TOPLUMSAL TRAVMALARDA ÇOCUKLAR
0 Yorum 22 Ağustos 2016 Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi
Klinik Psikolog Alagün Belce Bahşi
Psikolojik travmalar çocukları nasıl etkileyebilir?
Çocuklar zorlayıcı olaylar karşısında farklı tepkiler verebilirler. Özellikle toplumsal olaylarda, olayların içeriğine dair bilgisinin olup olmaması bu noktada önemli değildir. Yaşlarının küçük olması, olaylar arasında bağlantı kuramamaları, çocukların etkilenmeyeceğini düşündürebilir; ancak travma yaratabilecek güçteki bir olay söz konusu ise bu en küçükten en büyüğe herkesi etkileyebilecek bir olaydır.
Bu noktada, toplumca yaşanan travmatik olaylar sonrasında, öncelikle rutinlerinin değiştiği gözlemlenebilir. Uyku ve yemek düzeninin her zamankinden farklı ve problemli olması söz konusu olabilir. Aynı zamanda fiziksel bir sebebi olmadığı halde vücudunda ağrılar ya da rahatsızlıklar ortaya çıkabilir. Ebeveynlerinin güvenliğinden kaygı duydukları için onlara daha ilgili ve yakın olmak isteyebilirler. Bu durumda anne babadan uzaklaşamama, onlara daha çok bağlanma gibi davranışlar kendini gösterebilir. Diğer bir yandan gelişim döneminde geçmişte kalan davranışlar tekrar (alt ıslatma, konuşmada gerileme) görülebilir. Sevdiği yerlere ya da aktivitelere daha az ilgili ve istekli olabilirler. Oyunlarında daha şiddet içerikli, korku ve kaygı temalı senaryolara rastlanabilir. Aynı zamanda daha endişeli, korkulu ya da olduğundan daha öfkeli ve keyifsiz olabilirler. Özellikle okula karşı isteksizlik söz konusu olabilir. Buna ek olarak okuldaki uyumunda bozulma ya da akademik başarısında olumsuz değişiklikler de görülebilir.
Bu Süreçte Çocuklar Nasıl Desteklenebilir?
Psikolojik travmda, korku, kaygı, çaresizlik gibi duyguların yanında güvensiz ve şüphe duyulan bir ortamda olduğumuza dair bir düşünce içinde oluruz. Olayın etkisi bizi, yaşadığımız yere insanlara ve dünyaya karşı güvende olmadığımıza dair bir kuşku içinde bırakabilir. Çocuklarda, rutinlerini korumak bunu engellemeye yardımcı olur. Rutinler, çocuklara her şeyin yolunda gittiğine dair bir işarettir, böylelikle kendilerini daha güvende hissedebilirler. Bu noktada, ülkede yaşanan travmatik olayın durumuna göre, güvenlik koşulları ve imkanlar el verdiğince rutinleri korumaya özen göstermek faydalı olabilir. Yemek ve uyku saatlerini aksatmamaları, okullarına devam etmeleri ve mevcut düzenlerini koruyarak devam etmeleri yardımcı olabilir.
Çocukları destekleyebilecek bir diğer nokta, ebeveynlerinin ya da çevresindekilerin, çocukların yanlarında kendi kaygılarını ve korkularını kontrol altında tutabilmesidir. Bu noktada bu olaydan çok etkilenen bir ebeveyn varsa, önce kendini destekleyerek rahatlaması önerilmektedir.
Çocuklara yaşı ne olursa olsun, yaşanan olaylara dair kısa ve net bilgi vermek, kafalarındaki karmaşıklığın azalmasına yardımcı olur. Olabildiğince somut kavramlar ile açıklamak önemlidir. (Örneğin, bir olay yaşandı, bundan pek çok kişi etkilendi?). Merak ettikleri bir şey olduğunda olabildiğince tedirgin olmadan sakin ve güven verici bir tutumla, kısaca olayları açıklamak kaygıyı azaltmaya yardımcı olur.
Çocukların sordukları soruları dinlemek ve onları cevaplandırmaya çalışmak önemlidir. Böylelikle kafasındaki belirsizliğin azalmasına yardımcı olunabilir. Sorması ve zihnin meşgul eden şeyleri yetişkinler ile paylaşması önemlidir, çocukların yaşananları ne şekilde yorumladıklarını anlamaya yardımcı olabilir. Eğer hiçbir şey merak etmiyor ve sormuyorsa, ebeveynleri onu soru sorması için yüreklendirebilir ya da varlığını hatırlatıp dilediğinde onlarla paylaşabileceğini belirtebilir.
Haberlerin akışını takip etmeye çocukların yanında ara vermek önemlidir. Dinlemediklerini ya da anlamadıklarını düşünerek onların yanında yaşananlar hakkında konuşmak, çocukların kaygısını daha da arttırabilir. Haberleri izlemeye olabildiğince onların yanında ara vermek, sık sık bu haberlere maruz kalmalarını engellemeye yardım eder. Haberleri sesli ya da görüntülü olmasa bile, yazılı basını çok uzun süre takip etmek de çocuklara ilginin yoğun bir şekilde bu haberlerin üzerinde olduğunu düşündürebilir. Bu durum mevcut tedirginliklerini ve olumsuz düşüncelerini daha da arttırabilir. O nedenle onların yanında ara vermek, ilgiyi onlara odaklamak yardımcı olabilir.
Böyle dönemlerde güvende olduklarından emin olmak için ebeveynlerinin ilgisine daha çok ihtiyaç duyarlar. Bu noktada yakından ilgilenmek, daha çok fiziksel temas kurmak, ilgisini çekebilecek aktivitelere yönlendirmek ve onlarla birlikte buralarda zaman geçirmek, onlara daha rahat ve güvende hissettirebilir.
Oyunları ve resimleri önemli işaretlerdir?
Çocukların kendilerini ifade etmek için başvurdukları en önemli yollardan biri oyunları ve resimleridir. Bu noktada çocukların oyunlarını gözlemlemek ebeveynler için önemli işaretlerdir. Korku ve dehşet temaları ne sıklıkla oyunlarda var, oyuncaklarında neleri tercih etmeye başladı (silah, zarar verici nesnelere benzer oyuncaklar), nesneleri farklı amaçlar için kullanıyor mu (ör, sıklıkla bomba ve silah varmış gibi oyunlar kurması) bunlara dikkat ederek çocukların süreçlerini takip etmek önemlidir. Yine benzer şekilde çizdiği resimlere bakmak, buralarda izlemek onun duygularını anlamamıza yardımcı olur.
Özetle böyle dönemlerde çocukları yakından takip etmek, daha dikkatli gözlemlemek önemlidir. Psikolojik travmanın etkileri uzun vadede kendini gösterip derin yaralar bırakabilmektedir. Bu nedenle zamanında durumları fark etmek ve destek almak kritik bir önem taşır.
Ne zaman Profesyonel Destek Alınmalı?
Yaşanan zorlayıcı olaylar karşısında belirli bir süre stres tepkileri göstermek beklenen bir durumdur. Moodist hastanesi olarak her türlü psikolojik destek için daima yanınızdayız. Daha çok makale ve iletişim bilgileri için mood. ist sitemizi ziyaret ediniz.Yaşanan olayın anormal bir durum olması, herkesin üzerinde stres yaratabilir ancak beklenen, zamanla bu stres düzeyinin azalarak yok olmasıdır. Bu noktada bahsettiğimiz belirtileri göstermeleri çocuklar için de beklenen bir durum olabilir. Ancak tüm bunlar eğer azalarak devam etmiyor ve düzeyinde sürekli bir artış oluyorsa, günlük rutinlerini sürdürmek çocuklar için çok zor bir hale geldiyse (örneğin hiç okula gidemiyor, kalabalık yerlere uzun zamandır giremiyor, uykuları düzene girmiyor, mutsuz ya da oldukça öfkeli?vb.) ise, bahsettiğimiz belirtiler hala görülüyorsa zaman kaybetmeden bir ruh sağlığından destek almak mutlaka ve mutlaka önerilmektedir.
TOPLUMSAL TRAVMALARDA ÇOCUKLAR
0 Yorum 22 Ağustos 2016 Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi
Klinik Psikolog Alagün Belce Bahşi
Psikolojik travmalar çocukları nasıl etkileyebilir?
Çocuklar zorlayıcı olaylar karşısında farklı tepkiler verebilirler. Özellikle toplumsal olaylarda, olayların içeriğine dair bilgisinin olup olmaması bu noktada önemli değildir. Yaşlarının küçük olması, olaylar arasında bağlantı kuramamaları, çocukların etkilenmeyeceğini düşündürebilir; ancak travma yaratabilecek güçteki bir olay söz konusu ise bu en küçükten en büyüğe herkesi etkileyebilecek bir olaydır.
Bu noktada, toplumca yaşanan travmatik olaylar sonrasında, öncelikle rutinlerinin değiştiği gözlemlenebilir. Uyku ve yemek düzeninin her zamankinden farklı ve problemli olması söz konusu olabilir. Aynı zamanda fiziksel bir sebebi olmadığı halde vücudunda ağrılar ya da rahatsızlıklar ortaya çıkabilir. Ebeveynlerinin güvenliğinden kaygı duydukları için onlara daha ilgili ve yakın olmak isteyebilirler. Bu durumda anne babadan uzaklaşamama, onlara daha çok bağlanma gibi davranışlar kendini gösterebilir. Diğer bir yandan gelişim döneminde geçmişte kalan davranışlar tekrar (alt ıslatma, konuşmada gerileme) görülebilir. Sevdiği yerlere ya da aktivitelere daha az ilgili ve istekli olabilirler. Oyunlarında daha şiddet içerikli, korku ve kaygı temalı senaryolara rastlanabilir. Aynı zamanda daha endişeli, korkulu ya da olduğundan daha öfkeli ve keyifsiz olabilirler. Özellikle okula karşı isteksizlik söz konusu olabilir. Buna ek olarak okuldaki uyumunda bozulma ya da akademik başarısında olumsuz değişiklikler de görülebilir.
Bu Süreçte Çocuklar Nasıl Desteklenebilir?
Psikolojik travmda, korku, kaygı, çaresizlik gibi duyguların yanında güvensiz ve şüphe duyulan bir ortamda olduğumuza dair bir düşünce içinde oluruz. Olayın etkisi bizi, yaşadığımız yere insanlara ve dünyaya karşı güvende olmadığımıza dair bir kuşku içinde bırakabilir. Çocuklarda, rutinlerini korumak bunu engellemeye yardımcı olur. Rutinler, çocuklara her şeyin yolunda gittiğine dair bir işarettir, böylelikle kendilerini daha güvende hissedebilirler. Bu noktada, ülkede yaşanan travmatik olayın durumuna göre, güvenlik koşulları ve imkanlar el verdiğince rutinleri korumaya özen göstermek faydalı olabilir. Yemek ve uyku saatlerini aksatmamaları, okullarına devam etmeleri ve mevcut düzenlerini koruyarak devam etmeleri yardımcı olabilir.
Çocukları destekleyebilecek bir diğer nokta, ebeveynlerinin ya da çevresindekilerin, çocukların yanlarında kendi kaygılarını ve korkularını kontrol altında tutabilmesidir. Bu noktada bu olaydan çok etkilenen bir ebeveyn varsa, önce kendini destekleyerek rahatlaması önerilmektedir.
Çocuklara yaşı ne olursa olsun, yaşanan olaylara dair kısa ve net bilgi vermek, kafalarındaki karmaşıklığın azalmasına yardımcı olur. Olabildiğince somut kavramlar ile açıklamak önemlidir. (Örneğin, bir olay yaşandı, bundan pek çok kişi etkilendi?). Merak ettikleri bir şey olduğunda olabildiğince tedirgin olmadan sakin ve güven verici bir tutumla, kısaca olayları açıklamak kaygıyı azaltmaya yardımcı olur.
Çocukların sordukları soruları dinlemek ve onları cevaplandırmaya çalışmak önemlidir. Böylelikle kafasındaki belirsizliğin azalmasına yardımcı olunabilir. Sorması ve zihnin meşgul eden şeyleri yetişkinler ile paylaşması önemlidir, çocukların yaşananları ne şekilde yorumladıklarını anlamaya yardımcı olabilir. Eğer hiçbir şey merak etmiyor ve sormuyorsa, ebeveynleri onu soru sorması için yüreklendirebilir ya da varlığını hatırlatıp dilediğinde onlarla paylaşabileceğini belirtebilir.
Haberlerin akışını takip etmeye çocukların yanında ara vermek önemlidir. Dinlemediklerini ya da anlamadıklarını düşünerek onların yanında yaşananlar hakkında konuşmak, çocukların kaygısını daha da arttırabilir. Haberleri izlemeye olabildiğince onların yanında ara vermek, sık sık bu haberlere maruz kalmalarını engellemeye yardım eder. Haberleri sesli ya da görüntülü olmasa bile, yazılı basını çok uzun süre takip etmek de çocuklara ilginin yoğun bir şekilde bu haberlerin üzerinde olduğunu düşündürebilir. Bu durum mevcut tedirginliklerini ve olumsuz düşüncelerini daha da arttırabilir. O nedenle onların yanında ara vermek, ilgiyi onlara odaklamak yardımcı olabilir.
Böyle dönemlerde güvende olduklarından emin olmak için ebeveynlerinin ilgisine daha çok ihtiyaç duyarlar. Bu noktada yakından ilgilenmek, daha çok fiziksel temas kurmak, ilgisini çekebilecek aktivitelere yönlendirmek ve onlarla birlikte buralarda zaman geçirmek, onlara daha rahat ve güvende hissettirebilir.
Oyunları ve resimleri önemli işaretlerdir?
Çocukların kendilerini ifade etmek için başvurdukları en önemli yollardan biri oyunları ve resimleridir. Bu noktada çocukların oyunlarını gözlemlemek ebeveynler için önemli işaretlerdir. Korku ve dehşet temaları ne sıklıkla oyunlarda var, oyuncaklarında neleri tercih etmeye başladı (silah, zarar verici nesnelere benzer oyuncaklar), nesneleri farklı amaçlar için kullanıyor mu (ör, sıklıkla bomba ve silah varmış gibi oyunlar kurması) bunlara dikkat ederek çocukların süreçlerini takip etmek önemlidir. Yine benzer şekilde çizdiği resimlere bakmak, buralarda izlemek onun duygularını anlamamıza yardımcı olur.
Özetle böyle dönemlerde çocukları yakından takip etmek, daha dikkatli gözlemlemek önemlidir. Psikolojik travmanın etkileri uzun vadede kendini gösterip derin yaralar bırakabilmektedir. Bu nedenle zamanında durumları fark etmek ve destek almak kritik bir önem taşır.
Ne zaman Profesyonel Destek Alınmalı?
Yaşanan zorlayıcı olaylar karşısında belirli bir süre stres tepkileri göstermek beklenen bir durumdur. Moodist hastanesi olarak her türlü psikolojik destek için daima yanınızdayız. Daha çok makale ve iletişim bilgileri için mood. ist sitemizi ziyaret ediniz.Yaşanan olayın anormal bir durum olması, herkesin üzerinde stres yaratabilir ancak beklenen, zamanla bu stres düzeyinin azalarak yok olmasıdır. Bu noktada bahsettiğimiz belirtileri göstermeleri çocuklar için de beklenen bir durum olabilir. Ancak tüm bunlar eğer azalarak devam etmiyor ve düzeyinde sürekli bir artış oluyorsa, günlük rutinlerini sürdürmek çocuklar için çok zor bir hale geldiyse (örneğin hiç okula gidemiyor, kalabalık yerlere uzun zamandır giremiyor, uykuları düzene girmiyor, mutsuz ya da oldukça öfkeli?vb.) ise, bahsettiğimiz belirtiler hala görülüyorsa zaman kaybetmeden bir ruh sağlığından destek almak mutlaka ve mutlaka önerilmektedir.