sayın hayrettin karaman kendisine ait olan sitesinde öfk lar hakkında şöyle diyor:
1. Bankalarla değil, finans kurumlarıyla o işlemi yaptığınızda, finans kurumu malı sizden peşin alıyor, müşteriye vadeli satıyor(müşteri ile sözlü akdi böyle yapıyor); fatura tanzimini ise kanun nasıl istiyorsa ona göre yapıyor. Laik düzende dinini yaşamak durumunda olan müslüman için bunda sakınca yok.
2. Kredi kartı ile siz malı satabilirsiniz, banka, parayı tahsil durumunuza göre bir komisyon alıyor, müşteri borcunu bankaya zamanında ödemez de faiz ödemek mecburiyetinde kalırsa bunun vebali ona aittir. Finans kurumları ise kredi kartlı işlemi de "peşin alma, vadeli satma" şeklinde yapıyorlar.
konut kredisi hakkında sorulan soruyada şöyle cevap veriyor:Helalinden kazandığınız, fakat bir ev almaya yetmeyen paranız yine helal yoldan işletip nemalandırarak çoğaltmak ve bununla bir ev almak en tabii hakkınızdır. İslam evi, müslümanın asli ihtiyaçlarından biri saymış, zekat matrahına da dahil etmemiştir; yani kişinin evinden vergi de almamaktadır.
Bugün müslümanların birçoğu sizin durumunuzdadır, evi yok, kirada sürünüyor (kira ile evde oturmak mesken ihtiyacını tam olarak karşılamaz, kiracı huzursuzdur, geleceğinden emin değildir), biriktirdiği parayı helal yoldan işletme ve nemalandırma imkanları yok denecek kadar azdır, enflasyon canavarı, binbir emekle elde edilmiş parayı her gün oburca yiyerek değerini azaltmakta, para pul olmaktadır, özel finans kurumları, dövize çevirme, borsada oynama, altına yatırma gibi helal saydığımız işletme ve nemalandırma yolları bazen, enflasyon farkı kadar bile gelir (nema, kâr) getirmemektedir. Bunlar birer gerçek olduğu kadar, dünyada ve ülkemizde faizcilik ve bunun en yaygın kurumu olan bankacılık yoluyla yoksulların, dar gelirli kesimin, sermaye ile iş yapmayanların, hatta bir kısım sanayicilerin zarara uğratıldığı, helal kazançlarının haksız olarak ellerinden alındığı, risk ve zarar paylaşılmaksızın büyük kârlar elde edildiği, çoğu kez faiz kadar üretim ve yatırım yapılamadığı için öz sermayelerin küçüldüğü, enflasyonun kudurduğu da bir gerçektir. Aslında bütün dünya iktisatçılar faizli ekonomi yerine kâr ve zararın, kazanç ve riskin adil olarak paylaşıldığı bir sisteme geçmenin yollarını aramalı, modelini oluşturmalıdırlar. Aksi halde halkların çoğunluğu ve geri kalmış ülkeler durmadan fakirleşecek, mutlu azınlıklar ve kalkınmış ülkeler servetlerine servet katacaklar, ama bunun sonu sosyal ve uluslararası felaket olacaktır.
Bu genel değerlendirmelerden sonra sizin meselenize gelelim:
a) Öncelikle helal yollardan (özel finans kurumları, hisse senetleri, güvenilir tüccar ve sanayiciler bulup ortaklaşa işletme, döviz ve altına yatırma, alım-satım...) paranın değerini koruma ve miktarını arttırma çarelerine başvurmak gerekir.
b) Bunun yolu ve imkanı bulunamazsa, paraya da asli ihtiyaçlardan biri için (ev de asli ihtiyaçtır) ihtiyaç varsa reel kazanç neresi veriyorsa oraya başvurulmalıdır. Bu durumda sorumluluk, darda kaldığı, asli ihtiyacını başka türlü gideremediği için faize başvuranda değil, onu buna mecbur kılan, toplumun bu gibi ihtiyaçlarını gidermenin meşru yol ve imkanlarını hazırlamayan ilgililere aittir.
sayın hayrettin karaman kendisine ait olan sitesinde öfk lar hakkında şöyle diyor:
1. Bankalarla değil, finans kurumlarıyla o işlemi yaptığınızda, finans kurumu malı sizden peşin alıyor, müşteriye vadeli satıyor(müşteri ile sözlü akdi böyle yapıyor); fatura tanzimini ise kanun nasıl istiyorsa ona göre yapıyor. Laik düzende dinini yaşamak durumunda olan müslüman için bunda sakınca yok.
2. Kredi kartı ile siz malı satabilirsiniz, banka, parayı tahsil durumunuza göre bir komisyon alıyor, müşteri borcunu bankaya zamanında ödemez de faiz ödemek mecburiyetinde kalırsa bunun vebali ona aittir. Finans kurumları ise kredi kartlı işlemi de "peşin alma, vadeli satma" şeklinde yapıyorlar.
konut kredisi hakkında sorulan soruyada şöyle cevap veriyor:Helalinden kazandığınız, fakat bir ev almaya yetmeyen paranız yine helal yoldan işletip nemalandırarak çoğaltmak ve bununla bir ev almak en tabii hakkınızdır. İslam evi, müslümanın asli ihtiyaçlarından biri saymış, zekat matrahına da dahil etmemiştir; yani kişinin evinden vergi de almamaktadır.
Bugün müslümanların birçoğu sizin durumunuzdadır, evi yok, kirada sürünüyor (kira ile evde oturmak mesken ihtiyacını tam olarak karşılamaz, kiracı huzursuzdur, geleceğinden emin değildir), biriktirdiği parayı helal yoldan işletme ve nemalandırma imkanları yok denecek kadar azdır, enflasyon canavarı, binbir emekle elde edilmiş parayı her gün oburca yiyerek değerini azaltmakta, para pul olmaktadır, özel finans kurumları, dövize çevirme, borsada oynama, altına yatırma gibi helal saydığımız işletme ve nemalandırma yolları bazen, enflasyon farkı kadar bile gelir (nema, kâr) getirmemektedir. Bunlar birer gerçek olduğu kadar, dünyada ve ülkemizde faizcilik ve bunun en yaygın kurumu olan bankacılık yoluyla yoksulların, dar gelirli kesimin, sermaye ile iş yapmayanların, hatta bir kısım sanayicilerin zarara uğratıldığı, helal kazançlarının haksız olarak ellerinden alındığı, risk ve zarar paylaşılmaksızın büyük kârlar elde edildiği, çoğu kez faiz kadar üretim ve yatırım yapılamadığı için öz sermayelerin küçüldüğü, enflasyonun kudurduğu da bir gerçektir. Aslında bütün dünya iktisatçılar faizli ekonomi yerine kâr ve zararın, kazanç ve riskin adil olarak paylaşıldığı bir sisteme geçmenin yollarını aramalı, modelini oluşturmalıdırlar. Aksi halde halkların çoğunluğu ve geri kalmış ülkeler durmadan fakirleşecek, mutlu azınlıklar ve kalkınmış ülkeler servetlerine servet katacaklar, ama bunun sonu sosyal ve uluslararası felaket olacaktır.
Bu genel değerlendirmelerden sonra sizin meselenize gelelim:
a) Öncelikle helal yollardan (özel finans kurumları, hisse senetleri, güvenilir tüccar ve sanayiciler bulup ortaklaşa işletme, döviz ve altına yatırma, alım-satım...) paranın değerini koruma ve miktarını arttırma çarelerine başvurmak gerekir.
b) Bunun yolu ve imkanı bulunamazsa, paraya da asli ihtiyaçlardan biri için (ev de asli ihtiyaçtır) ihtiyaç varsa reel kazanç neresi veriyorsa oraya başvurulmalıdır. Bu durumda sorumluluk, darda kaldığı, asli ihtiyacını başka türlü gideremediği için faize başvuranda değil, onu buna mecbur kılan, toplumun bu gibi ihtiyaçlarını gidermenin meşru yol ve imkanlarını hazırlamayan ilgililere aittir.
E.Kayı Han
