Editörler : Lanet
20 Aralık 2016 20:31

Bugün Hangi Kelimeyi Öğrendim?

Evet, anlamını biliyor olup da çok kullanmadığımız ya da bilmeden kullandığımız çokça kelimeler olduğunu farkettim.

Mesela "revize".

Aslında sürekli karşılaştığım, yazdığım bir kelime fakat anlamına bakma ihtiyacı hissettim geçenlerde:

Revize = Düzeltmek, yenilemek, yeniden ele almak, yeniden gözden geçirmek.


ütopyadan
Müsteşar
21 Aralık 2016 07:57

"Revize etmek" fiil hali, "revize" sıfat hali tabi.


maskov87
Başbakan Müsteşarı
21 Aralık 2016 17:24

avize = daha kötü etmek, olanı bozmak.


ütopyadan
Müsteşar
21 Aralık 2016 20:50

Yöresel bir anlam mı bu?

maskov87, 7 yıl önce

avize = daha kötü etmek, olanı bozmak.


Zıkkımın..Kökü
Müsteşar Yardımcısı
21 Aralık 2016 22:01

İstanbul'da bulunan Meşhur Şişli Etfal Hastanesi'ndeki "etfal" kelimesi Arapça "çocuklar" manasına gelmektedir ve yine Arapça olan, dilimizde de kullanılan "tıfıl" kelimesinin çoğuludur. Hastane, 2. Abdulhamit zamanında kurulmuştur ve ülkemizin ilk çocuk hastanesidir; ama artık sadece çocuklara değil herkese bakılıyor sanırım.


ütopyadan
Müsteşar
21 Aralık 2016 22:52

Bilmiyordum gerçekten.

Tıfıl'ın "çocuk" anlamı olduğunu da bilmiyordum.


Zıkkımın..Kökü
Müsteşar Yardımcısı
21 Aralık 2016 23:14

Serbest:İlginç kelimelerimizden biri. Köken Farsça. Ser, "baş, kafa" anlamındadır. "Ser verip sır vermemek" deyiminde olduğu gibi."Best" ise yine Farsça "bağ, bağlı" gibi anlamlara gelen "bast, bastan" kelimesidir.

Yani aslen "baş bağı, başı bağlı" gibi bir anlama sahipken sonradan günümüzdeki gibi tamamen zıt bir anlama kavuşmuş:)))

Sarhoş, serdar da aynı şekilde oluşmuş fakat onlar normal anlamıyla girmiş Türkçemize:)


Zıkkımın..Kökü
Müsteşar Yardımcısı
22 Aralık 2016 10:45

Günaydın, bu günkü kelimemiz "kara sevda" olsun:))

Arapçadan dilimize giren "sevda" kelimesi, aslında zaten "kara", "kara şey" anlamındadır. Halkımız bir de buna "kara" sıfatını eklemiş ki meseleyi iyice karartmış. Türkçe kökenli olmadığı için ek-kök ilişkisine bakamazsın, yani 'sev'mekten sevda olmamış. "Müsvedde" de aynı kökten "karalama", "karalanmış şey" anlamındadır. "Esved" de aynı kökten, "kara" anlamındadır; mesela "hacer-ül esved" kara taş demektir.


ütopyadan
Müsteşar
22 Aralık 2016 11:16

Güzel kelimeler , güzel bilgiler gerçekten de.

Arapça'nın hoş bir sedası var bence.


Zıkkımın..Kökü
Müsteşar Yardımcısı
22 Aralık 2016 22:38

Evet Arapça ve Farsça en fazla kelime hazinesine sahip ve de en iyi edebiyat dilidir.

Kelime grubumuz "ağır sıklet" olsun bu gece.

Bu kelime gurubumuz da güzel Türkçemizde yanlış kullanılan ancak iyi yerleşmiş ve kabul görmüş durumdadır. Arapça ağır, yük, sıkıntı gibi anlamlara gelen "sıklet" kelimesinin önüne ağır sıfatını getirmişiz durumu iyice ağırlaştırmışız. Tıpkı kara sevdada meseleyi iyice kararttığımız gibi:)

Tabi galat-ı meşhure, lugat-ı fesiheden evladır.


ütopyadan
Müsteşar
22 Aralık 2016 22:50

İngilizcedeki "more better" kullanımı gibi, "a lot more" kullanımı gibi bişey olmuş demek bizimkisi de :)

Ancak son cümlenizi çok idrak edemedik efenim, takipçilerimden çok sayıda mesaj aldım bu hususta, rica ediyorlar, açar mısınız diye ? :P


Zıkkımın..Kökü
Müsteşar Yardımcısı
22 Aralık 2016 23:00

Hay hay efendim.

Galat-ı meşhure: Halk tarafından kabul görmüş çokça kullanılan, yerleşmiş. (Anadolu ağzı, konuşma dili)

Lügat- fesihe: Düzgün lügat.(İstanbul ağzı, yazım dili) diyebiliriz.

evla:uygundur, önceliklidir...

Tabi her galat-ı meşhur da evla değildir.

Mesela: Eski belediye başkanı yerine Belediye eski başkanı kullanılması yeğdir.


Zıkkımın..Kökü
Müsteşar Yardımcısı
23 Aralık 2016 23:41

Bu gece "okul" kelimesini işleyelim:)

Okul: İngilizce School, Fransızca école, Latince schola. Dil devriminin yine hararetli zamanlarında Arapça kökenli "mektep" için karşılık bulmak icap ettiği zaman bazı akl-ı evveller tarafından saf Türkçe olarak, "oku-"kökünden geliyor diye gösterilip kabul ettirilmiş bir kelimedir. Sondaki "-l" eki çok az kelimede görülen bir yapım ekidir. Fransızca "école" kelimesinden esinlenildiği gayet açıktır; Tanzimat'tan itibaren Fransızca, dilimiz üzerinde çok ciddi etkiye sahipti. Kelimemiz şu anda Türkçe mi? Kesinlikle evet. Köken olarak Türkçe mi? Kuvvetle muhtemel hayır. Olmuş mu, bence güzel olmuş. Mektep de güzeldi...


ütopyadan
Müsteşar
24 Aralık 2016 22:20

Bu "-l" nin yapım eki olduğu kelimelerden biri "sanal" olabilir mi acaba?


ütopyadan
Müsteşar
24 Aralık 2016 22:48

"-l" yapım eki sıfattan fiil türetiyormuş, "sanal" olmaz o halde.

kısa-l-mak, doğru-l-mak, sivri-l-mek...gibi.

"Sanal" "sanmak" tan türüyor ama ondaki durum ne oluyor, bilmiyorum.


Zıkkımın..Kökü
Müsteşar Yardımcısı
24 Aralık 2016 22:57

"Sanmak" tan "sanal" olmuştur. -al eki almış. Fiilden sıfat türemiş. Yeni bir kelime değil. İnternetten önce de kullanılmakta. Sanal sayı(Karekök içindeki -1). Matematikteki imajiner ya da karmaşık sayı için kullanılmış Türkçemizde. Sanmak (zan) , gerçekleşmemiş, öyle olduğu düşünülen. Sanal da gerçek olduğu kesin olmayan anlamı taşıyor. Sanal diye gündelik hayatta kullandığımız ifade aslında "sanal alem" dir. Sanal aleme kısaca sanal demişiz. Ve günümüzde insanların en çok kullandığı kelimelerden biridir.


ütopyadan
Müsteşar
24 Aralık 2016 23:05

Bu kelimeyi diğer başlıkta internet alemi anlamında kullanmadım ben zaten.

"Mevhum, farazi" anlamlarında kullandım TDK'da yer aldığı üzere.

Ancak internet alemi olarak da kullanılabilirmiş şimdi düşünüyorum da. Yüzyüze konuşa konuşa başlattığımız ilişkiler dahi yerini "chat" denilen sohbetlere bırakmıyor mu? Zamanla?

Hani paralel giden diziler vardı bir zamanlar. Şimdi bu başlık da diğeri ile bağlantılı gibi oldu, son girilen iletiler bakımından :)


Zıkkımın..Kökü
Müsteşar Yardımcısı
24 Aralık 2016 23:10

:)

Tahammül bitene kadar insanlar yüz yüze konuşuyor. Sonrasında ilişkiler, iş ilişkisi gibi oluyor ve tüm işler birbirine ileti yazarak yürütülüyor.

Daha çok insanın yüzüne bakmak gerek. Daha çok jest, mimik, vücut dili ve tonlama kullanmak gerek. Bulunduğun yerde fırsat bulursan Osmanlı Türkçesi kurslarına gitmeyi düşün, hoşuna gidecektir.


ütopyadan
Müsteşar
24 Aralık 2016 23:14

Olabilir fakat bunun yerine günümüz modern dillerinden birine vakit harcamak daha iyi olmaz mı?


Zıkkımın..Kökü
Müsteşar Yardımcısı
24 Aralık 2016 23:21

Modern kime göre modern:)

Günümüzde konuşulan tüm diller ile istersen iletişim kurabilirsin. Sanal sözlükler Google translate yardımı ile. Ama geçmişle iletişim kuramazsın:) Osmanlı Türkçesi sadece örnek. Öğrenirsen sosyoloji, felsefe, Özellikle Edebiyat, tarih vs, bunlarla da ilintin olur ve hoşuna gider diye düşünüyorum:)

**Bu arada yazdıklarımın hepsi reddedilebilir, katılınabilir, kelimelerle ilgili hikayelerim, daha doğrusunu bularak çürütülebilir:))


ütopyadan
Müsteşar
24 Aralık 2016 23:27

Bilimsel verilere dayanarak yazıyorsun, yorum yapıyorsun zaten.

Okul'un "okumak" tan türediğini düşünebilecek aklı evvellerden biri de benim, itiraf ediyim :)

Toplam 1870 mesaj
12345678910111213»

Çok Yazılan Konular

Sözlük

Son Haberler

Editörün Seçimi