T.C. EK-5
DANIŞTAY
BEŞİNCİ DAİRE
Esas No : 2000/6076
Karar No : 2004/212
Davacılar : 1 -......
2- Türk Telekom A.Ş. .........
Vekilleri : Av.Veysel Karani Oruç, Av. Hakan Erdem, Konur Sok., No:53/5,
Kızılay/ANKARA
Karşı Taraf : Türk Telekomünikasyon A.Ş. - ANKARA
Vekilleri : Av. Mehmet Çobas, Av. Nüket ilhan, aynı yerde.
Davanın Özeti Davacılar, Türk Telekomünikasyon A.Ş. Unvan Yükselmelerinde Uygulanacak Esasların 27., Geçici 3. ve Geçici 5. maddeleri ile aynı Esasların ekinde yer alan "Kadrolu ve Sözleşmeli Statüde Çalışmakta Olan Personelin Mevcut Unvanları ile Aynı Veya Denk Olan iş Mevzuatına Tabi Personel Pozisyon Unvanlarını Gösterir Tablo"nun iptalini istemektedir.
Savunmanın özeti : Davanın öncelikle görev ve ehliyet yönünden reddi gerektiği; dava konusu işlem genel düzenleyici işlem mahiyetinde olmadığından, Danıştay'ın ilk derece mahkemesi olarak bakacağı işler arasında yer almadığı; 3011 sayılı Yasa kapsamında bulunmadıkları için ilgili Yönetmelik ve Esasların Resmi Gazetede yayımlanmadığı; 406 sayılı Yasanın ek 22. maddesine dayanılarak, iş mevzuatına göre istihdam edilenlere ilişkin kayıt ve şartların yönetim kurulunun 31.8.2000 gönlü, 407-sayılı kararıyla yürürlüğe konulduğu; 399 sayılı KHK'ye tabi personelin unvan yükselmelerini düzenleyen PTT Genel Müdürlüğü Unvan Yükselmelerinde Uygulanacak Esasların yeni düzenlemeler karşısında uygulanma olanağı kalmadığından, dava konusu Esasların 406 sayılı Yasada değişiklik yapan 4502 sayılı Yasanın amaçlarına uygun olarak düzenlendiği; Esaslara ekli tablolarda tekniker ve teknisyen kökenli personel arasında bir ayrım yapılmadığı; teknisyen unvanında bulunanların sadece şef teknisyenliğe atanabildikleri ve teknikerlerin amiri olarak değerlendirilmelerine olanak tanıyacak bir hükme yer verilmediği; yapılan düzenlemelerde 406 sayılı kanun hükümlerine aykırı bir husus bulunmadığı; tüm bu nedenlerle yasal dayanaktan yoksun olan davanın reddi gerektiği yolundadır.
Danıştay Tetkik Hakimi Süleyman Aydın
Düşüncesi : Dava konusu Esasların geçici 5. maddesi ile aynı Esasların ekindeki "Kadrolu ve Sözleşmeli Statüde Çalışmakta Olan Personelin Mevcut Unvanları ile Aynı Veya Denk Olan iş Mevzuatına Tabi Personel Pozisyon Unvanlarını Gösterir Tablo"nun iptali istemi hakkında karar verilmesine yer olmadığına; 27. maddesi ile geçici 3. maddesinin iptaline karar verilmesi gerektiği düşünülmüştür.
Danıştay Savcısı : Semra Şentürk
Düşüncesi : Davacılar, davalı idarede işçi statüsünde çalışacak
kapsam dışı personele ilişkin "Unvan Yükselmelerinde Uygulanacak Esaslar" başlıklı düzenlemenin 27, Geçici 3. ve Geçici 5. maddeleri ile ekli "Kadrolu ve Sözleşmeli Statüde Çalışmakta Olan Personelin Mevcut Unvanları ile Aynı veya Denk Olan iş Mevzuatına Tabi Personel Pozisyon Unvanlarını Gösteren tablonun iptalini istemektedir.
T.C.
DANIŞTAY
BEŞİNCİ DAİRE
Esas No : 2000/6076
Karar No : 2004/212
Türk Telekomünikasyon A.Ş 'nin, tekel niteliğinde kamu hizmeti görmesi, kamu payının çoğunlukta bulunması ve dava konusu işlemlerin gerçekleşmesinde, kamu gücünü kullanması nedeniyle, konu idari yargının görevine girdiği gibi işlemlerin Ülke düzeyinde etkili, düzenleyici özelliğinden dolayı 2575 sayılı Yasanın 24. maddesi uyarınca ilk derece mahkemesi olarak Danıştay'da görülmesi gerektiğinden bu kısımlara ilişkin davalı idare iddiaları yerinde görülmemiştir.
406 sayılı Telgraf ve Telefon Kanununun 4673 sayılı Yasayla değişik Ek 22. maddesinde; "Telekomünikasyon hizmetlerinin gerektirdiği asli ve sürekli görevler,... Bakanlar Kurulu Kararı ile belirlenen kadrolarda istihdam edilen personel eliyle yürütülür. Bu personel hakkında, bu Kanunda öngörülen hükümler saklı kalmak üzere 399 sayılı Kanun Hükümleri uygulanır. Bunların dışında kalan personel iş mevzuatı uyarınca istihdam edilir..", kuralı yer alırken, 4502 sayılı Kanunun Geçici 4. maddesi;" Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte Türk Telekomda 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye tabi olarak kadrolu veya sözleşmeli personel statüsünde çalışmakta olanlardan isteyenler, iş mevzuatına tabi personel statüsüne geçirilir, iş mevzuatına tabi personel statüsüne geçmek istemeyenlerin mevcut statü, sosyal ve özlük haklarıyla istihdamlarına devam olunur. Kendi istekleri ile iş mevzuatına tabi personel statüsüne geçenler ile emeklilik, ölüm vb. sebeplerle, boşalan kadro ve pozisyonlar hiçbir işleme gerek kalmaksızın iptal edilmiş sayılır.
Bu kadro ve pozisyonlarda bulunanlar istekleri halinde 4046 sayılı Kanunun 22 maddesi çerçevesinde diğer kamu kurum ve kuruluşlarına nakledilir, "hükmünü taşımaktadır.
406 sayılı Telgraf ve Telefon Kanununun 4673 sayılı kanunla değişik 1. maddesinde Türk Telekomun bu Kanun ve özel hukuk hükümlerine tabi bir anonim şirket olduğu, Ek 17 maddesinde ise, Devlete söz ve onay hakkı verecek bir adet imtiyazlı hisse dışındaki tüm Türk Telekom A.Ş. hisselerinin satılacağı öngörülmüş, Ek 29. maddesinde de, Türk Telekom hisselerinin satışı sonucu kamu payının % 50 nin altına düşmesi durumunda hisse devi sözleşmesinin imzalanmasından itibaren otuz gün içerisinde, Türk Telekom'da Ek 22. maddesinin (a) bendi uyarınca belirlenen asli ve sürekli görevlerde çalışan personelin, 399 sayılı Kanunun Hükmünde Kararnameye tabi kadrolu ve sözleşmeli personel ile kapsam dışı personelin listesini başka kamu kurum ve kuruluşlara nakledilmek üzere Devlet Personel Başkanlığına bildirileceği kuralına yer verilmiştir.
Aktarılan yasa hükümleriyle, Türk Telekom A.Ş.nin özelleştirilmesinin ve kamu payının satışı amaçlanırken, geçiş dönemi sonrasında istihdam edilecek personelin mevzuatına tabi olmasının öngörüldüğü göz önüne alındığında, davalı idarede halen 399 say Kanun Hükmünde Kararnameye tabi olarak çalışan kadrolu veya sözleşmeli personelin unvan yükselmesi olanaklı bulunmadığından, bu durumda bulunan personelin diğer bir kamu kurum ve kuruluşuna veya iş mevzuatına geçinceye kadar ki sürede 4502 sayılı Kanunun Geç 4.maddesinde hukuki güvenceye alınan haklarının, unvan yükselmesi dışındaki parasal özlük haklarının yükseltilmesi olarak anlaşılması yasanın amacına uygun düşecektir.
2
T.C.
DANIŞTAY
BEŞİNCİ DAİRE
Esas No : 2000/6076
Karar No : 2004/212
Unvan Yükselmelerinde Uygulanacak Esaslar başlıklı düzenlemenin 27. maddesi ile PTT Personelin Unvan Yükselmelerinde Uygulanacak Esaslar başlıklı düzenlemenin yürürlükten kaldırılmasında ve yürürlükten kaldırılan düzenlemeye göre işçi statüsüne atanmak isteyenlerin sınava tabi pozisyonlara sınava şartı aranmaksızın atamasının yapılmasıyla ilgili düzenlemede hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Dava konusu yapılan Geçici 5.madde ile "Kadrolu ve sözleşmeli statüde çalışmakta olan personelin pozisyon Unvanlarını gösterir tablo, iş mevzuatına tabi olmayan ve halen 399 sayılı KHK göre sözleşmeli olarak çalışan davacının ve bu statüdeki kişilerin haklarını koruyan davacı demeğin ihlal edilen menfaati bulunmadığı anlaşılmıştır.
Açıklanan nedenlerle davanın 27. ve Geçici 3. madde yönünden esastan diğer kısımda usulden reddi gerekeceği düşünülmektedir.
TÜRK MiLLETi ADINA
Hüküm veren Danıştay Beşinci Dairesince duruşma için önceden belli edilen 28.1.2004 günü davacılar ile vekillerinin gelmediği, davalı idare vekili Av. Mehmet Çobas?ın geldiği görülerek, Danıştay Savcısı Semra Şentürk hazır olduğu halde açık duruşmaya başlandı. Duruşmaya katılan tarafa usulüne göre söz verilip dinlendikten ve savcının düşüncesi alındıktan sonra duruşmaya son verildi. Dava dosyasındaki bilgi ve belgeler de incelenmek suretiyle işin gereği düşünüldü:
Davalı idare tarafından bu davanın adli yargının görevinde olduğu ileri sürülmekte ise de, Dairemizin 24.4.2001 günlü, E:2000/6076 sayılı kararıyla davalı idarenin görevsizlik itirazının reddedilerek Dairemizin görevli olduğuna karar verilmiş ve Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığınca da olumlu görev uyuşmazlığı çıkarılmadığı anlaşılmıştır.
Davalı idarenin usule ilişkin diğer itirazları da yasal dayanaktan yoksun olduğundan, işin esasına geçildi:
Davacılar, Türk Telekomünikasyon A.Ş. Unvan Yükselmelerinde Uygulanacak Esasların 27., Geçici 3. ve Geçici 5. maddeleri ile aynı Esasların ekinde yer alan "Kadrolu ve Sözleşmeli Statüde Çalışmakta Olan Personelin Mevcut Unvanları ile Aynı Veya Denk Olan iş Mevzuatına Tabi Personel Pozisyon Unvanlarını Gösterir Tablo"nun; Unvan Yükselmelerinde Uygulanacak Esasların Resmi Gazetede yayımlanmadığını, yasal düzenlemelerde hiyerarşik olarak teknikerliğin mühendis unvanının altında ve teknisyen unvanının Üstünde yer aldığını, dava konusu düzenlemelerle teknisyen kökenli personelin Unvan yönünden teknikerlerin önüne geçirildiğini, endüstri meslek lisesi mezunu teknisyenlerin yüksek okul mezunu teknikerlerin üzerinde bir unvana kavuşturulduklarını, 399 sayılı KHK kapsamında çalışan kamu görevlilerinin unvanda yükselme olanağının ortadan kaldırıldığını ileri sürerek iptali istemiyle dava açmıştır.
406 sayılı Kanuna 4502 sayılı Kanunla eklenen ek 22. maddede, telekomünikasyon hizmetlerinin kadro, unvan, derece ve sayıları Bakanlar Kurulunca belirlenen asli ve sürekli
3
T.C.
DANIŞTAY
BEŞİNCİ DAİRE
Esas No : 2000/6076
Karar No : 2004/212
eliyle yürütüleceği; bu personel hakkında anılan kanunda öngörülen hükümler saklı kalmak üzere 399 sayılı KHK hükümlerinin uygulanacağı; bunların dışında kalan personelin iş mevzuatı uyarınca istihdam edileceği; iş mevzuatına göre istihdam edilenlere ilişkin kayıt ve şartların Yönetim Kurulu tarafından tayin olunacağı hükmüne yer verilmiş; kanunda öngörülen asli ve sürekli görevlilere ilişkin Bakanlar Kurulu kararı 4.4.2000 tarihli Resmi Gazetede yayımlanmış; iş mevzuatına göre istihdam edilenlere ilişkin kayıt ve şartlar ise Yönetim Kurulunun 31.8.2000 günlü, 407 sayılı kararıyla yürürlüğe konulmuştur.
4502 sayılı Yasanın geçici 4. maddesinde ise, "Bu kanunun yürürlüğe giriş tarihinde Türk Telekom'da 399 sayılı KHK'ye tabi olarak kadrolu veya sözleşmeli personel statüsünde çalışmakta olanlardan isteyenler, iş mevzuatına tabi personel statüsüne geçirilir, iş mevzuatına tabi personel statüsüne geçmek istemeyenlerin mevcut statü, sosyal ve özlük haklarıyla istihdamlarına devam olunur." hükmüne yer verilmiştir. Anılan yasal düzenleme, iş mevzuatına geçmek istemeyen 399 sayılı KHK.'ye tabi kadrolu veya sözleşmeli personelin statülerini, sosyal ve özlük haklarını korumak suretiyle görevde yükselmelerine de olanak sağlamış bulunmaktadır.
Her ne kadar 29.1.2000 günlü, 23948 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 4502 sayılı Yasanın geçici 3. maddesi ile, Türk Telekomünikasyon A.Ş. 233 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin ekindeki Kamu İktisadi Kuruluşları bölümünde yer alan kuruluşlar listesinden çıkartılmış ise de; 406 sayılı Yasanın değişik 1. maddesinde, Türk Telekomun, bu Yasa çerçevesinde her türlü telekomünikasyon hizmetlerini yürütme ve telekomünikasyon altyapısı işletme yetkisinin olduğu belirtilmiştir. Yine 406 sayılı Yasanın değişik 2. maddesi uyarınca Türk Telekomun, telekomünikasyon şebekeleri üzerinden sunulan ulusal ve uluslararası ses iletimini ihtiva eden telefon hizmetlerini, 31.12.2003 tarihine kadar bu Yasa ve görev sözleşmesi çerçevesinde tekel olarak yürüteceği anlaşılmaktadır. Dolayısıyla Türk Telekomünikasyon A.Ş.'nin 233 sayılı Kanun Hükmünde Kararname eki kamu iktisadi kuruluşları bölümünden çıkartılması, onun kamu kurumu niteliğini ortadan kaldırmamaktadır. Aksine sermayesindeki kamu payının çoğunlukta bulunması, telekomünikasyon ile ilgili bazı hizmetleri tekel olarak yürütmekte olması nedeniyle kamu kurumu niteliğinde bir kuruluş olarak kabulü gerekir.
Dava konusu Unvan Yükselmelerinde Uygulanacak Esasların 2. maddesinde, bu esasların iş mevzuatına tabi pozisyonlara unvan yükselme suretiyle atanacak personel için uygulanacağı belirtilmiş ise de; iptali istenen 27. maddesi ile "PTT Genel Müdürlüğü Unvan Yükselme Esaslarının şirket açısından yürürlükten kaldırıldığı şeklinde düzenlemeye yer verilmek suretiyle 399 sayılı KHK.'ya tabi olarak şirkette çalışmaya devam edenler açısından anılan bu düzenleme ile unvan yükselmelerine ilişkin esasların uygulama olanağı ortadan kaldırılmıştır.
399 sayılı Kanun Hükmünde Kararname Kapsamından çıkmak istemeyenlerin, mevcut durumları sosyal ve özlük haklarının 399 sayılı KHK.'ye tabi olarak devam edeceği
4
T.C.
DANIŞTAY
BEŞİNCİ DAİRE
Esas No : 2000/6076
Karar No : 2004/212
Yasayla güvence altına alınmışken, Yönetim Kurulunca iş mevzuatına tabi işçilerle ilgili
düzenlemede 399 sayılı KHK.'ye tabi personelin unvan yükselme esaslarına yer veren düzenlemenin ortadan kaldırılmasında mevzuata uyarlık bulunmamaktadır. Ancak, 399 sayılı KHK.'ye tabi olan personelin durumunun 4502 sayılı Yasa dahilinde yönetmelik çıkarılıp Resmi Gazete'de yayımlanmak suretiyle değiştirilmesi olasıdır.
Bilindiği gibi, Resmi Gazetede Yayımlanacak Olan Yönetmelikler Hakkında 3011 sayılı Kanunun birinci maddesinde, kamu tüzel kişilerinin çıkaracağı kamu personeline ait genel hükümleri kapsayan yönetmeliklerin Resmi Gazetede yayımlanacağı kurala bağlanmıştır.
Dava konusu düzenlemenin dayanağı olan Türk Telekomünikasyon A.Ş. Kapsam Dışı
Personel Yönetmeliği, bu genel müdürlükteki kamu görevlileriyle ilgili genel hükümleri
düzenlemesi nedeniyle 3011 sayılı Kanunun birinci maddesi kapsamında bulunmakta; dolayısıyla da Resmi Gazetede yayımlanması zorunlu olmaktadır. Oysa ki anılan Yönetmelik Resmi Gazetede yayınlanmamıştır. Bu durum ağır biçim sakatlığı oluşturduğundan, bu
Yönetmeliğin hukuken geçerlik kazandığından ve işlemlere dayanak oluşturacak bir normlar bütünü olduğundan da söz edilemez.
Kapsam Dışı Personel Yönetmeliği Resmi Gazetede yayımlanmamış olmakla birlikte, 406 sayılı Yasanın ek 22. maddesiyle Yönetim Kuruluna tanınan düzenleme yetkisi yönetmelik düzeyinde gerçekleştirilmiştir. Bu yönetmeliğin amacını ortaya koyan 1. maddesinde, naklen atama, görevde yükselme, mali ve diğer özlük haklar yönünden kapsam dışı personelin tabi olacakları hükümlerin belirlenmesi amacıyla yönetmelik hazırlandığı bildirilmiştir. Ancak, söz konusu Yönetmeliğin 20. maddesinde, görevde yükselmeyle ilgili hiçbir objektif ölçüte yer verilmediği ve bu alandaki düzenlemenin yine Yönetim Kurulunca çıkartılacak esaslara bırakıldığı anlaşılmakta olup; dava konusu Unvan Yükselmelerinde Uygulanacak Esasların dayanağını oluşturan Türk Telekomünikasyon A.Ş. Kapsam Dışı Personel Yönetmeliğinin 20. maddesi, Dairemizin 28.1.2004 günlü, E:2001/859. K:2004/208 sayılı kararıyla iptal edilmiş bulunmaktadır.
Öte yandan, Danıştay Beşinci Dairesinin 28.1.2004 günlü, E:2001/861, K:2004/215 sayılı kararıyla dava konusu Esasların Geçici 5. maddesi ile "Kadrolu ve sözleşmeli statüde çalışmakta olan personelin mevcut unvanları ile aynı veya denk olan iş mevzuatına tabi personelin pozisyon unvanlarını gösterir tablo"nun hukuka aykırılıkları saptanarak iptaline karar verildiğinden; anılan madde ve tablonun iptali istemi hakkında karar verilmesine yer bulunmamaktadır.
Dava konusu Esasların geçici 3. maddesine gelince; anılan maddede, genel müdürlük tarafından bu esasların yürürlüğe girdiği tarihe kadar bir üst unvanda yürütme veya görevlendirme verilen personelden, 27. madde ile yürürlükten kaldırılan PTT Genel Müdürlüğünün Unvan Yükselmelerinde Uygulanan Esaslara göre durumu uyanların, işçi
T.C.
DANIŞTAY
BEŞİNCİ DAİRE
Esas No : 2000/6076
Karar No : 2004/212
statüsüne atanma koşulları düzenlenmiştir. Dava konusu düzenlemenin 27. Maddesinin Dairemizce yukarıda belirtilen gerekçelerle hukuka aykırılığının saptanarak iptal edilmesi, geçici 3. maddede yer alan bu hükmü uygulanamaz kılacağından, bu maddenin de iptali gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, dava konusu düzenleyici işlemin 27. maddesi ile geçici 3. maddesinin iptaline; geçici 5. madde ile Ek:3 Tablo'nun iptali istemi hakkında karar verilmesine yer olmadığına; aşağıda dökümü gösterilen 41.570.000.-lira. yargılama giderleri ile karar tarihinde yürürlükte bulunan 300.000.000.- lira vekalet ücretinin davalı idareden alınarak davacıya verilmesine, 28.1.2004 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
Başkan
Ender
ÇETlNKAYA
Üye
Mehmet
ÜNLÜÇAY
Üye
Günay
ERDEN
Üye
Mustafa
KILIÇHAN
Üye
Ayfer
ÖZDEMlR
YARGILAMA GiDERLERi:
Harç Pulu : 11.570.000.-f L.
Posta Pulu : 30.000.000.-TL.
TOPLAM :41.570.000.-TL.
6
not... teknıkerlerın maaslarının ıyılestırılmesınde konulan ek danıstay kararı...
T.C. EK-5
DANIŞTAY
BEŞİNCİ DAİRE
Esas No : 2000/6076
Karar No : 2004/212
Davacılar : 1 -......
2- Türk Telekom A.Ş. .........
Vekilleri : Av.Veysel Karani Oruç, Av. Hakan Erdem, Konur Sok., No:53/5,
Kızılay/ANKARA
Karşı Taraf : Türk Telekomünikasyon A.Ş. - ANKARA
Vekilleri : Av. Mehmet Çobas, Av. Nüket ilhan, aynı yerde.
Davanın Özeti Davacılar, Türk Telekomünikasyon A.Ş. Unvan Yükselmelerinde Uygulanacak Esasların 27., Geçici 3. ve Geçici 5. maddeleri ile aynı Esasların ekinde yer alan "Kadrolu ve Sözleşmeli Statüde Çalışmakta Olan Personelin Mevcut Unvanları ile Aynı Veya Denk Olan iş Mevzuatına Tabi Personel Pozisyon Unvanlarını Gösterir Tablo"nun iptalini istemektedir.
Savunmanın özeti : Davanın öncelikle görev ve ehliyet yönünden reddi gerektiği; dava konusu işlem genel düzenleyici işlem mahiyetinde olmadığından, Danıştay'ın ilk derece mahkemesi olarak bakacağı işler arasında yer almadığı; 3011 sayılı Yasa kapsamında bulunmadıkları için ilgili Yönetmelik ve Esasların Resmi Gazetede yayımlanmadığı; 406 sayılı Yasanın ek 22. maddesine dayanılarak, iş mevzuatına göre istihdam edilenlere ilişkin kayıt ve şartların yönetim kurulunun 31.8.2000 gönlü, 407-sayılı kararıyla yürürlüğe konulduğu; 399 sayılı KHK'ye tabi personelin unvan yükselmelerini düzenleyen PTT Genel Müdürlüğü Unvan Yükselmelerinde Uygulanacak Esasların yeni düzenlemeler karşısında uygulanma olanağı kalmadığından, dava konusu Esasların 406 sayılı Yasada değişiklik yapan 4502 sayılı Yasanın amaçlarına uygun olarak düzenlendiği; Esaslara ekli tablolarda tekniker ve teknisyen kökenli personel arasında bir ayrım yapılmadığı; teknisyen unvanında bulunanların sadece şef teknisyenliğe atanabildikleri ve teknikerlerin amiri olarak değerlendirilmelerine olanak tanıyacak bir hükme yer verilmediği; yapılan düzenlemelerde 406 sayılı kanun hükümlerine aykırı bir husus bulunmadığı; tüm bu nedenlerle yasal dayanaktan yoksun olan davanın reddi gerektiği yolundadır.
Danıştay Tetkik Hakimi Süleyman Aydın
Düşüncesi : Dava konusu Esasların geçici 5. maddesi ile aynı Esasların ekindeki "Kadrolu ve Sözleşmeli Statüde Çalışmakta Olan Personelin Mevcut Unvanları ile Aynı Veya Denk Olan iş Mevzuatına Tabi Personel Pozisyon Unvanlarını Gösterir Tablo"nun iptali istemi hakkında karar verilmesine yer olmadığına; 27. maddesi ile geçici 3. maddesinin iptaline karar verilmesi gerektiği düşünülmüştür.
Danıştay Savcısı : Semra Şentürk
Düşüncesi : Davacılar, davalı idarede işçi statüsünde çalışacak
kapsam dışı personele ilişkin "Unvan Yükselmelerinde Uygulanacak Esaslar" başlıklı düzenlemenin 27, Geçici 3. ve Geçici 5. maddeleri ile ekli "Kadrolu ve Sözleşmeli Statüde Çalışmakta Olan Personelin Mevcut Unvanları ile Aynı veya Denk Olan iş Mevzuatına Tabi Personel Pozisyon Unvanlarını Gösteren tablonun iptalini istemektedir.
T.C.
DANIŞTAY
BEŞİNCİ DAİRE
Esas No : 2000/6076
Karar No : 2004/212
Türk Telekomünikasyon A.Ş 'nin, tekel niteliğinde kamu hizmeti görmesi, kamu payının çoğunlukta bulunması ve dava konusu işlemlerin gerçekleşmesinde, kamu gücünü kullanması nedeniyle, konu idari yargının görevine girdiği gibi işlemlerin Ülke düzeyinde etkili, düzenleyici özelliğinden dolayı 2575 sayılı Yasanın 24. maddesi uyarınca ilk derece mahkemesi olarak Danıştay'da görülmesi gerektiğinden bu kısımlara ilişkin davalı idare iddiaları yerinde görülmemiştir.
406 sayılı Telgraf ve Telefon Kanununun 4673 sayılı Yasayla değişik Ek 22. maddesinde; "Telekomünikasyon hizmetlerinin gerektirdiği asli ve sürekli görevler,... Bakanlar Kurulu Kararı ile belirlenen kadrolarda istihdam edilen personel eliyle yürütülür. Bu personel hakkında, bu Kanunda öngörülen hükümler saklı kalmak üzere 399 sayılı Kanun Hükümleri uygulanır. Bunların dışında kalan personel iş mevzuatı uyarınca istihdam edilir..", kuralı yer alırken, 4502 sayılı Kanunun Geçici 4. maddesi;" Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte Türk Telekomda 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye tabi olarak kadrolu veya sözleşmeli personel statüsünde çalışmakta olanlardan isteyenler, iş mevzuatına tabi personel statüsüne geçirilir, iş mevzuatına tabi personel statüsüne geçmek istemeyenlerin mevcut statü, sosyal ve özlük haklarıyla istihdamlarına devam olunur. Kendi istekleri ile iş mevzuatına tabi personel statüsüne geçenler ile emeklilik, ölüm vb. sebeplerle, boşalan kadro ve pozisyonlar hiçbir işleme gerek kalmaksızın iptal edilmiş sayılır.
Bu kadro ve pozisyonlarda bulunanlar istekleri halinde 4046 sayılı Kanunun 22 maddesi çerçevesinde diğer kamu kurum ve kuruluşlarına nakledilir, "hükmünü taşımaktadır.
406 sayılı Telgraf ve Telefon Kanununun 4673 sayılı kanunla değişik 1. maddesinde Türk Telekomun bu Kanun ve özel hukuk hükümlerine tabi bir anonim şirket olduğu, Ek 17 maddesinde ise, Devlete söz ve onay hakkı verecek bir adet imtiyazlı hisse dışındaki tüm Türk Telekom A.Ş. hisselerinin satılacağı öngörülmüş, Ek 29. maddesinde de, Türk Telekom hisselerinin satışı sonucu kamu payının % 50 nin altına düşmesi durumunda hisse devi sözleşmesinin imzalanmasından itibaren otuz gün içerisinde, Türk Telekom'da Ek 22. maddesinin (a) bendi uyarınca belirlenen asli ve sürekli görevlerde çalışan personelin, 399 sayılı Kanunun Hükmünde Kararnameye tabi kadrolu ve sözleşmeli personel ile kapsam dışı personelin listesini başka kamu kurum ve kuruluşlara nakledilmek üzere Devlet Personel Başkanlığına bildirileceği kuralına yer verilmiştir.
Aktarılan yasa hükümleriyle, Türk Telekom A.Ş.nin özelleştirilmesinin ve kamu payının satışı amaçlanırken, geçiş dönemi sonrasında istihdam edilecek personelin mevzuatına tabi olmasının öngörüldüğü göz önüne alındığında, davalı idarede halen 399 say Kanun Hükmünde Kararnameye tabi olarak çalışan kadrolu veya sözleşmeli personelin unvan yükselmesi olanaklı bulunmadığından, bu durumda bulunan personelin diğer bir kamu kurum ve kuruluşuna veya iş mevzuatına geçinceye kadar ki sürede 4502 sayılı Kanunun Geç 4.maddesinde hukuki güvenceye alınan haklarının, unvan yükselmesi dışındaki parasal özlük haklarının yükseltilmesi olarak anlaşılması yasanın amacına uygun düşecektir.
2
T.C.
DANIŞTAY
BEŞİNCİ DAİRE
Esas No : 2000/6076
Karar No : 2004/212
Unvan Yükselmelerinde Uygulanacak Esaslar başlıklı düzenlemenin 27. maddesi ile PTT Personelin Unvan Yükselmelerinde Uygulanacak Esaslar başlıklı düzenlemenin yürürlükten kaldırılmasında ve yürürlükten kaldırılan düzenlemeye göre işçi statüsüne atanmak isteyenlerin sınava tabi pozisyonlara sınava şartı aranmaksızın atamasının yapılmasıyla ilgili düzenlemede hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Dava konusu yapılan Geçici 5.madde ile "Kadrolu ve sözleşmeli statüde çalışmakta olan personelin pozisyon Unvanlarını gösterir tablo, iş mevzuatına tabi olmayan ve halen 399 sayılı KHK göre sözleşmeli olarak çalışan davacının ve bu statüdeki kişilerin haklarını koruyan davacı demeğin ihlal edilen menfaati bulunmadığı anlaşılmıştır.
Açıklanan nedenlerle davanın 27. ve Geçici 3. madde yönünden esastan diğer kısımda usulden reddi gerekeceği düşünülmektedir.
TÜRK MiLLETi ADINA
Hüküm veren Danıştay Beşinci Dairesince duruşma için önceden belli edilen 28.1.2004 günü davacılar ile vekillerinin gelmediği, davalı idare vekili Av. Mehmet Çobas?ın geldiği görülerek, Danıştay Savcısı Semra Şentürk hazır olduğu halde açık duruşmaya başlandı. Duruşmaya katılan tarafa usulüne göre söz verilip dinlendikten ve savcının düşüncesi alındıktan sonra duruşmaya son verildi. Dava dosyasındaki bilgi ve belgeler de incelenmek suretiyle işin gereği düşünüldü:
Davalı idare tarafından bu davanın adli yargının görevinde olduğu ileri sürülmekte ise de, Dairemizin 24.4.2001 günlü, E:2000/6076 sayılı kararıyla davalı idarenin görevsizlik itirazının reddedilerek Dairemizin görevli olduğuna karar verilmiş ve Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığınca da olumlu görev uyuşmazlığı çıkarılmadığı anlaşılmıştır.
Davalı idarenin usule ilişkin diğer itirazları da yasal dayanaktan yoksun olduğundan, işin esasına geçildi:
Davacılar, Türk Telekomünikasyon A.Ş. Unvan Yükselmelerinde Uygulanacak Esasların 27., Geçici 3. ve Geçici 5. maddeleri ile aynı Esasların ekinde yer alan "Kadrolu ve Sözleşmeli Statüde Çalışmakta Olan Personelin Mevcut Unvanları ile Aynı Veya Denk Olan iş Mevzuatına Tabi Personel Pozisyon Unvanlarını Gösterir Tablo"nun; Unvan Yükselmelerinde Uygulanacak Esasların Resmi Gazetede yayımlanmadığını, yasal düzenlemelerde hiyerarşik olarak teknikerliğin mühendis unvanının altında ve teknisyen unvanının Üstünde yer aldığını, dava konusu düzenlemelerle teknisyen kökenli personelin Unvan yönünden teknikerlerin önüne geçirildiğini, endüstri meslek lisesi mezunu teknisyenlerin yüksek okul mezunu teknikerlerin üzerinde bir unvana kavuşturulduklarını, 399 sayılı KHK kapsamında çalışan kamu görevlilerinin unvanda yükselme olanağının ortadan kaldırıldığını ileri sürerek iptali istemiyle dava açmıştır.
406 sayılı Kanuna 4502 sayılı Kanunla eklenen ek 22. maddede, telekomünikasyon hizmetlerinin kadro, unvan, derece ve sayıları Bakanlar Kurulunca belirlenen asli ve sürekli
3
T.C.
DANIŞTAY
BEŞİNCİ DAİRE
Esas No : 2000/6076
Karar No : 2004/212
eliyle yürütüleceği; bu personel hakkında anılan kanunda öngörülen hükümler saklı kalmak üzere 399 sayılı KHK hükümlerinin uygulanacağı; bunların dışında kalan personelin iş mevzuatı uyarınca istihdam edileceği; iş mevzuatına göre istihdam edilenlere ilişkin kayıt ve şartların Yönetim Kurulu tarafından tayin olunacağı hükmüne yer verilmiş; kanunda öngörülen asli ve sürekli görevlilere ilişkin Bakanlar Kurulu kararı 4.4.2000 tarihli Resmi Gazetede yayımlanmış; iş mevzuatına göre istihdam edilenlere ilişkin kayıt ve şartlar ise Yönetim Kurulunun 31.8.2000 günlü, 407 sayılı kararıyla yürürlüğe konulmuştur.
4502 sayılı Yasanın geçici 4. maddesinde ise, "Bu kanunun yürürlüğe giriş tarihinde Türk Telekom'da 399 sayılı KHK'ye tabi olarak kadrolu veya sözleşmeli personel statüsünde çalışmakta olanlardan isteyenler, iş mevzuatına tabi personel statüsüne geçirilir, iş mevzuatına tabi personel statüsüne geçmek istemeyenlerin mevcut statü, sosyal ve özlük haklarıyla istihdamlarına devam olunur." hükmüne yer verilmiştir. Anılan yasal düzenleme, iş mevzuatına geçmek istemeyen 399 sayılı KHK.'ye tabi kadrolu veya sözleşmeli personelin statülerini, sosyal ve özlük haklarını korumak suretiyle görevde yükselmelerine de olanak sağlamış bulunmaktadır.
Her ne kadar 29.1.2000 günlü, 23948 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 4502 sayılı Yasanın geçici 3. maddesi ile, Türk Telekomünikasyon A.Ş. 233 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin ekindeki Kamu İktisadi Kuruluşları bölümünde yer alan kuruluşlar listesinden çıkartılmış ise de; 406 sayılı Yasanın değişik 1. maddesinde, Türk Telekomun, bu Yasa çerçevesinde her türlü telekomünikasyon hizmetlerini yürütme ve telekomünikasyon altyapısı işletme yetkisinin olduğu belirtilmiştir. Yine 406 sayılı Yasanın değişik 2. maddesi uyarınca Türk Telekomun, telekomünikasyon şebekeleri üzerinden sunulan ulusal ve uluslararası ses iletimini ihtiva eden telefon hizmetlerini, 31.12.2003 tarihine kadar bu Yasa ve görev sözleşmesi çerçevesinde tekel olarak yürüteceği anlaşılmaktadır. Dolayısıyla Türk Telekomünikasyon A.Ş.'nin 233 sayılı Kanun Hükmünde Kararname eki kamu iktisadi kuruluşları bölümünden çıkartılması, onun kamu kurumu niteliğini ortadan kaldırmamaktadır. Aksine sermayesindeki kamu payının çoğunlukta bulunması, telekomünikasyon ile ilgili bazı hizmetleri tekel olarak yürütmekte olması nedeniyle kamu kurumu niteliğinde bir kuruluş olarak kabulü gerekir.
Dava konusu Unvan Yükselmelerinde Uygulanacak Esasların 2. maddesinde, bu esasların iş mevzuatına tabi pozisyonlara unvan yükselme suretiyle atanacak personel için uygulanacağı belirtilmiş ise de; iptali istenen 27. maddesi ile "PTT Genel Müdürlüğü Unvan Yükselme Esaslarının şirket açısından yürürlükten kaldırıldığı şeklinde düzenlemeye yer verilmek suretiyle 399 sayılı KHK.'ya tabi olarak şirkette çalışmaya devam edenler açısından anılan bu düzenleme ile unvan yükselmelerine ilişkin esasların uygulama olanağı ortadan kaldırılmıştır.
399 sayılı Kanun Hükmünde Kararname Kapsamından çıkmak istemeyenlerin, mevcut durumları sosyal ve özlük haklarının 399 sayılı KHK.'ye tabi olarak devam edeceği
4
T.C.
DANIŞTAY
BEŞİNCİ DAİRE
Esas No : 2000/6076
Karar No : 2004/212
Yasayla güvence altına alınmışken, Yönetim Kurulunca iş mevzuatına tabi işçilerle ilgili
düzenlemede 399 sayılı KHK.'ye tabi personelin unvan yükselme esaslarına yer veren düzenlemenin ortadan kaldırılmasında mevzuata uyarlık bulunmamaktadır. Ancak, 399 sayılı KHK.'ye tabi olan personelin durumunun 4502 sayılı Yasa dahilinde yönetmelik çıkarılıp Resmi Gazete'de yayımlanmak suretiyle değiştirilmesi olasıdır.
Bilindiği gibi, Resmi Gazetede Yayımlanacak Olan Yönetmelikler Hakkında 3011 sayılı Kanunun birinci maddesinde, kamu tüzel kişilerinin çıkaracağı kamu personeline ait genel hükümleri kapsayan yönetmeliklerin Resmi Gazetede yayımlanacağı kurala bağlanmıştır.
Dava konusu düzenlemenin dayanağı olan Türk Telekomünikasyon A.Ş. Kapsam Dışı
Personel Yönetmeliği, bu genel müdürlükteki kamu görevlileriyle ilgili genel hükümleri
düzenlemesi nedeniyle 3011 sayılı Kanunun birinci maddesi kapsamında bulunmakta; dolayısıyla da Resmi Gazetede yayımlanması zorunlu olmaktadır. Oysa ki anılan Yönetmelik Resmi Gazetede yayınlanmamıştır. Bu durum ağır biçim sakatlığı oluşturduğundan, bu
Yönetmeliğin hukuken geçerlik kazandığından ve işlemlere dayanak oluşturacak bir normlar bütünü olduğundan da söz edilemez.
Kapsam Dışı Personel Yönetmeliği Resmi Gazetede yayımlanmamış olmakla birlikte, 406 sayılı Yasanın ek 22. maddesiyle Yönetim Kuruluna tanınan düzenleme yetkisi yönetmelik düzeyinde gerçekleştirilmiştir. Bu yönetmeliğin amacını ortaya koyan 1. maddesinde, naklen atama, görevde yükselme, mali ve diğer özlük haklar yönünden kapsam dışı personelin tabi olacakları hükümlerin belirlenmesi amacıyla yönetmelik hazırlandığı bildirilmiştir. Ancak, söz konusu Yönetmeliğin 20. maddesinde, görevde yükselmeyle ilgili hiçbir objektif ölçüte yer verilmediği ve bu alandaki düzenlemenin yine Yönetim Kurulunca çıkartılacak esaslara bırakıldığı anlaşılmakta olup; dava konusu Unvan Yükselmelerinde Uygulanacak Esasların dayanağını oluşturan Türk Telekomünikasyon A.Ş. Kapsam Dışı Personel Yönetmeliğinin 20. maddesi, Dairemizin 28.1.2004 günlü, E:2001/859. K:2004/208 sayılı kararıyla iptal edilmiş bulunmaktadır.
Öte yandan, Danıştay Beşinci Dairesinin 28.1.2004 günlü, E:2001/861, K:2004/215 sayılı kararıyla dava konusu Esasların Geçici 5. maddesi ile "Kadrolu ve sözleşmeli statüde çalışmakta olan personelin mevcut unvanları ile aynı veya denk olan iş mevzuatına tabi personelin pozisyon unvanlarını gösterir tablo"nun hukuka aykırılıkları saptanarak iptaline karar verildiğinden; anılan madde ve tablonun iptali istemi hakkında karar verilmesine yer bulunmamaktadır.
Dava konusu Esasların geçici 3. maddesine gelince; anılan maddede, genel müdürlük tarafından bu esasların yürürlüğe girdiği tarihe kadar bir üst unvanda yürütme veya görevlendirme verilen personelden, 27. madde ile yürürlükten kaldırılan PTT Genel Müdürlüğünün Unvan Yükselmelerinde Uygulanan Esaslara göre durumu uyanların, işçi
T.C.
DANIŞTAY
BEŞİNCİ DAİRE
Esas No : 2000/6076
Karar No : 2004/212
statüsüne atanma koşulları düzenlenmiştir. Dava konusu düzenlemenin 27. Maddesinin Dairemizce yukarıda belirtilen gerekçelerle hukuka aykırılığının saptanarak iptal edilmesi, geçici 3. maddede yer alan bu hükmü uygulanamaz kılacağından, bu maddenin de iptali gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, dava konusu düzenleyici işlemin 27. maddesi ile geçici 3. maddesinin iptaline; geçici 5. madde ile Ek:3 Tablo'nun iptali istemi hakkında karar verilmesine yer olmadığına; aşağıda dökümü gösterilen 41.570.000.-lira. yargılama giderleri ile karar tarihinde yürürlükte bulunan 300.000.000.- lira vekalet ücretinin davalı idareden alınarak davacıya verilmesine, 28.1.2004 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
Başkan
Ender
ÇETlNKAYA
Üye
Mehmet
ÜNLÜÇAY
Üye
Günay
ERDEN
Üye
Mustafa
KILIÇHAN
Üye
Ayfer
ÖZDEMlR
YARGILAMA GiDERLERi:
Harç Pulu : 11.570.000.-f L.
Posta Pulu : 30.000.000.-TL.
TOPLAM :41.570.000.-TL.
6
not... teknıkerlerın maaslarının ıyılestırılmesınde konulan ek danıstay kararı...