Edebiyat Karın Doyurmaz Çay İçirir

Başlık ismini bir kitaptan alıyor. Kitapçıda birileri kendi aralarında konuşurlarken duydum kitap adını, tabii, herkes adıyla müsemma olunca merakımı kitapçı da farketti ve kısa bir süre kitabı inceleme fırsatı buldum... Yakın dönem yazar, şair, tiyatrocu, sinema sanatçılarını anlatan biyografi tarzı bir kitap... Bu isim altında kişiler ve eserleri tanıtılmaya çalışılıyor...

Bu başlığın açılma amacıysa, bizim de bu isim altında kendi yazılarımızı yazarken, edebiyat- felsefe ikilisinin nasıl iç içe olduğunu daha iyi kavrayabilmek, kavradıklarımızı aktarabilmek...

Bu bağlamda ilk yazı da, istedim ki direkt edebiyat-felsefe üzerine olsun ...

İnternete baktım ama kitap tükenmiş.

Başlıkta geçen yargı kitapta nasıl açılıyor?

Bazı şeylerin reklamı içeriğinden önde gidiyor... Buna kanımca en iyi örnek Kayıp Gül... O kitap için her yerde ve her zaman ısrarla söylediğim cümle "sponsoru çok iyi..."

Benim anlamak istediğim anlamda ismi ile içeriğini müsemma bulsaydım muhtemelen kitap kitapçıda incelemekle yetineceğim bir kitap olmazdı... -ama yine de oldukça kısa sürede üstün körü bir incelemeydi benim ki, bu yüzden emeğe saygısızlık etmek istemem...

Kitabın "biyografi tarzı bir kitap" olduğunu bir kez daha vurgulamak isterim... İçeriğiyle ismi arasında nasıl bir uyum var, onu en iyi yazarı bilse de benim gibi üstünkörü inceleyen biri ancak şu kadarını söyleyebilir, -istisnalar kaideyi bozmamakla birlikte- yazarlara, şairlere, düşünürlere karnı tok sırtı pek ayrılmak, pek nasip olmamıştır bu dünyadan... Yapılan çalışma ile bu gerçek daha latif bir şekilde dile getirilmeye çalışılmış olmakla birlikte " Bu başlığın açılma amacıysa, bizim de bu isim altında kendi yazılarımızı yazarken, edebiyat- felsefe ikilisinin nasıl iç içe olduğunu daha iyi kavrayabilmek, kavradıklarımızı aktarabilmek... amacıyla kendi kitabımızı yazabilmek... "

Ben biliyorum ki bir çoğumuz güzel yazılar yazıyor, şiirler kaleme alıyor, tiyatro ve sinema için amatör kümede profesyonel oyunlar yazıyor... Ve yine tahmin ediyorum ki, bundan kitapta adı geçtiği üzere" karnını doyuran" olmadığı gibi - biz kitaba bile fark atıyoruz- çay bile içebilen yoktur... Yanılıyor da olabilirim tabii ki...

İtiraf ediyorum; sizin kapı zilinizi çalıp kaçan da bendim.

Ama o zaman henüz, hayat ağır başlılığımdan dolayı kırmızı kurdele takmamıştı bana...

Ve sosyal rolleri bilmiyordum daha.

O yüzden hiç rol yapmamıştım; ilk acıyı hissettiğimde sol yanımda...

Büyük sözler söylemek geliyordu içimden.

İçim acıyordu, her büyük söz devinince yerinden...

Ve sonra öğrendim; her söylediğin söz ayakta alkışlanmıyordu. Çoğu zaman hedefe varmadan yollarda ölüyordu. Ve yine çok zaman alkışlansa da söyleyeni duymuyordu...

Ve illa ayakta alkış da gerektirmiyordu sözler, paylaşımlar. Alkışlanacak olan yüreğinin dokunduklarını, yüreğine dokunanları dile getirmiş olmaktı...

Nereye Bu Gidiş?

*

Biraz da kendini anlamaya çalışsaydın,

Başkalarını çalıştığın kadar.

Yüreğine inseydin, yüreğinin en kuytularına?

Bir akrep misali kıvrılıp yatan,

Yalnızlıkları söküp atsaydın.

İlk cemreye olsun, yüreğini açsaydın,

Son cemre olmasa bile?

Bir dehlize açılır gibi açılmasaydın,

Bilinmeyen sulara?

*

Hangi bahar sana yâr olmuştu ki,

Sonbahardan başka?!

Hangi sokak seni yolun sonuna götürmüştü ki,

Çıkmazından başka?!

Hangi çiğ damlası yüreğinin çölüne serap olmuştu,

Yüreğine düşen çığlardan başka?!

Hangi sevda sana yâr olmuştu ki?

Hangi sevda?!

*

Kararlar alıyorsun, vazgeçiyorsun?

Bir gelsen kendine, bin gidiyorsun!..

Sana uzananlara, parmak uçları kadar vuslattın da,

Bir kendine, yüreğine gurbettin?

*

Su akar, insan yol alır?

Tekâmül tabiatın gereğidir.

Ya senin gereğin, ereğin nedir?!

Kaç adım kendine yol yürüdün?

Akıl sınırını arşın sınırına getirirken, hiç mi zorlanmadın?!

Kaybettiklerini kazanmak, olasıydı belki ama

Sen bu uğurda, kendini bile onlara kattın.

*

Ne çok yol almıştın,

Kendime geleyim derken,

Beyhude yorulmuştun, kendinden bile geçerken?

"Tek kişilik kavga mı olur?" diyordun,

Oysa tüm kavgaların kendinleydi, biliyordun?

"Yeni bir sayfa açmaktan daha zor, eskiyi temize çekmek" derdin,

Yine de yeni bir sayfaya hiç cesaret edemezdin?

*

Günü düne bağlamak, yarına haleldi sence,

Lakin dünsüz güne başlamaz,

Bu günsüz yarına geçit vermezdin yüreğinde.

*

Her gelişe kucağını sevgiyle açan sen,

Gidişlerin hesabında zorlanman, neden?

Oysa biliyordun ki gök kubbede daimi kalan "hoş seda."

Onunda sahibi her mevsim değişirdi, yeniden?

Her gün bir adım daha uzaklaşıyordun kendinden.

Kendine yönelişlerden geçince,

Biliyordun, köhneleşecektin sen?

Kulaklarını kapadığın sözlere yüreğin ses veriyordu.

"Fe eyne tezhebûn,

Fe eyne tezhebûn" diyordu.

Öyleyse bu gidiş neden?

"Nereye Bu Gidiş?"

yolcu dergisi ile tanışmıştım..cidden iyi çay içiriyor:)

Yıldızlara yazdığım;

Adını gizli tuttum

Öyle çok ?sen? oldum ki

Ben ?kendim?i unuttum!..

Sayın neden,forumdan takip ettiğim kadarıyla hep onayladığım cümleler yazdığınızı söylemeliyim. Ancak bu başlığa karşı çıkarak ben edebiyattan kazandığımla doyuruyorum karnımı demeliyim.Yani edebiyat birilerine torpil geçiyor. Şimdilerde kim adam kayırmıyor ki?

Teşekkür ederim...

"Ben biliyorum ki birçoğumuz güzel yazılar yazıyor, şiirler kaleme alıyor, tiyatro ve sinema için amatör kümede profesyonel oyunlar kuruyor... Ve yine tahmin ediyorum ki, bundan kitapta adı geçtiği üzere" karnını doyuran" olmadığı gibi - biz kitaba bile fark atıyoruz- çay bile içebilen olmuyor... Yanılıyor da olabilirim tabii ki..."

"Yanılıyor da olabilirim tabii ki..." de bir şey eksik kalmış, eksiği tamamlamış oldunuz. "Yanılmayı da çok isterim/istiyorum..."

*

Siz "Ve sonra öğrendim; her söylediğin söz ayakta alkışlanmıyordu. Çoğu zaman hedefe varmadan yollarda ölüyordu. Ve yine çok zaman alkışlansa da söyleyeni duymuyordu..." cümlesinin son kısmına da uymuyorsanız, yani "Ve yine çok zaman alkışlansa da söyleyeni duymuyordu "sözleri sizin için geçerli değilse; değil alkış duymak, karnınızı bile doyuruyorsanız ne mutlu size...

Meb'de öğretmen olanlar hariç, "edebiyat her adamı kayırmaz" dersem bilmem hedefe varan bir söz olur mu?

Tabii bu sayfada belirttiğim güçlü sponsoru(destekleyicisi) olan kardeşleri de saymazsak...

Tek başına, tek odalı bir çatı katında, küçücük ir sahil kasabasında yaşıyorsanız edebiyat öğretmenliği çok doyurucu oluyor. Ancak şimdiye kadar yazıp sahnelediğim oyunlardan bir şey kazanmadım doğrudur. Hadi itiraf edeyim; yolun başında, bu kadar eğlenerek para kazanacağımı söyleseler inanmazdım.Edebiyatı seviyorum.

bu şiirden sonra bana çay içiren de çıkarmı acaba?

**

Dokunaklı, küçük bir çocuk sesi gelir uzaklardan

ağlamaklı

ana sütüne özlem duyar gibi

çok seversin.

Bırakırsan yalınayak çayırlara koşar

özgürlüğe susamış bir ceylandır

patikalarda avcılara meze olur

ayrılırsın

ölüm olmaz ya ucunda

o bir dağ başında bulutlara yoldaş olur

sen bir dipsiz kuyuda yılanlara

uzaklardan ona seslenirsin

o yıldızlara fısıldar ayrılığı

sessiz ve derinden

apansız uyanırsın düş sandığın bu ölüm uykusundan

adı hüzün olur

Bu gün gökyüzü demir rengi / Omuzlarıma çöken, ağırlığından biliyorum...

Bu gün tüm kapılar kilitli / Sokak kedilerinin kimsesizliğinden biliyorum...

Bu gün tüm ağaçlar gövdesiz / Bir serçe kuşunun yuvasızlığından biliyorum...

Bu gün tüm sözcüklerim suskun / İnsansızlığımdan biliyorum...

...

İsmin -den halindeyim. Çıkmak istiyorum; kendimden başlayarak bu evden, işimden... Yaşadığım şehirden, hayattan...

İsmin -den halindeyim. Salıvermek istiyorum kendimi; tutunduğum her şeyden.

Hiçbir yer gibi bir yer ve hiçbir şey gibi bir şey istiyorum hayattan.

Ve biliyorum. Yine çok şey istiyorum. Yine çok şey istiyorum, biliyorum.

Sınama beni hayat, sınama. Varlığınla sınama. Ben yokluğunu biliyorum. Yokluğuna biliyorum kendimi.

Gözlerime deliler doluşuyor ve sen gözlerimden seyrediyorsun kendini. Bu sana tazelik veriyor, hayat damarlarına kan oluyor. Sen benim gözlerimdeki delilerden biliyorsun kendini, ben gözlerimdeki delilere biliyorum kendimi...

Korkmuyorum hayat, hiç korkmuyorum senden... Eksilmenden benden.

Bir eksik bir fazla ne fark eder sana. Ölümün üstesinden gelemeyenin, ölüm üstesinden gelir biliyorum. Ben er meydanına çıkmadan kabullendim yenilgiyi. Bundandır, hiç korkmuyorum senden.

Geçmek istiyorum adıma serpilen bütün anlamlardan, bütün beni "ben" yapanlardan, "en" yapanlardan.

Geldiğim gibi geçip gitmek istiyorum hayat senden...

http://www.youtube.com/watch?v=0h9DjIFjUUM

Hüznün dili yok ki, kendini anlatsın...

Sen dokuzuncu köyümdün

Ve bu, kovulduğum dokuzuncu köydü.

Bundan sonra zaman, ormana dalma zamanıdır.

Onuncu köy henüz kurulmamış,

Onuncu köy uzak bana.

Bundan sonra gideceğim tüm köyler, tuzak bana

Ben medeniye adamı değilim,

Hele medeniyetler ittifakı, hiç değilim!

Köyler uzak bana, köyler tuzak bana.

Vakit ormana dalma vaktidir,

Kendini bulma vaktidir.

Alnındaki tek damar

Ve çatlamadan ruhunu saran ar,

Vakit ormana varma vaktidir.

Kendin gibilerle olma vaktidir.

"Bu bir taahhüttür" ister sına ister sınama beni

Rüzgârım kendimden,

Alabora olmuş gemiyim şimdi ben

Sen "kendin ol" ve kendi uğultunda kaybol.

O seslerin arasında arama beni

O seslerin tamamı, senin haminin sesi

Bende vakit, ormana varma vakti

Kendim gibilerle olma vakti

Kendini bulma vakti

Ruhum elvan dese de,

Aklımın levn deme vakti

Vakit "gelişlere sevgiyle kucak açarken,"

Gidişlere de eyvallah deme vakti.

Eyvallah!

l'art pour l'art:)

...

Üç vakte kadar diyordu kâhinler ve ben bu yüzden seni vaktinde değil, üç vakte kadar anlıyordum.

Belki de anladım sanıyordum.

Anlamıyordum seni.

Sen yalnızdın ve ben çoğalmıyordum, oysa çoğalmalıydım.

Sen dokuzuncu köyümdün ve ben burada da istenmiyordum.

Bundandır, geri dönemiyordum. Ve kelimelerle kirlenmiş masumiyetimi anlatamıyordum. Aklayamıyordum.

Sen Nuh'un gemisindeki çiftinle yerini almıştın ve ben tek kalmıştım. Göremiyordun...

Bu yüzden vakit, sulara dalma vakti, tek kişilik çoğalma vakti...

Lisan-ı avam kendisinde fazlasıyla tecelli eden bir arkadaş, RTÜK sansürüne takılı kalacak etkili bir söz söylemişti; edebiyattan beklentisini çayın önüne çıkaranlara. "Sen ruhunun kaygısına, ruhunun kaygısını yazarsın. Onlar aç karnının kaygısına, aç karnının kaygısını yazarlar."

Bunun neresi RTÜK'ten geçmez demeyin. Geçemedi işte. Adı değişen yasaklı kitaplar gibi sansürlendi de yazıldı buraya.

Not düşeyim; bu arkadaş ne RTÜK'ten, ne de sanalın klavye edebiyatından anlar. Fakat buna karşın, anlayanla anlamayanı, araçla amacı iyi anlar. Ve pragmatist oluşundan olsa gerek, kullanılmaz, kullanır.

Edebiyat karın doyurmaz, çay içirir. Eğer biraz lükse gider kahve içmeye, hele hele üçü bir arada içmeye kalkarsanız, çaydan da olursunuz, maazallah!..

"İnsanı kendi düşüncelerinin doğruluğuna inandıran en iyi araç, yine kendi alkışlarıdır."

Karnını edebiyatla doyurmuyordu. İşte bu yüzden karnı toktu. Fakat belli, çaya da hayır, diyesin yoktu.

Ama bir bardak çay için de demlik devirmenin âlemi var mıydı? Üstüne üslük, içmek istediğiniz, Yemen yolunu kırk yıllık hatır için kat etmiş, kahve değil çay ise, her ne kadar kolik unvanını barış madalyası gibi göğsünüzde gezdirseniz de, parmağınızı bile kımıldatmaya değmezdi.

Nihayetinde edebiyat, karın doyurmaz çay içirirdi. Ve çay; demini almış dostlukları pişirirdi. Ham çay, alıcı bulsa da, alıcısı lezzet bulmazdı.

"Yaşanan hayatın içinde hayatı değerli kılan unutulmaz anlar vardır" diyor birçok edebi metinde... Ve biz bu metinleri okuduğumuzda hemen bir filmini çekiyoruz hayatımızın, hayalimizde... Sonra safça ve sessizce gülümsüyoruz işte o bahsi gecen anları/anıları yakaladığımızda... Önce yazara "vay beee" diyoruz, sonra edebiyata bile konu olan bu naif yaşantımıza gülümsüyoruz...

Fakat bilmiyoruz; en büyük yalanlar, en nazik gerçeklerin içinde saklıdır.

Çektiğimiz film şeridinde, hayatımızın hatırlanan kısmına bakalım önce ve sonra bu kısmı değerli kılan anları hesaplayalım bir de...

Hayatımızdan kaç film makarası çıkar? Peki ya hayatımızı değerli kılan anlardan?.. Bunun da edebi, ebedi savunması var; "bu anlar az olduğu için değerli."

Hep merak etmişimdir; kendisiyle de kaldığında böyle düşünenler var mı ya da böyle yazanlar, yazdıklarına kendileri de inanıyorlar mı?..

Kandırıldık! Yaşadığımız karanlığın katlanılabilirliğini göstermek adına bunca karanlığın, bunca karalığın üzerindeki birkaç beyaz leke adına, birkaç beyaz leke uğruna kandırıldık!..

Aslında çilek satıcısı da biliyordu, kasasindaki çileklerin beş para etmediğini. Fakat büyük patrondan almıştı, "ne olursa olsun sat!" emrini...

Başlıktaki çay ile alakalı tespit doğru...