NABUCCO AKP'NİN PROJESİ Mİ?
Ortaasya?dan Avrupa?ya doğalgaz taşıyacak olan Nabucco boru hattı bugün törenle imzalanacak. Gazeteler bunu ?asrın projesi?, ?tarihi gün? manşetleriyle duyuruyor, AKP hükümeti kendi zaferi olarak ilan ediyor, Avrupa Rusya?yı devre dışı bırakacağı için seviniyor. Acaba bu iddiaların ne kadarı doğru?
Hürriyet yazarı Erdal Sağlam bugünkü köşe yazısında Nabucco Projesi?ndeki soru işaretlerini şöyle anlattı:
KAFKASLAR ve Ortadoğu gazını Avrupa?ya taşıyacak Nabucco Projesi?nde bugün büyük gün. Daha doğrusu büyük günlerden biri. Ankara?da hükümetlerarası anlaşmaya imza konacak. Anlaşmanın imza törenine Bulgaristan, Avusturya, Macaristan ve Bulgaristan başbakanları ile Gürcistan devlet başkanı katılacak. Yani görkemli bir tören daha yaşanacak.
Ancak bu anlaşmaya rağmen proje için hâlâ önemli soru işaretleri bulunuyor.
Bu soru işaretlerini bildiğiniz zaman son birkaç gündür projenin imza töreni konusunda yazılanların bir kısmının da abartılı olduğunu anlarsınız.
Şu kadarını söyleyelim ki; proje Avrupa?ya, Türkiye üzerinden Kafkas gazını geçirmek için hayata geçiriliyor ama hâlâ bu boru hattından hangi gazın geçeceği belli değil. Rusya son anda Ermenistan sınırı nedeniyle Azerbaycan?la çıkan ihtilafımızı kullanıp, Azeri gazını, yani bu boru hattı için en fazla bel bağlanan gazı almak için anlaşma yaptı. Azerbaycan?dan hâlâ gaz gelme ihtimali yok mu? Var tabii ama anlaşması ve gaz miktarı henüz belli değil. Enerji Bakanımız, ?Rusya da bu hatta girerse şaşırmayın? diyor. Belli ki Rusya ile konuşulmuş yani AB?nin Rusya gazına alternatif diye istediği, enerji arz güvenliği için kritik konumda olan bu boru hattına da yine Rusya dahil olabilir. O zaman nerede kaldı alternatif enerji kaynağı?
BU PROJE AKP?NİN PROJESİ DEĞİL
Hükümete yakın medyada sanki proje AKP?nin projesiymiş gibi gösteriliyor ama öyle değil. Bu proje için ilk imza Ekim 2001?de Romanya ile imzalandı ve daha sonra 2002 ortasına kadar 5 imza daha atıldı. Avrupa ile Türkiye arasında yani projenin asıl hedefi olan hat konusundaki anlaşma da, güzergah alternatifleri anlaşması da AKP öncesi imzalandı.
AKP Hükümeti bu projeyi devam ettirdi ama sürekli ikircikli bir tutum izledi. Gerçi Avrupa da yeterince bu projeye sahip çıkmadı ama son anda Türkiye?ye istediklerini de kabul ettirdi. Bence bu gidişle AB?ye tam üyelik için elimizde koz olması planlanan Nabucco Projesi?nde inisiyatifimiz çok azaldı yani koz olarak kullanabileceğimiz pek bir şey kalmadı.
Yanı sıra, Bakan?ın açıklamalarından anlıyoruz ki; yüzde 15 indirimli gaz alma talebimiz de kabul edilmedi, yani bu oyunu oynarken sürekli geri adım attık.
Bunun ötesinde hükümet geçen gün, Rusya?nın Nabucco Projesi?ne alternatif olarak çıkardığı Güney Akım projesine katılabileceğimizi de söyledi.
Elbette toplam 8 milyar dolarlık bir proje, içeride önemli bir iş potansiyeli yaratacak, çoğu bizim ülkemizden geçen hat nedeniyle yıllık vergi gelirimiz olacak. Ancak tüm bu olanlar sadece jeostratejik konumumuzdan kaynaklanan, yani zaten konumumuz gereği alacağımız asgari kazançlardı. Kullanamıyoruz ama Allah?tan coğrafi konumumuz önemli.
Özetle oyunu iyi oynayamadık. ?Transit ülke olmayacağız, bu sayede dünya enerji oyununun önemli bir aktörü haline geleceğiz? dedik, gazı biz alıp Avrupa?ya satarız dedik ama yapamadık. Yani burada da sadece iddialı sözler ettik, süreci yönetemedik ve sadece boru hattının büyük bölümünün geçeceği transit bir ülke olmaktan kurtulamadık.
Enerji oyunu çok büyük bir oyun. Mutlaka ulusal, hükümetten hükümete değişmeyecek, devletin tüm kurumlarının üzerinde anlaşacağı bir politika gereği var. Ancak hükümetler biraz da ?kendi yandaşları için iş kapmak? sevdasına girip, makro bir oyun kuramıyor, ulusal pozisyon için çaba bile sarf etmiyorlar.
Üstüne üstlük enerji aynı zamanda önemli bir güvenlik konusu. Ama devletin kurumları bırakın birlikte hareket etmeyi, yönetimler tarafından birbirine düşürülmeye çalışılıyor. Böyle bir yönetim tarzı ile ulusal politika saptamak imkânsız. Ulusal politika olmadığı hatta çatışıyor havası verildiğinde de, görüldüğü gibi, bu oyundan kazançlı çıkmak mümkün değil.
Kötü yönetim dolaylı-dolaysız halkın refahından, yani ekmeğinden bir şeyler götürüyor.
Odatv.com
13 Temmuz 2009
NABUCCO AKP'NİN PROJESİ Mİ?
Ortaasya?dan Avrupa?ya doğalgaz taşıyacak olan Nabucco boru hattı bugün törenle imzalanacak. Gazeteler bunu ?asrın projesi?, ?tarihi gün? manşetleriyle duyuruyor, AKP hükümeti kendi zaferi olarak ilan ediyor, Avrupa Rusya?yı devre dışı bırakacağı için seviniyor. Acaba bu iddiaların ne kadarı doğru?
Hürriyet yazarı Erdal Sağlam bugünkü köşe yazısında Nabucco Projesi?ndeki soru işaretlerini şöyle anlattı:
KAFKASLAR ve Ortadoğu gazını Avrupa?ya taşıyacak Nabucco Projesi?nde bugün büyük gün. Daha doğrusu büyük günlerden biri. Ankara?da hükümetlerarası anlaşmaya imza konacak. Anlaşmanın imza törenine Bulgaristan, Avusturya, Macaristan ve Bulgaristan başbakanları ile Gürcistan devlet başkanı katılacak. Yani görkemli bir tören daha yaşanacak.
Ancak bu anlaşmaya rağmen proje için hâlâ önemli soru işaretleri bulunuyor.
Bu soru işaretlerini bildiğiniz zaman son birkaç gündür projenin imza töreni konusunda yazılanların bir kısmının da abartılı olduğunu anlarsınız.
Şu kadarını söyleyelim ki; proje Avrupa?ya, Türkiye üzerinden Kafkas gazını geçirmek için hayata geçiriliyor ama hâlâ bu boru hattından hangi gazın geçeceği belli değil. Rusya son anda Ermenistan sınırı nedeniyle Azerbaycan?la çıkan ihtilafımızı kullanıp, Azeri gazını, yani bu boru hattı için en fazla bel bağlanan gazı almak için anlaşma yaptı. Azerbaycan?dan hâlâ gaz gelme ihtimali yok mu? Var tabii ama anlaşması ve gaz miktarı henüz belli değil. Enerji Bakanımız, ?Rusya da bu hatta girerse şaşırmayın? diyor. Belli ki Rusya ile konuşulmuş yani AB?nin Rusya gazına alternatif diye istediği, enerji arz güvenliği için kritik konumda olan bu boru hattına da yine Rusya dahil olabilir. O zaman nerede kaldı alternatif enerji kaynağı?
BU PROJE AKP?NİN PROJESİ DEĞİL
Hükümete yakın medyada sanki proje AKP?nin projesiymiş gibi gösteriliyor ama öyle değil. Bu proje için ilk imza Ekim 2001?de Romanya ile imzalandı ve daha sonra 2002 ortasına kadar 5 imza daha atıldı. Avrupa ile Türkiye arasında yani projenin asıl hedefi olan hat konusundaki anlaşma da, güzergah alternatifleri anlaşması da AKP öncesi imzalandı.
AKP Hükümeti bu projeyi devam ettirdi ama sürekli ikircikli bir tutum izledi. Gerçi Avrupa da yeterince bu projeye sahip çıkmadı ama son anda Türkiye?ye istediklerini de kabul ettirdi. Bence bu gidişle AB?ye tam üyelik için elimizde koz olması planlanan Nabucco Projesi?nde inisiyatifimiz çok azaldı yani koz olarak kullanabileceğimiz pek bir şey kalmadı.
Yanı sıra, Bakan?ın açıklamalarından anlıyoruz ki; yüzde 15 indirimli gaz alma talebimiz de kabul edilmedi, yani bu oyunu oynarken sürekli geri adım attık.
Bunun ötesinde hükümet geçen gün, Rusya?nın Nabucco Projesi?ne alternatif olarak çıkardığı Güney Akım projesine katılabileceğimizi de söyledi.
Elbette toplam 8 milyar dolarlık bir proje, içeride önemli bir iş potansiyeli yaratacak, çoğu bizim ülkemizden geçen hat nedeniyle yıllık vergi gelirimiz olacak. Ancak tüm bu olanlar sadece jeostratejik konumumuzdan kaynaklanan, yani zaten konumumuz gereği alacağımız asgari kazançlardı. Kullanamıyoruz ama Allah?tan coğrafi konumumuz önemli.
Özetle oyunu iyi oynayamadık. ?Transit ülke olmayacağız, bu sayede dünya enerji oyununun önemli bir aktörü haline geleceğiz? dedik, gazı biz alıp Avrupa?ya satarız dedik ama yapamadık. Yani burada da sadece iddialı sözler ettik, süreci yönetemedik ve sadece boru hattının büyük bölümünün geçeceği transit bir ülke olmaktan kurtulamadık.
Enerji oyunu çok büyük bir oyun. Mutlaka ulusal, hükümetten hükümete değişmeyecek, devletin tüm kurumlarının üzerinde anlaşacağı bir politika gereği var. Ancak hükümetler biraz da ?kendi yandaşları için iş kapmak? sevdasına girip, makro bir oyun kuramıyor, ulusal pozisyon için çaba bile sarf etmiyorlar.
Üstüne üstlük enerji aynı zamanda önemli bir güvenlik konusu. Ama devletin kurumları bırakın birlikte hareket etmeyi, yönetimler tarafından birbirine düşürülmeye çalışılıyor. Böyle bir yönetim tarzı ile ulusal politika saptamak imkânsız. Ulusal politika olmadığı hatta çatışıyor havası verildiğinde de, görüldüğü gibi, bu oyundan kazançlı çıkmak mümkün değil.
Kötü yönetim dolaylı-dolaysız halkın refahından, yani ekmeğinden bir şeyler götürüyor.
Odatv.com
13 Temmuz 2009
E.Kayı Han