Editörler : F16 Gökçen
05 Kasım 2017 13:59

Bebeklerde kolik belirtileri ve tedavisi

Yeni annelerin sıklıkla karşılaştığı, günümüz bebeklerinin en yaygın problemlerinden biri kolik. Bu sorun nedeniyle hastaneye gelen anne sayısı oldukça fazla olunca bende balkafa.com için yazdığım ilk içeriğim de kolik neden olur ve bebeklerde kolik sorununa çözüm olabilecek yöntemler nelerdir başlıklarını incelemek istedim.

Normal bir bebek ortalama 2 haftalıkken günde yaklaşık 3 saat ağlayabilir. 12. hafta itibariyle bu sürenin yaklaşık 1 saate inmesini bekleriz. Bebek belirttiğimiz bu sürelerin üzerinde ağlıyorsa, bu bir sorun belirtisi olabilir. Bebeklerde aşırı ağlama, hastalık gibi fiziksel nedenler, hatalı besleme yöntemleri (fazla/az besleme veya yetersiz gaz çıkarma), kulak ağrısı, ishal gibi sebeplerden dolayı olabildiği gibi anne sütü aracılığıyla geçen kafein tarzı rahatsız edici maddeler sonucu da olabilir.

Bebeklerde kolik nedir?

Halk arasında kolik olarak adlandırılan, infantil kolik, 1-4 ay arası bebeklerde, yatıştırılması zor bir şekilde uzun süreli ağlama nöbetleri olarak tanımlanmaktadır. Gaz sancısı ağlamanın sebebi değil sonucu olarak karşımıza çıkmaktadır. Bebeklerde ağlama nöbetleri, belirgin bir neden olmadan ortaya çıkar, bu durum anne veya çocuğun bakımı üstlenen diğer kişilerin endişelenmesine neden olabilir.

Bebeklerde kolik ne zaman başlar ve bebeklerde kolik belirtileri nelerdir?

Bebeklerde ağlama atakları 4-6. haftada başlar, bebek 3-4 aylık olduğunda azalarak kesilir. İnfantil koliğin en belirgin bulgusu, özellikle öğleden sonra ve akşam saatlerinde başlayan aşırı yüksek sesle ağlamadır. Ağlama atakları sırasında bebek rahatsız, sıkıntılı ve telaşlı görünümdedir. Genellikle dizlerini karnına yaklaştırır, yüzü kızarır. Kolik olan bebek hasta değildir. Bebek ağlama konusunda inatçı olabilir ancak bu durum fiziksel bir sorun ya da ağrı olduğuna dair kesin bir kanıt vermez.

Öte yandan her ağlama nöbeti kolik değildir. Bebekte ateş, emmede azalma, kanlı&mukuslu dışkı ve ileri derecede karın gerginliği varsa bu bir hastalık belirtisi olabilir. Bu nedenle infantil kolik tanısında doktorun, ayrıntılı öykü ve fizik muayene ile hastayı değerlendirmesi çok önemlidir.

Bebeklerde kolik tanısı nasıl konur?

Bebek tokken, uyarıcıların olmadığı bir ortamda, saniyede 1-3 kere olacak şekilde yavaşça ritmik sallamayla ve pışpışlamayla susuyorsa ve bırakınca tekrar ağlamaya başlıyorsa bu durum kolik tanısını destekler.

İnfantil kolik tanısı 2016 yılında düzenlenen ROMA IV kriterlerine göre konulur ve aşağıdaki kriterlerin tümünü içermelidir.

Belirtilerin başlayıp sonlanması ilk beş ay içinde olmalıdır.

Herhangi bir neden olmadan ortaya çıkan ve çocuğun bakımını üstlenen kişiler tarafından önlenemeyen veya yatıştırılamayan tekrarlayıcı ve uzun süreli ağlama, yaygara ya da huysuzluk nöbetleri olmalıdır.

Bebekte gelişme geriliği, ateş ya da hastalık bulgusunun olmaması gerekir.

Bebeklerde kolik nasıl giderilir?

Burada amaç koliği tedavi etmek değil, anne veya çocuğun bakımından sorumlu kişilerin bebeğin gelişimindeki bu zorlu dönemi atlatmasına yardımcı olmaktır.

İnfantil kolik asla emzirmeyi bırakmanın bir nedeni değildir ve anne sütüyle beslenen bebeklerde anne sütü asla kesilmemelidir.

Probiyotiklerin (maflor, biogaia, enterogermina, bakso, kaleidon damla v.b. gibi) kolik tedavisinde etkin olduğunu gösterir nitelikte çalışmaların yanı sıra etkin olmadığını gösteren çalışmalar da vardır.

Rezene özleri ve sakaroz çözeltilerinin ağlama süreleri üzerine olumlu etkileri gösterilse de , olası yan etkileri hakkında yeterli bilgi bulunmamaktadır. Tedavide simetikon içeren ilaçların (metsil, sab simplex damla vb.) etkinliği tartışmalıdır.

İnfantil kolik tedavisinde bitkisel ürünlerle yapılan çalışmalarda bazı ürünlerin yararlı etkileri gösterilmiş olsa da tedavide önerilmesi için yeterli düzeyde kanıt yoktur. Ayrıca bebek ve annenin içeriği tam olarak bilinmeyen bitkisel karışımları kullanması istenmeyen sonuçlar da doğurabilmektedir.

Uzun süreli ağlama nöbetleriyle beraber, bebekte inek sütünün neden olduğu protein alerjisini düşündürecek ek bir yakınma veya bulgu varsa, anne diyetinden süt ve süt ürünlerinin çıkartılması veya formül süt ile beslenen bebeklerde eHF veya AAF nin 2-4 hafta süreyle verilmesi düşünülebilir. Soya bazlı formül sütler tedavide önerilmemektedir.

İnfantil kolikte sık sorulan sorular;

Bebeğimde kolik neden var?

Genellikle tek bir neden bulunamaz. Tipik olarak problem, süt çocuğunun biyolojik etkileşime açık olduğu çevre ile arasındaki ilişkiye bağlıdır. Kolik, genellikle bebek veya ailesinde normal dışı herhangi bir şey yokken ortaya çıkar (bebeğin altı kuru, pişiği yok, karnı tok vb.), fakat daha çok aileler bebekle uyumlu ilişki kuramadıklarında gözlenir. ( annedeki stres ve yorgunluk durumunun bebeğe yansıması gibi )

Bebeğim niye çok gazlı?

Kolikte bağırsakların suçlu olduğuna dair kanıt yoktur. Gaz sancısı nedenden çok ağlamanın sonucu olarak ortaya çıkar.

Kolik alerjiye bağlı olabilir mi?

Süt alerjisi veya gastrik reflü gibi sorunlar uzamış ağlamanın %10'undan fazla değildir. Bu tarz bir teşhis konulmuşsa bu zaten kolik değil, alerjidir. Süt alerjisinin kolik ile bir ilgisi yoktur.

Mamayı değiştirmeli miyiz?

Sadece formül mama kullanan bebeklerde fermantasyon yöntemiyle elde edilen içeriği nedeniyle Bebelac Gold NutriKonfor mama kullanılabilir. Ancak mama değişiklikleri de tedavide etkin bir çözüm değildir. Bunun dışında anne sütüyle beslenen bebeklerde anne sütü asla kesilmemelidir.

Bebeğimin ağlaması ne kadar devam edecek?

Kolik tanısı konan bebeklerin 5. Aydan sonra uzun süreli ağlama nöbetlerinin olmaması gerekir.

Aşırı ağlama bebeğime zarar verir mi?

Aşırı ağlama başka tablolara dönüşmez, fakat buna neden olan faktörler kolik kaybolduktan sonra süt çocuğunda uyku sorunları ve diğer davranışsal kaygılara yol açabilir.

Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları

Dr. Aysel Karaca Ünlü

Çok Yazılan Konular

Sözlük

Son Haberler

Editörün Seçimi