21 Şubat 2014 Cuma
Beyaz gecelerin aydınlığında uçmuştuk Urallar?a...
Nâzım Hikmet Vakfı?nın Genel Sekreteri Kıymet Coşkun ?la birlikte...
Votkinsk?te çok katlı sosyal konukları andıran bir apartmanın giriş katının zilini çaldık. Kapıyı, mavi gözlerine kadar inen beresiyle 82 yaşında, sevimli bir ihtiyar açtı.
Oydu:
Galina Gregoryevna Kolesnikova...
Kısaca ?Galya?...
Nâzım? ın ?Kanaryacık?ı... ?Güllü hanım?ı... ?Galuşka?sı...
Samimiyetle içeri buyur etti bizi...
Küçük, basık, bakımsız görünen bu ev, içinde insanların yaşadığı bir ?Nâzım Hikmet Müzesi?ydi.
Şairin şiirlerini yazdığı masa, notları, kitapları, kütüphanesi, dünyanın dört bir yanından ona gönderilen hediyeler, oğlu Memet ?in çocukluk resmi... Hepsi salonda duruyordu.
Sanki Nâzım dün evden çıkıp gitmiş gibiydi.
***
?Nâzım? belgeseli için röportaja gitmiştik. Galina ?nın boynunda Nâzım? ın hediyesi tahta oyma bir broş vardı. Ayağında yine Nâzım ?ın hediyesi, eskimiş ayakkabılar...
Aradan geçen 40 yıla rağmen hâlâ ?Nâzım? derken buruşuk yüzü çiçekleniyordu.
1953?ten 1960?a kadar 7 yıl beraber olmuşlardı. Kendi deyimiyle ?Nâzım ?ın karısı?ydı.
Sadece karısı mı?
Doktoru, hemşiresi, sekreteri, tercümanı, mihmandarı, aşçısı, şoförü, daktilografı, muhasebecisi, kameramanı, hatta berberi, tellağı, dert ortağı...
Şair ?le ilk kalp krizinden sonra hastanede tanışmış, doktoru olarak yanına yerleşmiş, onu dört kez Azrail?in elinden almış, şiirlerini ilk o dinlemiş, yedi yıl boyunca her yerde yanı başında olmuştu.
Peredelkino?daki kır evinde bulunan dört metrelik masanın bir ucunda Türkçe klavyeli daktiloda Nâzım yazar, bir uçtaki Rusça klavyeli daktiloda Galya çevirirdi.
Seyahattelerse vapurda, trende, arabada Nâzım ?ın aklına gelen bir mısraı portatif daktilosunda yazan yine oydu.
Fotoğraflarında sıkça görünen tayfa fanilasını o almıştı.
Nâzım ?ın Memet ?e gönderdiği oyuncak atı da...
Münevver? e yolladığı hediyeleri de...
***
Kimine göre KGB ajanıydı Galya ; Nâzım ?ı izlesin diye eve yerleştirilmişti. Kimine göre ise Nâzım ?ın Moskova?daki en büyük şansıydı. O olmasa, belki de çok önceden sekte-i kalpten giderdi Şair ...
?16?dan 70?e kadar her yaştan kadının âşık olduğu adam?a o da tutulmuştu.
?Birbirimizi seviyorduk ama nikâhlanamıyorduk? diyordu ?Nâzım?la 7 Yıl? adlı kitabında (Halkevleri, 2006.)
Peki ?Hikmetoviç?i neden bir tek şiir dahi yazmamıştı ona?
Neden diğer sevdalılarına yolladığı mektuplar ateş dolu satırlarla doluyken ona ?Canım, güllü hanım?, ?Neşe kaynağım benim?den fazlasına gitmemişti kalemi?
Galina , anılarında bunu Nâzım ?ın evli oluşuyla açıklıyor:
?Bana adanmış şiirler yazmamasını ben rica ettim, o da bu ricamı yerine getirdi. Şiirler yayınlanırsa Münevver? i yaralardı? diyor.
Nâzım ?ı, Münevver ?in hatırası, fikri, fotoğrafları, mektuplarıyla paylaşmak zorunda kalmış.
O yüzden, Nâzım ?ın kafasında Münevver ?le kendisinin tek bir kişi halinde birleştiklerini düşünüyordu.
Nâzım? ın ona, ?Canım, kızım, biricik anam, Adil Giray?ım, yoldaşım, bacım, Memetim, Münevverim, Galyam? diye hitap etmesi boşuna değil...
Bu güler yüzlü Rus kızını bütün sevdikleriyle özdeşleştiriyordu belki...
Nitekim vasiyetnamesini de ona emanet edecek ve kendisi göçüp gidince, mirasının yüzde 70?ini Münevver ve Memet ?e bıraktığını belirten vasiyetnamesini, tabutun başında Münevver ?e (bütün mektuplarıyla birlikte) vermek yine Galina ?ya düşecekti.
***
7 yılın sonunda Nâzım , bir gün her şeyini bırakarak Vera ?ya kaçıvermişti.
Mart 1960?ta şu ?son mektup?u yollamıştı:
?Galya merhaba...
Bugün gidiyorum. Sağlığım fena sayılmaz. Tek sorunum iyi uyuyamamak. Çalışıyorum. Şiir yazdım. Münevver?e para gönderdiğin için teşekkür ederim. Ben, senin sadık bir dostunum. Sen de benim kızımsın. Öpüyorum. Annene, Anka?ya selam söyle. Güzel süveter için teşekkür ederim. Nâzım Hikmet ?.
***
?Benimle kalsa daha uzun yaşardı? demişti o görüşmemizde Galina , acısını zamana sarmalamış
kadınlara özgü bir olgunlukla; sonra da büyük samimiyetle eklemişti:
?...ama o güzelim şiirleri yazamazdı. Çünkü o şiirleri ona aşk yazdırıyordu.?
Türkiye seferber olup yaşayan bir ?Nâzım müzesi? olan evini devralmalıydı; Nâzım ?ın onda kalan eşyalarını, arabasını, kütüphanesini, fotoğraflarını almalıydı. Olmadı. Tüm uyarılarımıza rağmen, ne Kültür Bakanlığı ne Rusya?yla ilişkisi olanlar ilgilendi.
Sonunda Galya, yoksulluktan o eşyaların bir kısmını sattı; kendisinde kalan hatıralarla birlikte bu
hafta hayata veda etti.
Nâzım ?a oralarda iyi baktığı ve ömrünü uzattığı için tüm Nâzım severler adına ona teşekkür borçluyuz.
Can DÜNDAR
*
Bir anektod,başka bir yazısından...
ONA KAZAK YOLLADIM
"Ne hissettiniz" diye sordum Galina?ya... Büyük bir tevekkülle anlatmaya başladı: "Bu trajediyi çok zor atlattım. Sancılıydı... Her şey olabilirdi. Elektrokardiyogramı kötüydü. Kaçtıkları yerde, daha önce bizim hastanede çalışmış olan doktor arkadaşım Galina Petrova vardı. Onu aradım. Nâzım?ın tıbbi durumunu anlattım; fark ettirmeden ona göz kulak olmasını tembih ettim. Sonra Nâzım?a şoförlü arabasını gönderdim. Oralarda meyve azmış, bol bol portakal gönderdim arabayla. Bir de Nâzım?ı sıcacık tutacak bir kazak... Çünkü Petrova çok soğuk olduğunu söylemişti. Nâzım zayıftı, üşütebilirdi. Sonra da sakinleştim; artık ne yapabilirdim ki... Bir süre sonra Nâzım?dan bir mektup geldi. ?Kazak için teşekkürler? diye yazıyordu.
Ve benden bir not:
Nazım'ın aşık olduğu kadınlar arasında Galina'nın adına pek rastlanmaz.
21 Şubat 2014 Cuma
Beyaz gecelerin aydınlığında uçmuştuk Urallar?a...
Nâzım Hikmet Vakfı?nın Genel Sekreteri Kıymet Coşkun ?la birlikte...
Votkinsk?te çok katlı sosyal konukları andıran bir apartmanın giriş katının zilini çaldık. Kapıyı, mavi gözlerine kadar inen beresiyle 82 yaşında, sevimli bir ihtiyar açtı.
Oydu:
Galina Gregoryevna Kolesnikova...
Kısaca ?Galya?...
Nâzım? ın ?Kanaryacık?ı... ?Güllü hanım?ı... ?Galuşka?sı...
Samimiyetle içeri buyur etti bizi...
Küçük, basık, bakımsız görünen bu ev, içinde insanların yaşadığı bir ?Nâzım Hikmet Müzesi?ydi.
Şairin şiirlerini yazdığı masa, notları, kitapları, kütüphanesi, dünyanın dört bir yanından ona gönderilen hediyeler, oğlu Memet ?in çocukluk resmi... Hepsi salonda duruyordu.
Sanki Nâzım dün evden çıkıp gitmiş gibiydi.
***
?Nâzım? belgeseli için röportaja gitmiştik. Galina ?nın boynunda Nâzım? ın hediyesi tahta oyma bir broş vardı. Ayağında yine Nâzım ?ın hediyesi, eskimiş ayakkabılar...
Aradan geçen 40 yıla rağmen hâlâ ?Nâzım? derken buruşuk yüzü çiçekleniyordu.
1953?ten 1960?a kadar 7 yıl beraber olmuşlardı. Kendi deyimiyle ?Nâzım ?ın karısı?ydı.
Sadece karısı mı?
Doktoru, hemşiresi, sekreteri, tercümanı, mihmandarı, aşçısı, şoförü, daktilografı, muhasebecisi, kameramanı, hatta berberi, tellağı, dert ortağı...
Şair ?le ilk kalp krizinden sonra hastanede tanışmış, doktoru olarak yanına yerleşmiş, onu dört kez Azrail?in elinden almış, şiirlerini ilk o dinlemiş, yedi yıl boyunca her yerde yanı başında olmuştu.
Peredelkino?daki kır evinde bulunan dört metrelik masanın bir ucunda Türkçe klavyeli daktiloda Nâzım yazar, bir uçtaki Rusça klavyeli daktiloda Galya çevirirdi.
Seyahattelerse vapurda, trende, arabada Nâzım ?ın aklına gelen bir mısraı portatif daktilosunda yazan yine oydu.
Fotoğraflarında sıkça görünen tayfa fanilasını o almıştı.
Nâzım ?ın Memet ?e gönderdiği oyuncak atı da...
Münevver? e yolladığı hediyeleri de...
***
Kimine göre KGB ajanıydı Galya ; Nâzım ?ı izlesin diye eve yerleştirilmişti. Kimine göre ise Nâzım ?ın Moskova?daki en büyük şansıydı. O olmasa, belki de çok önceden sekte-i kalpten giderdi Şair ...
?16?dan 70?e kadar her yaştan kadının âşık olduğu adam?a o da tutulmuştu.
?Birbirimizi seviyorduk ama nikâhlanamıyorduk? diyordu ?Nâzım?la 7 Yıl? adlı kitabında (Halkevleri, 2006.)
Peki ?Hikmetoviç?i neden bir tek şiir dahi yazmamıştı ona?
Neden diğer sevdalılarına yolladığı mektuplar ateş dolu satırlarla doluyken ona ?Canım, güllü hanım?, ?Neşe kaynağım benim?den fazlasına gitmemişti kalemi?
Galina , anılarında bunu Nâzım ?ın evli oluşuyla açıklıyor:
?Bana adanmış şiirler yazmamasını ben rica ettim, o da bu ricamı yerine getirdi. Şiirler yayınlanırsa Münevver? i yaralardı? diyor.
Nâzım ?ı, Münevver ?in hatırası, fikri, fotoğrafları, mektuplarıyla paylaşmak zorunda kalmış.
O yüzden, Nâzım ?ın kafasında Münevver ?le kendisinin tek bir kişi halinde birleştiklerini düşünüyordu.
Nâzım? ın ona, ?Canım, kızım, biricik anam, Adil Giray?ım, yoldaşım, bacım, Memetim, Münevverim, Galyam? diye hitap etmesi boşuna değil...
Bu güler yüzlü Rus kızını bütün sevdikleriyle özdeşleştiriyordu belki...
Nitekim vasiyetnamesini de ona emanet edecek ve kendisi göçüp gidince, mirasının yüzde 70?ini Münevver ve Memet ?e bıraktığını belirten vasiyetnamesini, tabutun başında Münevver ?e (bütün mektuplarıyla birlikte) vermek yine Galina ?ya düşecekti.
***
7 yılın sonunda Nâzım , bir gün her şeyini bırakarak Vera ?ya kaçıvermişti.
Mart 1960?ta şu ?son mektup?u yollamıştı:
?Galya merhaba...
Bugün gidiyorum. Sağlığım fena sayılmaz. Tek sorunum iyi uyuyamamak. Çalışıyorum. Şiir yazdım. Münevver?e para gönderdiğin için teşekkür ederim. Ben, senin sadık bir dostunum. Sen de benim kızımsın. Öpüyorum. Annene, Anka?ya selam söyle. Güzel süveter için teşekkür ederim. Nâzım Hikmet ?.
***
?Benimle kalsa daha uzun yaşardı? demişti o görüşmemizde Galina , acısını zamana sarmalamış
kadınlara özgü bir olgunlukla; sonra da büyük samimiyetle eklemişti:
?...ama o güzelim şiirleri yazamazdı. Çünkü o şiirleri ona aşk yazdırıyordu.?
Türkiye seferber olup yaşayan bir ?Nâzım müzesi? olan evini devralmalıydı; Nâzım ?ın onda kalan eşyalarını, arabasını, kütüphanesini, fotoğraflarını almalıydı. Olmadı. Tüm uyarılarımıza rağmen, ne Kültür Bakanlığı ne Rusya?yla ilişkisi olanlar ilgilendi.
Sonunda Galya, yoksulluktan o eşyaların bir kısmını sattı; kendisinde kalan hatıralarla birlikte bu
hafta hayata veda etti.
Nâzım ?a oralarda iyi baktığı ve ömrünü uzattığı için tüm Nâzım severler adına ona teşekkür borçluyuz.
Can DÜNDAR
*
Bir anektod,başka bir yazısından...
ONA KAZAK YOLLADIM
"Ne hissettiniz" diye sordum Galina?ya... Büyük bir tevekkülle anlatmaya başladı: "Bu trajediyi çok zor atlattım. Sancılıydı... Her şey olabilirdi. Elektrokardiyogramı kötüydü. Kaçtıkları yerde, daha önce bizim hastanede çalışmış olan doktor arkadaşım Galina Petrova vardı. Onu aradım. Nâzım?ın tıbbi durumunu anlattım; fark ettirmeden ona göz kulak olmasını tembih ettim. Sonra Nâzım?a şoförlü arabasını gönderdim. Oralarda meyve azmış, bol bol portakal gönderdim arabayla. Bir de Nâzım?ı sıcacık tutacak bir kazak... Çünkü Petrova çok soğuk olduğunu söylemişti. Nâzım zayıftı, üşütebilirdi. Sonra da sakinleştim; artık ne yapabilirdim ki... Bir süre sonra Nâzım?dan bir mektup geldi. ?Kazak için teşekkürler? diye yazıyordu.
Ve benden bir not:
Nazım'ın aşık olduğu kadınlar arasında Galina'nın adına pek rastlanmaz.
Lanet
