Hayyam kimdir?
İnkarcı mıdır?
Zevk ve sefa düşkünü müdür?
Şarap ve meyhaneden bizim anladığımız ve onun kasdettiği nedir?
Neden Ömer Hayyam ile ilgili görüşler bağnazlık boyutunda?
Hüseyin Dânış,Asaf Halet Çelebi, Abdülbâki Gölpınarlı,Rüştü Şardağ, Abdullah Cevdet Hayyamla ilgili geçrçek bilgileri bize ulaştırmaya çalışan yazarlarımızdan birkaç tanesi...
Rüştü Şardağ, Bütün Yönleriyle Hayyam Rubailerinde;Hayyam, rubaîlerinin bugünkü değerde bir gelecek sağlayacağından elbette umutlu olamazdı. Ama onu, bu zevk alma, dinlenme anlarında yazıldığı söylenen rubaîlerinde, bütün insanoğluna, onun mayasına, toplumların değişmeyen gidişlerine, evrenin temelindeki kuruluşun verdiği sonsuz şaşkınlıklara eğilirken, hiç çaba harcamamış, aklına gelenleri söyleyivermiş bir bulvar şairi gibi göstermek, bilimsel bir araştırıcı ve inceleyicinin tutumu değildir..."
Abdülbaki Gölpınarlı, Hayyam ve Rubailerinde;
"Hayyam, iyiliğe aşıktır, benliğe, benciliğe, kibre, nekesliğe düşmandır. Ehil kişiyle düşüp kalkmayı, ehil olanın sunduğu zehir bile olsa içmeyi, ehil olmayanın elinden şerbet bile içmekten sakınmayı öğütler. Kimseyi incitmemeyi, aziz kişilerin gönüllerini ele almayı, hatırlarını yapmayı, yüklerini yüklenmeyi söyler; insanlara ne yapıyorsan onlardan da onu bekle der. "
Ömer Hayyam rubailerinin niçin yanlış anlaşılıyor.Sabahattin Eyüboğlu'na göre;
?Ömer Hayyam düşüncede yaptığını dilde de yapmış, bütün büyük adamlar gibi O?da halkın, meydanın kelimeleri ile konuşmuş; bu kelimelere halkın zor anlayacağı, belki de yanlış yorumlayacağı yeni anlamlar yüklemiş.?
Hayyam'ın içkici, meyhaneden çıkmayan, ayyaş,zevk ve safa düşkünü bir insan olduğu yönünde genel bir görüş vardır. Hayyam'ın şarap şarap der durur.Nedir şaraptan kasdettiği ve bizim anladığımız?
Asaf Halet Çelebi Ömer Hayyam ve Rubaileride: ?Görünüşe bakıp da rubailer hakkında hüküm vermek icabetseydi Hayyam?ın derbeder, sefil ve biçare bir sarhoş olduğunu kabul etmek gerekecekti. Halbuki bir şairin hayatı, gayet derlitoplu, ilim sahasında otorite sahibi hatta büyük bir ilim kurulunun başında, matematik ve astronomi alanında zamanımıza kadar ehemmiyetini muhafaza etmiş bir eser sahibi, ağır başlı, değerli bir insan olduğunu gösteriyor. Böyle bir insanın sarhoş saçmalarıyla uğraşamayacağı besbellidir. Şu halde şiirlerinde geçen şarap, bir sembol, kötümserliğe karşı bir panzehir, hür insanların düşüncelerini saran bir huzur hissinin timsali sayılmalıdır.?
Hayyam kimdir?
İnkarcı mıdır?
Zevk ve sefa düşkünü müdür?
Şarap ve meyhaneden bizim anladığımız ve onun kasdettiği nedir?
Neden Ömer Hayyam ile ilgili görüşler bağnazlık boyutunda?
Hüseyin Dânış,Asaf Halet Çelebi, Abdülbâki Gölpınarlı,Rüştü Şardağ, Abdullah Cevdet Hayyamla ilgili geçrçek bilgileri bize ulaştırmaya çalışan yazarlarımızdan birkaç tanesi...
Rüştü Şardağ, Bütün Yönleriyle Hayyam Rubailerinde;Hayyam, rubaîlerinin bugünkü değerde bir gelecek sağlayacağından elbette umutlu olamazdı. Ama onu, bu zevk alma, dinlenme anlarında yazıldığı söylenen rubaîlerinde, bütün insanoğluna, onun mayasına, toplumların değişmeyen gidişlerine, evrenin temelindeki kuruluşun verdiği sonsuz şaşkınlıklara eğilirken, hiç çaba harcamamış, aklına gelenleri söyleyivermiş bir bulvar şairi gibi göstermek, bilimsel bir araştırıcı ve inceleyicinin tutumu değildir..."
Abdülbaki Gölpınarlı, Hayyam ve Rubailerinde;
"Hayyam, iyiliğe aşıktır, benliğe, benciliğe, kibre, nekesliğe düşmandır. Ehil kişiyle düşüp kalkmayı, ehil olanın sunduğu zehir bile olsa içmeyi, ehil olmayanın elinden şerbet bile içmekten sakınmayı öğütler. Kimseyi incitmemeyi, aziz kişilerin gönüllerini ele almayı, hatırlarını yapmayı, yüklerini yüklenmeyi söyler; insanlara ne yapıyorsan onlardan da onu bekle der. "
Ömer Hayyam rubailerinin niçin yanlış anlaşılıyor.Sabahattin Eyüboğlu'na göre;
?Ömer Hayyam düşüncede yaptığını dilde de yapmış, bütün büyük adamlar gibi O?da halkın, meydanın kelimeleri ile konuşmuş; bu kelimelere halkın zor anlayacağı, belki de yanlış yorumlayacağı yeni anlamlar yüklemiş.?
Hayyam'ın içkici, meyhaneden çıkmayan, ayyaş,zevk ve safa düşkünü bir insan olduğu yönünde genel bir görüş vardır. Hayyam'ın şarap şarap der durur.Nedir şaraptan kasdettiği ve bizim anladığımız?
Asaf Halet Çelebi Ömer Hayyam ve Rubaileride: ?Görünüşe bakıp da rubailer hakkında hüküm vermek icabetseydi Hayyam?ın derbeder, sefil ve biçare bir sarhoş olduğunu kabul etmek gerekecekti. Halbuki bir şairin hayatı, gayet derlitoplu, ilim sahasında otorite sahibi hatta büyük bir ilim kurulunun başında, matematik ve astronomi alanında zamanımıza kadar ehemmiyetini muhafaza etmiş bir eser sahibi, ağır başlı, değerli bir insan olduğunu gösteriyor. Böyle bir insanın sarhoş saçmalarıyla uğraşamayacağı besbellidir. Şu halde şiirlerinde geçen şarap, bir sembol, kötümserliğe karşı bir panzehir, hür insanların düşüncelerini saran bir huzur hissinin timsali sayılmalıdır.?
Lanet
