Çelişki; Sizce Hangisi Doğru?

"Hangisi doğru?" diyerek yorum yapmak bizi yanlışa sevk edebilir. İçinde bulunduğumuz duruma göre hangisini kullanırsak bizim için doğru odur. Bu sözlerin ortaya çıkışı da içinde bulunulan durumu karşılama ihtiyacından ileri gelir.

Başka bir örnek:

Erken kalkan yol alır. / Acele işe şeytan karışır.

farklı zamanlarda her ikisi de geçerli :)

dediğiniz gibi çelişkiler çok orta yolu bulmalıyız.

1. Atasözü: ?Merhametten maraz doğar.?

Bu atasözü içinde hisleri barındıran fiilleri yansıtmıyor.Hayatta, ne kadar tepede ya da ne kadar aşağıda-statü olarak- durursak duralım, mutlaka merhamet etme ya da merhamet olunma konumlarında sabit değiliz hiç bir zaman.Olamayızda...

Suç:Bu atasözü,merhamet edildiğinde yani suç bağışlandığında,oluşacak menfi durum sabitse doğrudur.Aklıma Barbaros Hayrettin Paşanın bu tip bir ikileme yakalandığı olay geldi.Barbaros Hayrettin Paşa,bir muharebeden sonra azılı düşmanlarını tutsak eder.Bunlar her fırsatta dirlik ve düzeni bozan,bozmaya yeltenen,bozana destek veren kişilerdir.Yaklaşık 20 kişi olan bu düşmanlarına nasıl muamele edeceğine bir türlü karar veremez.Çıkmaza girdiği nokta,onların şu an elinde tutsak olmaları hasebiyle kötü bir muameleye tabi tutmak istememesidir.Lakin serbest kaldıklarında aynı şeyleri tekrarlamaları ise bir sürü müslümanın hayatını kaybetmesine sebep olacak olaylar,savaşlar,fitneler doğurma ihtimalinin çok yüksek olmasıdır.Paşa alimleri toplar ve istişare eder.Alimler,bu katillerin serbest kalınca fitneyi daha da fazla körükleyeceklerinin sabit olduğunu ve idam kararının uygun olduğunu belirtirler.Paşa bu karara uyar ve bu azılı düşmanlarını idam ettirir.Bu kişilerin alelade askerler olmadıklarını,mevki,makam ve mal sahibi olduklarınıda belirtelim.

İş hayatı da bu atasözünü doğrular niteliktedir.Her zaman için işlerin kuralına uygun olarak yapılması noktasında kimse kimseden merhamet beklememelidir.Burdaki kritik nokta ise niyettir.Bilerek yapılan yanlışlarda,bu atasözü cuk diye yerine oturur.Kasıt olmayan durumlarda ise uğranılan zararın niteliğine göre merhamet gösterilebilir.

2. Atasözü: ?iyilik yap, denize at, balık bilmezse Halik bilir.?

Bu atasözümüz ortada suç olan durumlardan biraz uzaktadır.Kişinin kendi insiyatifi ve gücüyle yapacağı bir yardımdan,katkıdan bahsi daha ağır basmaktadır.Belki suç unsuruna karşı af noktası az da olsa içinde yer alsa bile yukarıda izah temeye çalıştığımız şekilde durum değerlendirmesi yapılabilir.

Karşımızdaki kişi kendi gücü ile birşeyleri değiştirememekte ve yardım istemektedir.Burdaki istemek sözlü olarak bildirmesi anlamında değildir elbette.Hali ortadadadır misali.Bu yardım her zaman maddi olmayadabilir.İnsanoğlunun hayatı yaşarken pek çok noktada desteğe ve yardıma ihtiyacı vardır ve elbette bunlar farklı farklı noktalarda olabilir.Kişinin bu yardım çağrısına cevap vermesini teşvik eden bu atasözümüz şu nokatalar vurgu yapmaktadır aslında

*İyilik yapan aslında kendine iyilik yapar.Çünkü Halık bu iyiliği bildiğinden kul dara düştüğünde bu iyiliklerinin karşısına çıkacağına inanır ve teslim olur.Salt olarak fayda beklentiside değildir bu durum.Amaç Allahın razı olacağı fiileri yapmaktır,O'nu hoşnut etmektir.O'nu hoşnut etmenin yoluda kulları hoşnut etmekten geçer.Tasavvufatki ilk makamın fenafih-ihvan olması gibi

*İyiliği yaptıktan sonra kuldan karşılık beklememelidir.Bu atasözü, bu ihtivasıyla ,ilk atasözünün hissi boyutunun yanlış olduğunu zaten gösteriyor.Hesap sahibi,kerem sahibi,lütuf sahibi olan zaten ama bu dünyada ama öbür dünyada bunların karşılığını verecektir.

Yer,zaman ve olaylar bağlamında her iki atasözümüzde doğrudur vesselam...

"Öfke baldan tatlıdır" derler ya ama; "öfke ile kalkan zararla oturur."

İlk bakıldığında tezat varmış gibi duruyor ama yok tezat değilmiş.

Çelişkili atasözü demeden önce sindirmek önemli değilse benim gibi çiğnemeden yutarsak tezatmış kanaatine varırız.

Bir Edebiyatcının bu mesajı okuyupda "Buyur burdan yak" demesi ardından da al işte "dam başında saksağan vur beline kazmayı" gibi deyimlerde kendi kendine söylenmesi normaldir...

Bence bu ataların kendi aralarında düştükleri ihtilafın sonucu olabilir. :)))

Bence benzer olaylarla karşılaşan kişilerin, bu olaylara yaklaşımları farklı ise bu tür farklı sözlerin ortaya çıkması normal. Önemli olan bizim hangisini seçeceğimiz. Bu da hayata , olaylara bakışımızla ilgili bir durum.

Bizim için denize atılması gereken bir iyilik iken Filistin'e yardım edebilmek, başka açılardan bakanlar, farklı görüşlere sahip olanlar için doğacak marazların tetikçiliği olabilir.

Atalarımız için İspanya'dan dökülen yahudileri toplamak insani bir görev iken(sevap iken) bugün bakıldığında sonuçlara, iyiliklerin karşılığının sadece Allah indinde yerini bulduğunu görebiliriz.

Çelişki demekten ziyade, bazı şeylerin sonuçları beklenilenden farklı olabiliyor. Bu farklılıklar dünyevi olarak ama sadece. Allah nezdinde hiç bir iyiliğin sonuçsuz kalmayacağını bizzat Kendisi bize bildiriyor.

Çok güzel örmeklendirme Simeranya,tebrikler.:)

'Akıl akıldan üstündür'

'Aklın yolu birdir"

ikiside doğrudur veya ikiside yanlıştır

çelişkiyi sözcüklerden aramak yerine bizzat insanda aramak gerekir zira

insan tek kutuplu değildir

egoisttir aynı zamanda vücdan sahibidir

iyi de değildir kötü de değildir

insan nötr'dür

kişiyi iyi veya kötü çevre-aile-görgü-birey yapar

işte insan davranış değişikliği çeşitli çelişkiler yaratır

bu da son derece insan doğasına uygun bir durumdurrrrr

ÇELİŞKİ YOK YANİİİİİİİİ

Atasözleri,atalarımızın hayat deneyimlerinden oratya çıkmış. Her iki nitekikte olayla da karşılaşmış olmalılar ki, hem merhametten maraz doğar demişler, hem de iyilik yap a denize ... demişler. Her iki tip deneyimi de yaşamış olmaları gerekiyor. Dolayısıyla çelişki yok. Bir de ya /ya mantığı yerine hem/ hem de mantığı öne çıkıyor. Bunun adı, saçaklı mantık.

Atalarımız çok öngörülüymüş de diyebiliriz. :)

ikiside doğrudur çelişki yook. Kullanılacağı zamanlar farklı sadece.

merhametten maraz doğar sözü genelde bir durum karşısında gösterilen merhametin neden olduğu zarar karşısında söylenmiş bir söz, diğeri genelde olaydan önce ne olursa olsun Allah bilir ya mantığıyla sözylenen bir söz.

?Bir elin nesi var, iki elin sesi var.?

Başarıya ulaşmak için birlik olmak gerek.

? Tırnağın varsa başını kaşı.?

Hiç kimse başkasından yardım beklememeli; kendisinin olanakları varsa bir işe girişmeli, yoksa girişmemelidir.

Hepsi de doğru,

"Ben vaktiyle iyilik yaptım, karşılığında kötülük gördüm, bu beni iyilik yapmaktan alıkoymadı. Ama tecrübe kazandırdı, sonra dedim ki, İyilik yap denize at, balık bilmezse Halik bilir"

Yine birgün kuyuya yavrusu düşen bi adamı gördüm, uzanmaya çalışıyor uzanamıyor yavrusuna, dur dedim, ben seni tutayım, sen kızını tut ve çek, sonra çıkardı yavrucağını kuyudan ve dedi; bir elin nesi vaaar iki elin sesi var! o günden beri kullanılır oldu.

Gençtim, askerdim, komutanımız bir adayı fethetmeye karar verdi. Gemiler yanaştı ve tüm askerler indik. Sonra bazı komutanlar ve askerler, endişelenmeye başladı. Başaramayacağımızı düşünmeye başladılar. Ama büyük komutanımız çıktı ve "Başarıya ulaşmak için birlik olmak gerek" dedi. tüm gemileri yaktı. Sonra hepimizin tek şansı vardı, başarmak! o gün anladık ki bazen "başarıya ulaşmak için birlik olmak gerek"!

O gün yaralanmıştım, çadırımda yatarken, başımda biriken kan pıhtıları beni rahatsız ediyor kafam kaşınıyordu. En iyi arkadaşıma seslendim, geldi, "başımı kaşı dedim" o da bana; ?Tırnağın varsa başını kaşı.? dedi. Yüzüne baktım. Sert bir ifadeyle bana bakıyordu. "Daha ölmedin, gücünün yettiği herşeyi kendin yapacaksın" dedi. O gün anladım ki, gücümüzün yetmediği şeylerde birlik olmalı, ama her durumda gücümün yettiği herşeyi kendim yapmalıydım.

iti an çomağı hazırla

iyi insan lafının üzerine gelir :))

-Ne oluyo hacı abi, herkes tutturmuş bi dürüstlük bi etik. Bu ne yaman çelişki, yaprak döker bir yanımız, bir yanımız bahar bahçe...

-Vallahi birmiyorum ağam, kime baksam hepsi dürüst hepsi etik, bir ben olamadım bir dürüst bir de etik..

Her şer'in arakasında bir hayır , her hayır'ın arkasında bir şer vardır, derler.

bu söze itafen "iyilikten maraz doğar "ı destekliyorum.

Şu söz de güzeldir.

Cehenneme giden yol , iyilik taşlarıyla örülüdür.

Dürüstmüyüm?

Hayır,kimse bana güvenmesin bende kimseye güvenmeyeyim hepsi bu.

Etik ne demek,anlamı nedir?

Herkes dürüst ise dünya niçin bu kadar kirli?

İyilik yapmak dürüstlük mü merhamet mi?

Merhametten maraz doğuranlar dürüst olmayanlar mı?

Evet çelişliler yumagı:)

Ne kadar kötü bir durum insanın kendisi ile bile çogu zaman çelişmesi.

Bir nehirde iki kez yıkanılmaz. Tarih tekerrürden ibarettir.