Fişleme Belgelerinin Güvenilirliği:
Anayasa Mahkemesi (AYM), ?Garson? kod adlı gizli tanığın sağladığı belgelerin, mahkemelerce doğruluğu ve güvenilirliği yeterince sorgulanmadan delil olarak kullanılmasını sıkça eleştirmiştir. Bu belgelerde yer alan bilgilerin, başka somut delillerle desteklenmesi gerektiği vurgulanmaktadır.
Somut Delil Gerekliliği:
Fişleme belgelerindeki kodlamalar (örneğin, ?özel kişi?, ?yönetici? veya ?sempatizan? gibi) başvurucunun FETÖ/PDY?nin hiyerarşik yapısına katıldığını veya suç kastını ortaya koymuyorsa, AYM bu belgeleri yetersiz delil olarak değerlendirmektedir.
Öngörülebilirlik:
AYM, FETÖ/PDY?nin bir dönem yasal bir cemaat olarak algılandığını, dolayısıyla fişleme belgelerinde yer alan bazı faaliyetlerin (örneğin, sohbet toplantılarına katılma) bireyler açısından cezai sorumluluk doğuracağının öngörülemez olduğunu belirtmiştir.
Usul Güvenceleri:
Başvurucuların fişleme belgelerine karşı savunma yapma imkânının kısıtlanması (örneğin, belgelerin içeriğini görememesi veya bu belgeleri çürütecek delil sunamaması), adil yargılanma hakkının ihlali olarak değerlendirilmektedir.
Örnek Kararlar:
Özlem Yıldırım Başvurusu (B. No: 2019/4033):
AYM, fişleme belgelerindeki bilgilerin doğruluğunun bilirkişi incelemesi yoluyla test edilmesi talebinin reddedilmesini, adil yargılanma hakkının ihlali olarak görmüştür.
Hakan Baş Başvurusu (B. No: 2016/1394):
Fişleme belgelerine dayalı mahkûmiyet kararının, somut delillerle desteklenmemesi nedeniyle kanunilik ilkesine aykırı olduğu belirtilmiştir.
Genel Yaklaşım:
AYM, ?Garson? belgelerinin delil olarak kullanılabilmesi için bunların diğer delillerle birlikte değerlendirilmesi ve başvurucunun örgütsel bağlantısının somut biçimde ispatlanması gerektiğini vurgulamaktadır.
Sonuç:
AYM?nin, ?Garson? kod adlı gizli tanığın sağladığı fişleme ve kodlama belgeleriyle ilgili FETÖ/PDY davalarında hak ihlali bulduğu anayasa maddeleri genellikle şu şekildedir:
36. madde: Adil yargılanma hakkı
38. madde: Suç ve cezaların kanuniliği
20. madde: Özel hayata saygı hakkı
19. madde: Kişi hürriyeti ve güvenliği
33. madde (duruma göre): Dernek ve sendika hakkı
Bu ihlallerin temel gerekçeleri şunlardır:
Fişleme belgelerinin güvenilirliğinin yeterince araştırılmaması
Somut delillerle desteklenmemesi
Özel hayata haksız müdahale
Usul güvencelerine uyulmaması
Fişleme Belgelerinin Güvenilirliği:
Anayasa Mahkemesi (AYM), ?Garson? kod adlı gizli tanığın sağladığı belgelerin, mahkemelerce doğruluğu ve güvenilirliği yeterince sorgulanmadan delil olarak kullanılmasını sıkça eleştirmiştir. Bu belgelerde yer alan bilgilerin, başka somut delillerle desteklenmesi gerektiği vurgulanmaktadır.
Somut Delil Gerekliliği:
Fişleme belgelerindeki kodlamalar (örneğin, ?özel kişi?, ?yönetici? veya ?sempatizan? gibi) başvurucunun FETÖ/PDY?nin hiyerarşik yapısına katıldığını veya suç kastını ortaya koymuyorsa, AYM bu belgeleri yetersiz delil olarak değerlendirmektedir.
Öngörülebilirlik:
AYM, FETÖ/PDY?nin bir dönem yasal bir cemaat olarak algılandığını, dolayısıyla fişleme belgelerinde yer alan bazı faaliyetlerin (örneğin, sohbet toplantılarına katılma) bireyler açısından cezai sorumluluk doğuracağının öngörülemez olduğunu belirtmiştir.
Usul Güvenceleri:
Başvurucuların fişleme belgelerine karşı savunma yapma imkânının kısıtlanması (örneğin, belgelerin içeriğini görememesi veya bu belgeleri çürütecek delil sunamaması), adil yargılanma hakkının ihlali olarak değerlendirilmektedir.
Örnek Kararlar:
Özlem Yıldırım Başvurusu (B. No: 2019/4033):
AYM, fişleme belgelerindeki bilgilerin doğruluğunun bilirkişi incelemesi yoluyla test edilmesi talebinin reddedilmesini, adil yargılanma hakkının ihlali olarak görmüştür.
Hakan Baş Başvurusu (B. No: 2016/1394):
Fişleme belgelerine dayalı mahkûmiyet kararının, somut delillerle desteklenmemesi nedeniyle kanunilik ilkesine aykırı olduğu belirtilmiştir.
Genel Yaklaşım:
AYM, ?Garson? belgelerinin delil olarak kullanılabilmesi için bunların diğer delillerle birlikte değerlendirilmesi ve başvurucunun örgütsel bağlantısının somut biçimde ispatlanması gerektiğini vurgulamaktadır.
Sonuç:
AYM?nin, ?Garson? kod adlı gizli tanığın sağladığı fişleme ve kodlama belgeleriyle ilgili FETÖ/PDY davalarında hak ihlali bulduğu anayasa maddeleri genellikle şu şekildedir:
36. madde: Adil yargılanma hakkı
38. madde: Suç ve cezaların kanuniliği
20. madde: Özel hayata saygı hakkı
19. madde: Kişi hürriyeti ve güvenliği
33. madde (duruma göre): Dernek ve sendika hakkı
Bu ihlallerin temel gerekçeleri şunlardır:
Fişleme belgelerinin güvenilirliğinin yeterince araştırılmaması
Somut delillerle desteklenmemesi
Özel hayata haksız müdahale
Usul güvencelerine uyulmaması
swat3410