Evet yüz kızartıcı suçtan kayıt olan memnu haklarımın iadesi kararı , Kamu denetçiliği kurumu kararı idarenin memnu hakların iadesi kararını uygulaması ve kişileri mağdur etmemesi yönün de olmuş yani idari işlemi hukuka ve hakkaniyete aykırı bulmuş üstelikte Danıştay 8. dairesi 2018 yılı kararına da bakıldığın da kişilere haksız yere mağdur edildiği ortaya çıkmakta . yani eliniz de memnu hakların iadesi kararı varsa sorun yok fakat idareler sorun çıkartıyor üstelikte hukuksuz bir şekil de
5352 sayılı Adli
Sicil Kanunu'nun "Yasaklanmış hakların geri verilmesi" başlıklı 13/A
maddesinde 5237
sayılı Türk Ceza Kanunu dışındaki kanunların belli bir suçtan dolayı veya belli
bir cezaya mahkûmiyete bağladığı hak yoksunluklarının giderilebilmesi için mahkûmolunan cezanın infazından sonra üç yıl geçmiş olması ve kişinin bu süre
zarfında yeni bir suçişlememiş olması ve hayatını iyi halli olarak
sürdürdüğü hususunda mahkemede bir kanaat oluşmasıkaydıyla yasaklanmış
hakların geri verilmesi yoluna gidilebileceği düzenlemesine yer verilmiştir.Mezkûr düzenleme gereğince, belli bir suçtan dolayı veya belli bir cezaya
mahkûmiyete bağlananhak yoksunluklarının kapsamına kamu hizmetlerine girme hakkından yoksun kalmayı içeren 657sayılı
Devlet Memurları Kanununun da dâhil olduğu hususunda bir tereddüt
bulunmamaktadır. Dolayısıyla
yasaklanmış hakların geri verilmesi müessesesi ile 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun
48?inci maddesinde öngörülen SÜRESİZ hak yoksunluğu SÜRELİ hale getirilmiş
olmaktadır.
14) Yasaklanmış
hakların geri verilmesini düzenleyen 06/12/2006 tarihli ve 5560 sayılı
Kanunun 38?inci
maddesinin gerekçesinde;
?5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 53 üncü
maddesindeki
düzenlemeye göre, belli bir suçtan mahkumiyete bağlı süresiz hak yoksunluğundan
söz edilemez. İşlediği suç dolayısıyla toplumda kişiye karşı duyulan güven
sarsıldığı için suçlu kişi, özellikle güven ilişkisinin varlığını gerekli kılan
belli hakları kullanmaktan yoksun bırakılmaktadır. Ancak, bu hak yoksunlukları
süresiz değildir. Cezalandırılmakla
güdülen asıl amaç, işlediği suçtan dolayı kişinin etkin pişmanlık duymasını
sağlayıp tekrar topluma kazandırılması olduğuna göre, 53 üncü
maddede suça bağlı hak yoksunluklarının da belli bir süreyle sınırlandırılması
yönünde düzenleme yapılmıştır. Türk Ceza Kanununda, belli bir suçu
işlemekten dolayı cezaya mahkûmiyetin sonucu olarak ömür boyu devam edecek bir
hak yoksunluğu söz konusu olmadığı için, yasaklanmış hakların geri verilmesi
müessesesine ilişkin düzenleme yapılmamıştır.
Ancak, 5352 sayılı
Adlî Sicil Kanununun Geçici 2 nci maddesinde, diğer kanunlardaki kasıtlı bir
suçtan dolayı belirli süreyle hapis cezasına veya belli suçlardan dolayı bir cezaya
mahkum olan kişilerin, belli hakları kullanmaktan süresiz olarak yoksun
bırakılmasına ilişkin hükümleri saklı tutulmuştur. 5237 sayılı Türk Ceza
Kanunu dışındaki çeşitli kanunlardaki süresiz hak yoksunluğu doğuran bu
hükümlere rağmen, yasaklanmış hakların geri verilmesi yolunun kapalı tutulması,
uygulamada ciddi sorunlara yol açacaktır. Bu sorunların çözümüne yönelik
olarak, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu dışındaki çeşitli kanunlardaki kasıtlı bir
suçtan dolayı belirli süreyle hapis cezasına veya belli suçlardan dolayı bir
cezaya mahkum olan kişilerin süresiz olarak kullanmaktan
yasaklandıkları
hakları tekrar kullanabilmelerine imkân tanıyan bir düzenleme yapılmasına
ihtiyaç duyulmuştur.? ifadelerine
yer verilmiştir.
15) Ayrıca
Danıştay 8. Dairesinin 25/04/2018 tarihli ve E:2018/428, K:2018/2360 sayılı
kararında; ?Memnu hakların iadesi müessesesi,
765 sayılı TCK'nın 121-124 maddeleriyle 1412sayılı CMUK'un 416-420. maddeleri
arasında yer almış iken, anılan Kanunları yürürlükten kaldırarak yerine
01/06/2005 tarihinden itibaren yürürlüğe giren 5237 sayılı TCK ve 5271 sayılı
CMK'da YER VERİLMEMİŞTİR. Bunun sebebi, 5237 s. Kanunun 53 üncü maddesidir.
Anılan maddeye göre, kişilerin kasten işlemiş oldukları suçlardan dolayı
verilecek hapis cezası mahkumiyetinin kanuni sonucu olarak; bir kamu görevinin
üstlenilmesi, seçme ve seçilme hakkı, velayet-vesayet hakkı gibi bir takım hak
yoksunluklarının doğrudan oluşacağı, ancak, hapis cezasının infazının
tamamlanmasıyla birlikte yoksun kalınan hak yoksunluklarının da kendiliğinden
kişiye avdet edeceği DÜZENLEMESİ ÖNGÖRÜLMÜŞTÜR. Dolayısıyla, TCK anlamında
ayrıca yeni bir işleme gerek kalmaksızın cezanın infazının tamamlanmasıyla
kişilerin yoksun kalacağı haklara KAVUŞACAĞI AÇIKTIR.
Ancak, 657 s.
Kanun, 2839 sayılı Milletvekili Seçimi Kanunu, Anayasa'nın 76/2 nci maddesi
gibi bazı özel Kanunlardaki hak yoksunluklarına ilişkin düzenlemeler nedeniyle
memnu hakların iadesi müessesesine yeniden ihtiyaç duyulmuş ve 5352 sayılı Adli Sicil Kanununa
eklenen 13/A maddesiyle yasaklanmış hakların geri verilmesi başlığı altında
YENİDEN GETİRİLMİŞTİR. Bu maddede bahsedilen "5237 s. Kanun dışındaki
kanunlar" ifadesinden, 5237 sayılı TCK'nın "Özel kanunlarla
ilişki" başlıklı 5 inci maddesinde, "Bu Kanunun genel hükümleri, özel
ceza kanunları ve ceza içeren kanunlardaki suçlar hakkında da uygulanır."
hükmü uyarınca çeşitli suç ve hürriyeti bağlayıcı cezalar ile hak
yoksunluklarının düzenlendiği 3628
sayılı Mal Bildiriminde Bulunulması, Rüşvet ve Yolsuzluklarla Mücadele Kanunu,
Kaçakçılık Kanunları gibi ÖZEL
CEZA KANUNLARI DEĞİL., 3568
sayılı Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu,
1136 sayılı Avukatlık Kanunu, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu, Seçim Kanunu
gibi hak yoksunluklarına yer verilen kanunların anlaşılması GEREKTİĞİ
AÇIKTIR. Bu kapsamda, memnu hakların iadesi kararı, gerek Türk Ceza
Kanunundan, gerekse özel bir kanundan kaynaklansın kamu hizmetlerinden
yasaklanma, memuriyetten mahrumiyet, seçme ve seçilme hakkından yoksun kılınma
gibi temel hak ve özgürlükler alanındaki ehliyetsizlikleri gelecek için ortadan
kaldıran ve kişiye kullanılması men edilen hakları kullanma yetkisi SAĞLAYAN
KARARLARDIR.
Bir kişinin
işlediği suçtan dolayı verilen ceza mahkumiyetinin infazının tamamlanmasıyla
birlikte yoksun kaldığı hak yoksunluklarının kendiliğinden kişiye avdet edeceği
açık ise de, 3568 s. Kanunun 4 üncü maddesinin (d) bendinde yapılan,
"TCK'daki süreler geçirilmiş olsa bile" değişikliğinin, 5352 s.
Kanuna 2006 yılında 13/A maddesinin eklenmesiyle getirilen yasaklanmış hakların
geri verilmesi düzenlemesinden sonra 2008 yılında yapıldığı göz önüne
alındığında, 3568 s. Kanunun 4 üncü maddesinin (d) bendindeki "TCK'daki süreler geçirilmiş olsa
bile" ifadesiyle maddede belirtilen suçlardan dolayı mahkumiyet halinde
mesleğe süresiz olarak girilemeyeceği, ancak yasaklanmış hakların iadesi kararı
alınması durumunda madde hükmünde düzenlenen ehliyetsizliğin ortadan KALKACAĞI
ANLAŞILMAKTADIR.? ifadelerine yer verilmiştir.
16) Yine, Yüksek Seçim Kurulu?nun
23.02.2015 tarihinde hukuk camiasına duyurulması için o tarihteki adıyla
Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu?na yazdığı yazıda; ?Kasıtlı bir
suçtandolayı belirli süreyle hapis cezasına veya belli suçlardan
dolayı bir cezaya mahkum olan bazıadayların herhangi bir hak
kaybına uğramaması amacıyla, süresiz olarak kullanmaktanyasaklandıkları
hakları tekrar kullanabilmelerine imkan tanıyan memnu hakların iadesi
(yasaklanmış hakların geri verilmesi) kararlarını alabilmeleri aday olabilmeleri
yönünden büyük önem arz etmektedir.? ifadelerine yer verilmiştir.
17) Dolayısıyla mevzuat hükümleri,
yasaklanmış hakların geri verilmesini düzenleyen madde
gerekçesi, Danıştay
8. Dairesi kararı ve Yüksek Seçim Kurulu yazısı birlikte değerlendirildiğinde;
kamu hizmetine girmeye engel bir suçtan dolayı hüküm giyen bir kimsenin
infazının tamamlanmasından sonra, aradan üç yıl geçmesi, bu süre zarfında yeni
bir suç işlememiş olması ve hayatını iyi halli olarak sürdürdüğü hususunda
mahkemede bir kanaat oluşması kaydıyla hakkında memnu haklarının iadesi kararı
verilmesi durumunda - şayet diğer şartları da sağlıyorsa ? kamu görevine atanmasının önünde bir engel bulunmadığı
değerlendirilmektedir. Ayrıca infaz rejiminin amacının hükümlünün
ıslah edilerek topluma geri kazandırılması olduğu hususu dikkate alındığında,
hükümlünün hayatını iyi halli sürdürebilmesinin temini bakımından memnu
hakların iadesi müessesesi ile teşvik edilmesi ve yasaklanmış hakların geri
verilmesi kararı alması durumunda kamu
hizmetine girme hakkı tanınması hakkaniyetin bir gereği olarak görülmelidir.
18) Yapılan
değerlendirme neticesinde;
başvuran hakkında verilen yasaklanmış
hakların geri verilmesi kararının varlığına rağmen daha önce işlediği suçların varlığı gerekçe gösterilerek atamasının yapılmaması
işleminin hukuka ve hakkaniyete aykırı olduğu kanaatine varılmıştır.
Evet yüz kızartıcı suçtan kayıt olan memnu haklarımın iadesi kararı , Kamu denetçiliği kurumu kararı idarenin memnu hakların iadesi kararını uygulaması ve kişileri mağdur etmemesi yönün de olmuş yani idari işlemi hukuka ve hakkaniyete aykırı bulmuş üstelikte Danıştay 8. dairesi 2018 yılı kararına da bakıldığın da kişilere haksız yere mağdur edildiği ortaya çıkmakta . yani eliniz de memnu hakların iadesi kararı varsa sorun yok fakat idareler sorun çıkartıyor üstelikte hukuksuz bir şekil de
5352 sayılı Adli
Sicil Kanunu'nun "Yasaklanmış hakların geri verilmesi" başlıklı 13/A
maddesinde 5237
sayılı Türk Ceza Kanunu dışındaki kanunların belli bir suçtan dolayı veya belli
bir cezaya mahkûmiyete bağladığı hak yoksunluklarının giderilebilmesi için mahkûmolunan cezanın infazından sonra üç yıl geçmiş olması ve kişinin bu süre
zarfında yeni bir suçişlememiş olması ve hayatını iyi halli olarak
sürdürdüğü hususunda mahkemede bir kanaat oluşmasıkaydıyla yasaklanmış
hakların geri verilmesi yoluna gidilebileceği düzenlemesine yer verilmiştir.Mezkûr düzenleme gereğince, belli bir suçtan dolayı veya belli bir cezaya
mahkûmiyete bağlananhak yoksunluklarının kapsamına kamu hizmetlerine girme hakkından yoksun kalmayı içeren 657sayılı
Devlet Memurları Kanununun da dâhil olduğu hususunda bir tereddüt
bulunmamaktadır. Dolayısıyla
yasaklanmış hakların geri verilmesi müessesesi ile 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun
48?inci maddesinde öngörülen SÜRESİZ hak yoksunluğu SÜRELİ hale getirilmiş
olmaktadır.
14) Yasaklanmış
hakların geri verilmesini düzenleyen 06/12/2006 tarihli ve 5560 sayılı
Kanunun 38?inci
maddesinin gerekçesinde;
?5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 53 üncü
maddesindeki
düzenlemeye göre, belli bir suçtan mahkumiyete bağlı süresiz hak yoksunluğundan
söz edilemez. İşlediği suç dolayısıyla toplumda kişiye karşı duyulan güven
sarsıldığı için suçlu kişi, özellikle güven ilişkisinin varlığını gerekli kılan
belli hakları kullanmaktan yoksun bırakılmaktadır. Ancak, bu hak yoksunlukları
süresiz değildir. Cezalandırılmakla
güdülen asıl amaç, işlediği suçtan dolayı kişinin etkin pişmanlık duymasını
sağlayıp tekrar topluma kazandırılması olduğuna göre, 53 üncü
maddede suça bağlı hak yoksunluklarının da belli bir süreyle sınırlandırılması
yönünde düzenleme yapılmıştır. Türk Ceza Kanununda, belli bir suçu
işlemekten dolayı cezaya mahkûmiyetin sonucu olarak ömür boyu devam edecek bir
hak yoksunluğu söz konusu olmadığı için, yasaklanmış hakların geri verilmesi
müessesesine ilişkin düzenleme yapılmamıştır.
Ancak, 5352 sayılı
Adlî Sicil Kanununun Geçici 2 nci maddesinde, diğer kanunlardaki kasıtlı bir
suçtan dolayı belirli süreyle hapis cezasına veya belli suçlardan dolayı bir cezaya
mahkum olan kişilerin, belli hakları kullanmaktan süresiz olarak yoksun
bırakılmasına ilişkin hükümleri saklı tutulmuştur. 5237 sayılı Türk Ceza
Kanunu dışındaki çeşitli kanunlardaki süresiz hak yoksunluğu doğuran bu
hükümlere rağmen, yasaklanmış hakların geri verilmesi yolunun kapalı tutulması,
uygulamada ciddi sorunlara yol açacaktır. Bu sorunların çözümüne yönelik
olarak, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu dışındaki çeşitli kanunlardaki kasıtlı bir
suçtan dolayı belirli süreyle hapis cezasına veya belli suçlardan dolayı bir
cezaya mahkum olan kişilerin süresiz olarak kullanmaktan
yasaklandıkları
hakları tekrar kullanabilmelerine imkân tanıyan bir düzenleme yapılmasına
ihtiyaç duyulmuştur.? ifadelerine
yer verilmiştir.
15) Ayrıca
Danıştay 8. Dairesinin 25/04/2018 tarihli ve E:2018/428, K:2018/2360 sayılı
kararında; ?Memnu hakların iadesi müessesesi,
765 sayılı TCK'nın 121-124 maddeleriyle 1412sayılı CMUK'un 416-420. maddeleri
arasında yer almış iken, anılan Kanunları yürürlükten kaldırarak yerine
01/06/2005 tarihinden itibaren yürürlüğe giren 5237 sayılı TCK ve 5271 sayılı
CMK'da YER VERİLMEMİŞTİR. Bunun sebebi, 5237 s. Kanunun 53 üncü maddesidir.
Anılan maddeye göre, kişilerin kasten işlemiş oldukları suçlardan dolayı
verilecek hapis cezası mahkumiyetinin kanuni sonucu olarak; bir kamu görevinin
üstlenilmesi, seçme ve seçilme hakkı, velayet-vesayet hakkı gibi bir takım hak
yoksunluklarının doğrudan oluşacağı, ancak, hapis cezasının infazının
tamamlanmasıyla birlikte yoksun kalınan hak yoksunluklarının da kendiliğinden
kişiye avdet edeceği DÜZENLEMESİ ÖNGÖRÜLMÜŞTÜR. Dolayısıyla, TCK anlamında
ayrıca yeni bir işleme gerek kalmaksızın cezanın infazının tamamlanmasıyla
kişilerin yoksun kalacağı haklara KAVUŞACAĞI AÇIKTIR.
Ancak, 657 s.
Kanun, 2839 sayılı Milletvekili Seçimi Kanunu, Anayasa'nın 76/2 nci maddesi
gibi bazı özel Kanunlardaki hak yoksunluklarına ilişkin düzenlemeler nedeniyle
memnu hakların iadesi müessesesine yeniden ihtiyaç duyulmuş ve 5352 sayılı Adli Sicil Kanununa
eklenen 13/A maddesiyle yasaklanmış hakların geri verilmesi başlığı altında
YENİDEN GETİRİLMİŞTİR. Bu maddede bahsedilen "5237 s. Kanun dışındaki
kanunlar" ifadesinden, 5237 sayılı TCK'nın "Özel kanunlarla
ilişki" başlıklı 5 inci maddesinde, "Bu Kanunun genel hükümleri, özel
ceza kanunları ve ceza içeren kanunlardaki suçlar hakkında da uygulanır."
hükmü uyarınca çeşitli suç ve hürriyeti bağlayıcı cezalar ile hak
yoksunluklarının düzenlendiği 3628
sayılı Mal Bildiriminde Bulunulması, Rüşvet ve Yolsuzluklarla Mücadele Kanunu,
Kaçakçılık Kanunları gibi ÖZEL
CEZA KANUNLARI DEĞİL., 3568
sayılı Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu,
1136 sayılı Avukatlık Kanunu, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu, Seçim Kanunu
gibi hak yoksunluklarına yer verilen kanunların anlaşılması GEREKTİĞİ
AÇIKTIR. Bu kapsamda, memnu hakların iadesi kararı, gerek Türk Ceza
Kanunundan, gerekse özel bir kanundan kaynaklansın kamu hizmetlerinden
yasaklanma, memuriyetten mahrumiyet, seçme ve seçilme hakkından yoksun kılınma
gibi temel hak ve özgürlükler alanındaki ehliyetsizlikleri gelecek için ortadan
kaldıran ve kişiye kullanılması men edilen hakları kullanma yetkisi SAĞLAYAN
KARARLARDIR.
Bir kişinin
işlediği suçtan dolayı verilen ceza mahkumiyetinin infazının tamamlanmasıyla
birlikte yoksun kaldığı hak yoksunluklarının kendiliğinden kişiye avdet edeceği
açık ise de, 3568 s. Kanunun 4 üncü maddesinin (d) bendinde yapılan,
"TCK'daki süreler geçirilmiş olsa bile" değişikliğinin, 5352 s.
Kanuna 2006 yılında 13/A maddesinin eklenmesiyle getirilen yasaklanmış hakların
geri verilmesi düzenlemesinden sonra 2008 yılında yapıldığı göz önüne
alındığında, 3568 s. Kanunun 4 üncü maddesinin (d) bendindeki "TCK'daki süreler geçirilmiş olsa
bile" ifadesiyle maddede belirtilen suçlardan dolayı mahkumiyet halinde
mesleğe süresiz olarak girilemeyeceği, ancak yasaklanmış hakların iadesi kararı
alınması durumunda madde hükmünde düzenlenen ehliyetsizliğin ortadan KALKACAĞI
ANLAŞILMAKTADIR.? ifadelerine yer verilmiştir.
16) Yine, Yüksek Seçim Kurulu?nun
23.02.2015 tarihinde hukuk camiasına duyurulması için o tarihteki adıyla
Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu?na yazdığı yazıda; ?Kasıtlı bir
suçtandolayı belirli süreyle hapis cezasına veya belli suçlardan
dolayı bir cezaya mahkum olan bazıadayların herhangi bir hak
kaybına uğramaması amacıyla, süresiz olarak kullanmaktanyasaklandıkları
hakları tekrar kullanabilmelerine imkan tanıyan memnu hakların iadesi
(yasaklanmış hakların geri verilmesi) kararlarını alabilmeleri aday olabilmeleri
yönünden büyük önem arz etmektedir.? ifadelerine yer verilmiştir.
17) Dolayısıyla mevzuat hükümleri,
yasaklanmış hakların geri verilmesini düzenleyen madde
gerekçesi, Danıştay
8. Dairesi kararı ve Yüksek Seçim Kurulu yazısı birlikte değerlendirildiğinde;
kamu hizmetine girmeye engel bir suçtan dolayı hüküm giyen bir kimsenin
infazının tamamlanmasından sonra, aradan üç yıl geçmesi, bu süre zarfında yeni
bir suç işlememiş olması ve hayatını iyi halli olarak sürdürdüğü hususunda
mahkemede bir kanaat oluşması kaydıyla hakkında memnu haklarının iadesi kararı
verilmesi durumunda - şayet diğer şartları da sağlıyorsa ? kamu görevine atanmasının önünde bir engel bulunmadığı
değerlendirilmektedir. Ayrıca infaz rejiminin amacının hükümlünün
ıslah edilerek topluma geri kazandırılması olduğu hususu dikkate alındığında,
hükümlünün hayatını iyi halli sürdürebilmesinin temini bakımından memnu
hakların iadesi müessesesi ile teşvik edilmesi ve yasaklanmış hakların geri
verilmesi kararı alması durumunda kamu
hizmetine girme hakkı tanınması hakkaniyetin bir gereği olarak görülmelidir.
18) Yapılan
değerlendirme neticesinde;
başvuran hakkında verilen yasaklanmış
hakların geri verilmesi kararının varlığına rağmen daha önce işlediği suçların varlığı gerekçe gösterilerek atamasının yapılmaması
işleminin hukuka ve hakkaniyete aykırı olduğu kanaatine varılmıştır.
crops35
