir.
Bu
unvanlar, eğitim görülen dalın ismi ile birlikte kullanılır.” hükmüne yer
verilerek mesleki teknik öğretim alanlarına göre teknisyen, tekniker, yüksek
tekniker, teknik öğretmen ve mühendis unvanını kimlerin kullanacağı
belirtilmiş olup, bu hükme göre tekniker unvanını, lise üstü iki yıl süreli
yüksek teknik eğitim görenlerin eğitim görülen dalın ismi ile birlikte
kullanabilecekleri ifade edilmiştir.
2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun 43
üncü maddesinin (b) bendinde ise “Aynı
meslek ve bilim dallarında, eğitim - öğretim yapan üniversitelerde, eğitim -
öğretim, metod, kapsam, öğretim süresi ve yıl içindeki değerlendirme esasları
bakımından eşdeğer olması ve öğrenimden sonra kazanılan unvanların aynı ve
elde edilen hakların eşdeğer sayılması hususu Üniversitelerarası Kurulun
önerisi üzerine; öğretmen yetiştiren birimler için belirtilen esasların
tespiti Milli Eğitim Bakanlığı ile de işbirliği yapılarak, Yükseköğretim
Kurulunca düzenlenir .” hükmü yer almakta olup, Yükseköğretim Kurulunca
verilen 10/19/2002 tarihli ve B.30.0.EÖB.0.00.00.1-2113/23227 sayılı görüş
yazısında, Milli Eğitim Bakanlığına bağlı olarak eğitim veren Teknik Yüksek
Öğretmen Okullarının 2809 sayılı Yükseköğretim Kurumları Teşkilatı Kanunu ile
Teknik Eğitim Fakültelerine dönüştürüldüğü belirtilmiştir.
Devlet memurlarının ek
göstergelerine ilişkin olarak, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunun 43/B
maddesinin birinci ve ikinci fıkrasında; “Ek Gösterge: Bu Kanuna tabi kurumların kadrolarında bulunan
personelin aylıkları; hizmet sınıfları, görev türleri ve aylık alınan
dereceler dikkate alınarak bu kanuna ekli I ve II sayılı cetvellerde
gösterilen ek gösterge rakamlarının eklenmesi suretiyle hesaplanır. II sayılı
cetvelde yer alan unvanlarda değişiklik yapmaya ve yeni unvanlar ilave etmeye
Bakanlar Kurulu yetkilidir.
Bu ek göstergeler, ilgililerin
belirtilen sınıf ve görevlerde bulundukları sürece ödemelere esas alınıp,
terfi bakımından kazanılmış hak sayılmaz. Kurumların 1,2,3 ve 4 üncü dereceli
kadrolarına atananlara uygulanacak ek göstergeler, ilgililerin daha önce bulunmuş
oldukları kariyerleri ile ilgili sınıf veya ekli I sayılı Cetvelin
Genel İdare Hizmetleri Sınıfı (g) bölümünde belirtilen görevlerde kazanılmış
hak aylık derecelerine göre alabilecekleri ek göstergelerden düşük olamaz. ” hükmü yer
almaktadır.
Mezkur madde ile ek göstergenin
memurun yer aldığı sınıf ve görevlerde bulunduğu sürece ödeneceği ifade
edilmiş olup, ek göstergenin kadroya bağlı olduğu belirtilmiştir. Zira 657
sayılı Kanun kapsamında kadro memurun çalıştığı belli bir görev yerini ifade
etmekte olup, yapacağı işle bağlantısının da kurucu unsurudur. Aynı zamanda
kadro personelin sayısının, niteliğinin, görev yerinin, unvanının, sınıf ve
derecesinin, yükselmesinin, parasal ve özlük haklarının da genel olarak
belirleyicisidir.
Nitekim benzer bir konuya ilişkin
olarak Danıştay İçtihatları Birleştirme Kurulunun 7/12/2007 tarihli ve
E:200/2, K:2007/1 sayılı kararında; “İçtihadın
birleştirilmesi istemine konu olan kararlarda uyuşmazlığı, kimya mühendisi
unvanına sahip olmakla beraber, teknik hizmetler sınıfında kimyager
kadrosunda görev yapanların ek göstergelerinin tespitinde tahsil durumunun
mu, yoksa kadro unvanının mı esas alınacağı, buna göre 657 sayılı Devlet
Memurları Kanunu'na 527 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin 3'üncü maddesi
ile eklenen (I) Sayılı Cetvelin Teknik Hizmetler Sınıfı bölümünün (a)
bendinde öngörülen (3600) ek gösterge rakamından mı, yoksa (b) bendinde
öngörülen (3000) ek gösterge rakamından mı yararlandırılacağı hususu
oluşturmaktadır…
657 sayılı Devlet Memurları
Kanunu'nun 43'üncü maddesinde, ek göstergelerin bir takım görevlerin önem ve
niteliklerinden ötürü kabul edildiğini, memura yapılacak aylık ödemenin
gösterge tablosundaki rakama bu ek gösterge rakamlarının eklenmesi suretiyle
bulunacak gösterge rakamı üzerinden hesaplanacağını belirten hükümler,
bunların kesinlikle göreve bağlı, sunulan hizmetin ve yapılan görevin
karşılığı olduğunu açıkça ortaya koymaktadır. Ek gösterge, kadro görevini
yürüten personele verilen önemin göstergesi, yetki ve sorumluluğunun karşılığıdır.
Yetki ve sorumluluk ise, eğitim sonucu elde edilen unvana göre değil, kadro
unvanına bağlı olarak kullanılır.
Anılan Kanunun 33'üncü maddesinde
ise, kadrosuz memur çalıştırılamayacağının hükme bağlandığı, ek göstergeden
yararlanabilmek için cetvellerde karşılığı gösterilen kadroların birine
atanmış ve bu görevi fiilen ifa ediyor olma şartlarının birlikte
gerçekleşmesi gerektiği, ayrıca 147'nci maddesinde de aylığın hizmetlerin
karşılığında kadroya dayanılarak ay itibarıyla ödenen parayı ifade ettiği belirtilmiştir.
Bu itibarla anılan hükümler dikkate alınmaksızın 657 sayılı Kanuna ekli (I)
sayılı ek gösterge cetveli tek dayanak alınmak suretiyle ek göstergenin
unvana göre uygulanması gerektiği sonucuna varmak mümkün değildir. Kadro ve
bunun karşılığı ödenen parayı ifade eden aylığın ve bunun bir parçasını
oluşturan ek göstergenin, başka bir anlatımla memurun parasal haklarını
düzenleyen kuralların, yorum yoluyla kapsamlarının genişletilmesi veya
boşluklarının doldurulması mümkün değildir.
657 sayılı Kanunun 43'üncü
maddesi, ek gösterge konusunda bu Kanuna ekli (I) ve (II) sayılı cetvellere
atıf yaptığından, ilgililere uygulanacak ek göstergenin tespitinde söz konusu
cetvellerin yanında 43'üncü maddede yer alan düzenlemelerin de (unvana
ilişkin görevde-kadroda bulunma koşulunun da) göz önünde bulundurulması
gerekmektedir.
Buna göre, Devlet
memurlarının fiilen görev yapmakta oldukları kadro unvanları için ek gösterge
öngörülmesi halinde bundan yararlanacakları, kadro unvanında herhangi bir
değişiklik olmadığı sürece mezuniyet diplomasında yer alan unvan, başka bir
anlatımla tahsil durumu dikkate alınarak ek gösterge uygulamasından
yararlanamayacakları sonucuna ulaşılmaktadır. ” ifadelerine
yer verilerek kimyager kadrosunda bulunmakta iken, kimya mühendisliğini
bitirenlerin, mühendis kadrosuna atanmaksızın, mühendis kadrosu için
öngörülen ek göstergeden yararlanmalarının mümkün bulunmadığı belirtilmiştir.
2575 sayılı Danıştay Kanununun 40 ıncı
maddesinde de; “İçtihatların
birleştirilmesi veya birleştirilmiş içtihatların değiştirilmesi, Danıştay
Başkanı, konu ile ilgili daireler, idari ve vergi dava daireleri kurulları
veya Başsavcı tarafından istenebilir.
2. Aykırı kararlarla ilgili
kişiler, içtihatların birleştirilmesi için Danıştay Başkanlığına başvurabilirler.
3. Kurulun, içtihatların
birleştirilmesi veya değiştirilmesi hakkındaki kararları, gönderildikleri
tarihten itibaren bir ay içerisinde Resmi Gazete'de yayımlanır.
4. Bu kararlara, Danıştay daire ve
kurulları ile idari mahkemeler ve idare uymak zorundadır .” hükmüne yer
verilerek, Danıştay İçtihadı Birleştirme kararlarının bağlayıcı ve bu
kararlara idarenin uymak zorunda olduğu ifade edilmiştir.
Danıştay İçtihatları Birleştirme
Kurulunun mezkur kararı uyarınca, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa ekli I
sayılı cetvelin “Teknik Hizmetler Sınıfı” bölümünün (a) bendindeki; “Kadroları bu sınıfa dahil olup, en az 4
yıl süreli yüksek öğretim veren fakülte veya yüksek okullardan mezun olarak
yürürlükteki hükümlere göre Yüksek Mühendis, Mühendis, Yüksek Mimar ile şehir
plancısı ve Bölge Plancısı unvanını almış olanlar, ” ifadesi, (b)
bendindeki “Kadroları bu sınıfa dahil
olup, en az 4 yıl süreli yüksek öğretim veren fakülte veya yüksek okullardan
mezun olarak yürürlükteki hükümlere göre Jeolog, Hidrojeolog, Hidrolog,
Jeomorfolog, Jeofizikçi, Fizikçi, Matematikçi, İstatikçi, Yöneylemci (hareket
araştırmacısı), Matematiksel İktisatçı, ekonomici ve Kimyager unvanını almış
olanlarla Teknik Yüksek Öğretmen Okulu mezunları, ” ile (c) bendindeki; “Kadroları bu sınıfa dahil olup da
yukarıda sayılanlar dışındaki yüksek öğrenim mezunları ile Yüksek Tekniker ve
Tekniker unvanını almış olanlar, ” ifadesine göre kadroları teknik
hizmetler sınıfında bulunan ve yüksek öğrenim görerek anılan unvanları
alanlar, Danıştay İçtihatları Birleştirme Kurulunun mezkur kararına
istinaden, ancak o kadrolara atanmaları halinde anılan unvanların ek
göstergelerinden (a bendinde sayılan 1 inci dereceli kadrolarda bulunan
ilgililer 3600 ek göstergeden, b bendinde sayılan 1 inci dereceli kadrolarda
bulunan ilgililer 3000 ek göstergeden, c bendinde sayılan 1 inci dereceli
kadrolarda bulunan ilgililer 2200 ek göstergeden) yararlanabileceklerdir.
Örneğin; tekniker kadrosunda bulananların, mühendislik fakültesinden mezun
olması halinde, mühendis kadrosuna atanmaksızın, a bendinde belirtilen 3600
ek göstergeden yararlanması mümkün bulunmamaktadır.
Öte yandan, anılan bölümün (b)
bendinde “Teknik Yüksek Öğretmen Okulu mezunları” ile (c) bendinde “yukarıda
sayılanlar dışındaki yüksek öğrenim mezunları” için kadroya atanma şartı
aranmamış, sadece mezun olma koşulu getirilmiş olup, bu çerçevede kadroları
teknik hizmetler sınıfında olan ve 1 inci dereceli kadrolarda bulunan; Teknik
Yüksek Öğretmen Okulu (diğer bir deyişle bu okulların dönüştürüldüğü “Teknik Eğitim
Fakültesi”) mezunlarının 3000 ek göstergeden, a ve b bendinde sayılmayan
kadrolarda bulunan yüksek öğrenim mezunlarının ise 2200 ek göstergeden
yararlanması mümkün bulunmaktadır. Örneğin, teknisyen kadrosunda
bulananların, Teknik Yüksek Öğretmen Okulundan (veya Teknik Eğitim
Fakültesinden) mezun olması halinde, kadroya atanma şartı aranmaksızın b
bendinde belirtilen 3000 ek göstergeden yararlanabilecektir. Yine teknisyen
kadrosunda bulunanların elektrik ön lisans programından, adalet meslek
yüksekokulundan, işletme fakültesinden veya mühendislik fakültesinden mezun
olmaları halinde, (diğer bir deyişle teknik eğitim fakültesi hariç herhangi
bir lisans veya ön lisans programından mezun olmaları halinde) kadroya atanma
şartı aranmaksızın c bendindeki “kadroları bu sınıfa dahil olup da yukarıda
sayılanlar dışındaki yüksek öğrenim mezunları” ifadesi uyarınca 2200 ek
göstergeden yararlanması mümkün bulunmaktadır.
Nitekim 1/12/2001 tarihli ve 24600
sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 152 Seri Nolu Devlet Memurları Kanunu Genel
Tebliğinde de; “…1- Teknik Hizmetler
Sınıfına dahil kadrolarda bulunan yükseköğrenim mezunlarından 657 sayılı
Kanuna ekli I Sayılı Cetvelin “II- Teknik Hizmetler Sınıfı” bölümünün (a) ve
(b) sıralarında unvanları sayılan kadrolara atanmış olanlar dışında kalan
personelin mezun oldukları yükseköğrenimin niteliğine bakılmaksızın söz
konusu bölümün (c) sırasında belirtilen ek göstergelerden yararlandırılması
gerekmektedir…” ifadelerine yer verilmiştir.
Yukarıda yer verilen hüküm ve
açıklamalar çerçevesinde;
1- Danıştay İçtihatları Birleştirme
Kurulunun mezkur kararına istinaden kadroları Teknik Hizmetler Sınıfında
olanların ek göstergelerinin tespitinde öğrenim durumları yerine kadro
unvanlarının esas alınması gerektiği, bu kapsamda 657 sayılı Kanuna ekli I
sayılı cetvelin “Teknik Hizmetler Sınıfı” bölümünün (a) bendindeki ek
göstergelerden, sadece anılan bentte sayılan (mühendis, şehir plancısı)
kadrolarda bulunanların yararlanabileceği,
2- Danıştay İçtihatları Birleştirme
Kurulunun mezkur kararı uyarınca 657 sayılı Kanuna ekli I sayılı cetvelin
“Teknik Hizmetler Sınıfı” bölümünün (b) bendindeki ek göstergelerden, anılan
bentte sayılan (kimyager, istatistikçi gibi) kadrolarda bulunanların
yararlanabileceği; ancak “Teknik Yüksek Öğretmen Okulu mezunları” için
kadroya atanma şartı aranmadığı sadece mezun olma koşulu getirildiği, bu
kapsamda kadroları teknik hizmetler sınıfında olan Teknik Yüksek Öğretmen
Okulu (bu okulların dönüştürüldüğü “Teknik Eğitim Fakültesi”) mezunlarının,
kadro unvanlarına bakılmaksızın, (b) bendindeki ek göstergelerden
yararlanabileceği,
3- Danıştay İçtihatları Birleştirme
Kurulunun mezkur kararı uyarınca 657 sayılı Kanuna ekli I sayılı cetvelin
“Teknik Hizmetler Sınıfı” bölümünün (c) bendindeki ek göstergelerden, anılan
bentte sayılan kadrolarda (tekniker, yüksek tekniker kadrolarında)
bulunanların yararlanabileceği; ancak “diğer yüksek öğrenim mezunları” için
kadroya atanma şartı aranmadığı sadece mezun olma koşulu getirildiği, bu
kapsamda kadroları teknik hizmetler sınıfında olan ve “a ve b bendindeki
kadrolarda bulunmayan yüksek öğrenim mezunlarının”, kadro unvanlarına
bakılmaksızın, (c) bendindeki ek göstergelerden yararlanabileceği,
mütalaa edilmektedir.
ÖZET:
… Teknik Hizmetler Sınıfında istihdam edilen personelin
yararlanacağı ek göstergeler hakkında. (27/2/2014-813)
Bilindiği üzere, 3795 sayılı
Bazı Lise, Okul ve Fakülte Unvan Verilmesi Hakkında Kanunun 3 üncü
maddesinde; “Gördükleri mesleki teknik
öğretim alanlarına göre;
a) Endüstri meslek lisesi, kız
meslek lisesi, teknik lise ve kız teknik lisesi mezunlarına,
"teknisyen",
b) Lise üstü iki yıl süreli yüksek
teknik öğretim görenlere, "tekniker",
c) Lise üstü üç yıl süreli yüksek
teknik öğretim görenlere, "yüksek tekniker",
d) Lise üstü dört yıl süreli
yüksek teknik öğretim gören erkek teknik öğretmen okulu, erkek teknik yüksek
öğretmen okulu, yüksek teknik öğretmen okulu ve teknik eğitim fakültesi
mezunları ile kız teknik öğretmen okulu, kız teknik yüksek öğretmen okulunun
ve mesleki eğitim fakültesinin teknik eğitim veren bölümlerinden mezun
olanlara "teknik öğretmen",
e) Teknik öğretmen unvanını
kazananlar için ilgili teknik eğitim fakültelerince düzenlenecek en fazla iki
yarı yıl süreli tamamlama programlarını başarıyla bitirenlere dallarında
"mühendis",
Unvanı
verilir.
Bu
unvanlar, eğitim görülen dalın ismi ile birlikte kullanılır.” hükmüne yer
verilerek mesleki teknik öğretim alanlarına göre teknisyen, tekniker, yüksek
tekniker, teknik öğretmen ve mühendis unvanını kimlerin kullanacağı
belirtilmiş olup, bu hükme göre tekniker unvanını, lise üstü iki yıl süreli
yüksek teknik eğitim görenlerin eğitim görülen dalın ismi ile birlikte
kullanabilecekleri ifade edilmiştir.
2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun 43
üncü maddesinin (b) bendinde ise “Aynı
meslek ve bilim dallarında, eğitim - öğretim yapan üniversitelerde, eğitim -
öğretim, metod, kapsam, öğretim süresi ve yıl içindeki değerlendirme esasları
bakımından eşdeğer olması ve öğrenimden sonra kazanılan unvanların aynı ve
elde edilen hakların eşdeğer sayılması hususu Üniversitelerarası Kurulun
önerisi üzerine; öğretmen yetiştiren birimler için belirtilen esasların
tespiti Milli Eğitim Bakanlığı ile de işbirliği yapılarak, Yükseköğretim
Kurulunca düzenlenir .” hükmü yer almakta olup, Yükseköğretim Kurulunca
verilen 10/19/2002 tarihli ve B.30.0.EÖB.0.00.00.1-2113/23227 sayılı görüş
yazısında, Milli Eğitim Bakanlığına bağlı olarak eğitim veren Teknik Yüksek
Öğretmen Okullarının 2809 sayılı Yükseköğretim Kurumları Teşkilatı Kanunu ile
Teknik Eğitim Fakültelerine dönüştürüldüğü belirtilmiştir.
Devlet memurlarının ek
göstergelerine ilişkin olarak, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunun 43/B
maddesinin birinci ve ikinci fıkrasında; “Ek Gösterge: Bu Kanuna tabi kurumların kadrolarında bulunan
personelin aylıkları; hizmet sınıfları, görev türleri ve aylık alınan
dereceler dikkate alınarak bu kanuna ekli I ve II sayılı cetvellerde
gösterilen ek gösterge rakamlarının eklenmesi suretiyle hesaplanır. II sayılı
cetvelde yer alan unvanlarda değişiklik yapmaya ve yeni unvanlar ilave etmeye
Bakanlar Kurulu yetkilidir.
Bu ek göstergeler, ilgililerin
belirtilen sınıf ve görevlerde bulundukları sürece ödemelere esas alınıp,
terfi bakımından kazanılmış hak sayılmaz. Kurumların 1,2,3 ve 4 üncü dereceli
kadrolarına atananlara uygulanacak ek göstergeler, ilgililerin daha önce bulunmuş
oldukları kariyerleri ile ilgili sınıf veya ekli I sayılı Cetvelin
Genel İdare Hizmetleri Sınıfı (g) bölümünde belirtilen görevlerde kazanılmış
hak aylık derecelerine göre alabilecekleri ek göstergelerden düşük olamaz. ” hükmü yer
almaktadır.
Mezkur madde ile ek göstergenin
memurun yer aldığı sınıf ve görevlerde bulunduğu sürece ödeneceği ifade
edilmiş olup, ek göstergenin kadroya bağlı olduğu belirtilmiştir. Zira 657
sayılı Kanun kapsamında kadro memurun çalıştığı belli bir görev yerini ifade
etmekte olup, yapacağı işle bağlantısının da kurucu unsurudur. Aynı zamanda
kadro personelin sayısının, niteliğinin, görev yerinin, unvanının, sınıf ve
derecesinin, yükselmesinin, parasal ve özlük haklarının da genel olarak
belirleyicisidir.
Nitekim benzer bir konuya ilişkin
olarak Danıştay İçtihatları Birleştirme Kurulunun 7/12/2007 tarihli ve
E:200/2, K:2007/1 sayılı kararında; “İçtihadın
birleştirilmesi istemine konu olan kararlarda uyuşmazlığı, kimya mühendisi
unvanına sahip olmakla beraber, teknik hizmetler sınıfında kimyager
kadrosunda görev yapanların ek göstergelerinin tespitinde tahsil durumunun
mu, yoksa kadro unvanının mı esas alınacağı, buna göre 657 sayılı Devlet
Memurları Kanunu'na 527 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin 3'üncü maddesi
ile eklenen (I) Sayılı Cetvelin Teknik Hizmetler Sınıfı bölümünün (a)
bendinde öngörülen (3600) ek gösterge rakamından mı, yoksa (b) bendinde
öngörülen (3000) ek gösterge rakamından mı yararlandırılacağı hususu
oluşturmaktadır…
657 sayılı Devlet Memurları
Kanunu'nun 43'üncü maddesinde, ek göstergelerin bir takım görevlerin önem ve
niteliklerinden ötürü kabul edildiğini, memura yapılacak aylık ödemenin
gösterge tablosundaki rakama bu ek gösterge rakamlarının eklenmesi suretiyle
bulunacak gösterge rakamı üzerinden hesaplanacağını belirten hükümler,
bunların kesinlikle göreve bağlı, sunulan hizmetin ve yapılan görevin
karşılığı olduğunu açıkça ortaya koymaktadır. Ek gösterge, kadro görevini
yürüten personele verilen önemin göstergesi, yetki ve sorumluluğunun karşılığıdır.
Yetki ve sorumluluk ise, eğitim sonucu elde edilen unvana göre değil, kadro
unvanına bağlı olarak kullanılır.
Anılan Kanunun 33'üncü maddesinde
ise, kadrosuz memur çalıştırılamayacağının hükme bağlandığı, ek göstergeden
yararlanabilmek için cetvellerde karşılığı gösterilen kadroların birine
atanmış ve bu görevi fiilen ifa ediyor olma şartlarının birlikte
gerçekleşmesi gerektiği, ayrıca 147'nci maddesinde de aylığın hizmetlerin
karşılığında kadroya dayanılarak ay itibarıyla ödenen parayı ifade ettiği belirtilmiştir.
Bu itibarla anılan hükümler dikkate alınmaksızın 657 sayılı Kanuna ekli (I)
sayılı ek gösterge cetveli tek dayanak alınmak suretiyle ek göstergenin
unvana göre uygulanması gerektiği sonucuna varmak mümkün değildir. Kadro ve
bunun karşılığı ödenen parayı ifade eden aylığın ve bunun bir parçasını
oluşturan ek göstergenin, başka bir anlatımla memurun parasal haklarını
düzenleyen kuralların, yorum yoluyla kapsamlarının genişletilmesi veya
boşluklarının doldurulması mümkün değildir.
657 sayılı Kanunun 43'üncü
maddesi, ek gösterge konusunda bu Kanuna ekli (I) ve (II) sayılı cetvellere
atıf yaptığından, ilgililere uygulanacak ek göstergenin tespitinde söz konusu
cetvellerin yanında 43'üncü maddede yer alan düzenlemelerin de (unvana
ilişkin görevde-kadroda bulunma koşulunun da) göz önünde bulundurulması
gerekmektedir.
Buna göre, Devlet
memurlarının fiilen görev yapmakta oldukları kadro unvanları için ek gösterge
öngörülmesi halinde bundan yararlanacakları, kadro unvanında herhangi bir
değişiklik olmadığı sürece mezuniyet diplomasında yer alan unvan, başka bir
anlatımla tahsil durumu dikkate alınarak ek gösterge uygulamasından
yararlanamayacakları sonucuna ulaşılmaktadır. ” ifadelerine
yer verilerek kimyager kadrosunda bulunmakta iken, kimya mühendisliğini
bitirenlerin, mühendis kadrosuna atanmaksızın, mühendis kadrosu için
öngörülen ek göstergeden yararlanmalarının mümkün bulunmadığı belirtilmiştir.
2575 sayılı Danıştay Kanununun 40 ıncı
maddesinde de; “İçtihatların
birleştirilmesi veya birleştirilmiş içtihatların değiştirilmesi, Danıştay
Başkanı, konu ile ilgili daireler, idari ve vergi dava daireleri kurulları
veya Başsavcı tarafından istenebilir.
2. Aykırı kararlarla ilgili
kişiler, içtihatların birleştirilmesi için Danıştay Başkanlığına başvurabilirler.
3. Kurulun, içtihatların
birleştirilmesi veya değiştirilmesi hakkındaki kararları, gönderildikleri
tarihten itibaren bir ay içerisinde Resmi Gazete'de yayımlanır.
4. Bu kararlara, Danıştay daire ve
kurulları ile idari mahkemeler ve idare uymak zorundadır .” hükmüne yer
verilerek, Danıştay İçtihadı Birleştirme kararlarının bağlayıcı ve bu
kararlara idarenin uymak zorunda olduğu ifade edilmiştir.
Danıştay İçtihatları Birleştirme
Kurulunun mezkur kararı uyarınca, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa ekli I
sayılı cetvelin “Teknik Hizmetler Sınıfı” bölümünün (a) bendindeki; “Kadroları bu sınıfa dahil olup, en az 4
yıl süreli yüksek öğretim veren fakülte veya yüksek okullardan mezun olarak
yürürlükteki hükümlere göre Yüksek Mühendis, Mühendis, Yüksek Mimar ile şehir
plancısı ve Bölge Plancısı unvanını almış olanlar, ” ifadesi, (b)
bendindeki “Kadroları bu sınıfa dahil
olup, en az 4 yıl süreli yüksek öğretim veren fakülte veya yüksek okullardan
mezun olarak yürürlükteki hükümlere göre Jeolog, Hidrojeolog, Hidrolog,
Jeomorfolog, Jeofizikçi, Fizikçi, Matematikçi, İstatikçi, Yöneylemci (hareket
araştırmacısı), Matematiksel İktisatçı, ekonomici ve Kimyager unvanını almış
olanlarla Teknik Yüksek Öğretmen Okulu mezunları, ” ile (c) bendindeki; “Kadroları bu sınıfa dahil olup da
yukarıda sayılanlar dışındaki yüksek öğrenim mezunları ile Yüksek Tekniker ve
Tekniker unvanını almış olanlar, ” ifadesine göre kadroları teknik
hizmetler sınıfında bulunan ve yüksek öğrenim görerek anılan unvanları
alanlar, Danıştay İçtihatları Birleştirme Kurulunun mezkur kararına
istinaden, ancak o kadrolara atanmaları halinde anılan unvanların ek
göstergelerinden (a bendinde sayılan 1 inci dereceli kadrolarda bulunan
ilgililer 3600 ek göstergeden, b bendinde sayılan 1 inci dereceli kadrolarda
bulunan ilgililer 3000 ek göstergeden, c bendinde sayılan 1 inci dereceli
kadrolarda bulunan ilgililer 2200 ek göstergeden) yararlanabileceklerdir.
Örneğin; tekniker kadrosunda bulananların, mühendislik fakültesinden mezun
olması halinde, mühendis kadrosuna atanmaksızın, a bendinde belirtilen 3600
ek göstergeden yararlanması mümkün bulunmamaktadır.
Öte yandan, anılan bölümün (b)
bendinde “Teknik Yüksek Öğretmen Okulu mezunları” ile (c) bendinde “yukarıda
sayılanlar dışındaki yüksek öğrenim mezunları” için kadroya atanma şartı
aranmamış, sadece mezun olma koşulu getirilmiş olup, bu çerçevede kadroları
teknik hizmetler sınıfında olan ve 1 inci dereceli kadrolarda bulunan; Teknik
Yüksek Öğretmen Okulu (diğer bir deyişle bu okulların dönüştürüldüğü “Teknik Eğitim
Fakültesi”) mezunlarının 3000 ek göstergeden, a ve b bendinde sayılmayan
kadrolarda bulunan yüksek öğrenim mezunlarının ise 2200 ek göstergeden
yararlanması mümkün bulunmaktadır. Örneğin, teknisyen kadrosunda
bulananların, Teknik Yüksek Öğretmen Okulundan (veya Teknik Eğitim
Fakültesinden) mezun olması halinde, kadroya atanma şartı aranmaksızın b
bendinde belirtilen 3000 ek göstergeden yararlanabilecektir. Yine teknisyen
kadrosunda bulunanların elektrik ön lisans programından, adalet meslek
yüksekokulundan, işletme fakültesinden veya mühendislik fakültesinden mezun
olmaları halinde, (diğer bir deyişle teknik eğitim fakültesi hariç herhangi
bir lisans veya ön lisans programından mezun olmaları halinde) kadroya atanma
şartı aranmaksızın c bendindeki “kadroları bu sınıfa dahil olup da yukarıda
sayılanlar dışındaki yüksek öğrenim mezunları” ifadesi uyarınca 2200 ek
göstergeden yararlanması mümkün bulunmaktadır.
Nitekim 1/12/2001 tarihli ve 24600
sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 152 Seri Nolu Devlet Memurları Kanunu Genel
Tebliğinde de; “…1- Teknik Hizmetler
Sınıfına dahil kadrolarda bulunan yükseköğrenim mezunlarından 657 sayılı
Kanuna ekli I Sayılı Cetvelin “II- Teknik Hizmetler Sınıfı” bölümünün (a) ve
(b) sıralarında unvanları sayılan kadrolara atanmış olanlar dışında kalan
personelin mezun oldukları yükseköğrenimin niteliğine bakılmaksızın söz
konusu bölümün (c) sırasında belirtilen ek göstergelerden yararlandırılması
gerekmektedir…” ifadelerine yer verilmiştir.
Yukarıda yer verilen hüküm ve
açıklamalar çerçevesinde;
1- Danıştay İçtihatları Birleştirme
Kurulunun mezkur kararına istinaden kadroları Teknik Hizmetler Sınıfında
olanların ek göstergelerinin tespitinde öğrenim durumları yerine kadro
unvanlarının esas alınması gerektiği, bu kapsamda 657 sayılı Kanuna ekli I
sayılı cetvelin “Teknik Hizmetler Sınıfı” bölümünün (a) bendindeki ek
göstergelerden, sadece anılan bentte sayılan (mühendis, şehir plancısı)
kadrolarda bulunanların yararlanabileceği,
2- Danıştay İçtihatları Birleştirme
Kurulunun mezkur kararı uyarınca 657 sayılı Kanuna ekli I sayılı cetvelin
“Teknik Hizmetler Sınıfı” bölümünün (b) bendindeki ek göstergelerden, anılan
bentte sayılan (kimyager, istatistikçi gibi) kadrolarda bulunanların
yararlanabileceği; ancak “Teknik Yüksek Öğretmen Okulu mezunları” için
kadroya atanma şartı aranmadığı sadece mezun olma koşulu getirildiği, bu
kapsamda kadroları teknik hizmetler sınıfında olan Teknik Yüksek Öğretmen
Okulu (bu okulların dönüştürüldüğü “Teknik Eğitim Fakültesi”) mezunlarının,
kadro unvanlarına bakılmaksızın, (b) bendindeki ek göstergelerden
yararlanabileceği,
3- Danıştay İçtihatları Birleştirme
Kurulunun mezkur kararı uyarınca 657 sayılı Kanuna ekli I sayılı cetvelin
“Teknik Hizmetler Sınıfı” bölümünün (c) bendindeki ek göstergelerden, anılan
bentte sayılan kadrolarda (tekniker, yüksek tekniker kadrolarında)
bulunanların yararlanabileceği; ancak “diğer yüksek öğrenim mezunları” için
kadroya atanma şartı aranmadığı sadece mezun olma koşulu getirildiği, bu
kapsamda kadroları teknik hizmetler sınıfında olan ve “a ve b bendindeki
kadrolarda bulunmayan yüksek öğrenim mezunlarının”, kadro unvanlarına
bakılmaksızın, (c) bendindeki ek göstergelerden yararlanabileceği,
mütalaa edilmektedir.