Arkadaşlar ben size konu özeti vermeyeceğim ama herkesin tartıştığı ve net bir karara varamadığı önemli bir konuda hocalarımızı aydınlatmak isterim.
SORU: Hangisi doğrudur?
* Eski devlet bakanı. * Devlet eski bakanı.
Cevap: Eski devlet bakanı.
ÇÜNKÜ===> "devlet bakanı" ibaresi bir belirtisiz ad tamalamasıdır. "eski" sözcüğü ise sıfattır. O halde asıl sorunumuz şudur: sıfatlar, belirtisiz ad tamlamasının başında mı duracak yoksa ortasına mı gelecek? Eğer sıfat belirtisiz ad tamlamasının ortasına gelirse anlam karışıklığı olur. Sıfat, tamlayanı mı yoksa tamlananı mı belirtiyor belli olmaz. Bir örnekle açıklayalım:
"okul kapısı"nın "yeni" olduğunu söyleyeceğimiz zaman ne deriz: "yeni okul kapısı" mı, yoksa "okul yeni kapısı" mı? Tabi ki sıfatı belirtisiz ad tamlamasının önüne koyarız. Yalnız şunu karıştırmayın arkadaşlar: Bu bahsettiğim durum belirtisiz ad tamlamalarıyla ilgilidir. Belirtili ad tamlamasında elbette ki durum farklıdır. O zaman "devletin eski bakanı" deriz. Ancak bunu belirtisiz ad tamlamasına çevirirsek doğrusu "eski devlet bakanı" ibaresidir. Bu konuda beni aydınlatan kişi üniversitedeki hoclarımdan biridir ve kendisi dil bilgisi alanında doçenttir. Kendisine de teşekkür ederim.
Arkadaşlar ben size konu özeti vermeyeceğim ama herkesin tartıştığı ve net bir karara varamadığı önemli bir konuda hocalarımızı aydınlatmak isterim.
SORU: Hangisi doğrudur?
* Eski devlet bakanı. * Devlet eski bakanı.
Cevap: Eski devlet bakanı.
ÇÜNKÜ===> "devlet bakanı" ibaresi bir belirtisiz ad tamalamasıdır. "eski" sözcüğü ise sıfattır. O halde asıl sorunumuz şudur: sıfatlar, belirtisiz ad tamlamasının başında mı duracak yoksa ortasına mı gelecek? Eğer sıfat belirtisiz ad tamlamasının ortasına gelirse anlam karışıklığı olur. Sıfat, tamlayanı mı yoksa tamlananı mı belirtiyor belli olmaz. Bir örnekle açıklayalım:
"okul kapısı"nın "yeni" olduğunu söyleyeceğimiz zaman ne deriz: "yeni okul kapısı" mı, yoksa "okul yeni kapısı" mı? Tabi ki sıfatı belirtisiz ad tamlamasının önüne koyarız. Yalnız şunu karıştırmayın arkadaşlar: Bu bahsettiğim durum belirtisiz ad tamlamalarıyla ilgilidir. Belirtili ad tamlamasında elbette ki durum farklıdır. O zaman "devletin eski bakanı" deriz. Ancak bunu belirtisiz ad tamlamasına çevirirsek doğrusu "eski devlet bakanı" ibaresidir. Bu konuda beni aydınlatan kişi üniversitedeki hoclarımdan biridir ve kendisi dil bilgisi alanında doçenttir. Kendisine de teşekkür ederim.