Dosya No : 2008-110833
Karar Tarihi ve No : 09.06.2009-
Raportör : İlknur DEMİRALAY
HAKEM HEYETİ KARARI
Tüketici : Serkan AĞARLI
Zafer Mah. 4959 Sok. No: 11 ISPARTA
Satıcı : GARANTİ BANKASI A.Ş ISPARTA ŞUBESİ - ISPARTA
Şikayet Tarihi : 15.09.2008
Uyuşmazlık Bedeli : 500.00 TL
ŞİKAYET KONUSU :
Tüketici, satıcıdan 12.06.2008 tarihinde tüketici kredisi çektiğini, parayı çekmeden önce anlatılan dosya masrafı ile çektikten sonraki masrafın arasında dağlar kadar fark olduğunu, tüketici kredisinden kesilen vergilere ve faizlere itiraz etmediğini, ancak dosya masrafı adı altında kesilen 500,00 TL?nin ne amaçla kesildiğini anlayamadığını ifade ederek kendisinden dosya masrafı adı altında alınan 500,00 TL?nin iadesi talebinde bulunmaktadır.
SAVUNMANIN ÖZETİ :
Şikayet konusu ile ilgili satıcıdan 15.12.2008 tarih ve 3105 sayılı yazımızla savunma istenmiş, ancak bu güne kadar Müdürlüğümüze bir cevap yazısı ulaşmamıştır.
BİLİRKİŞİ GÖRÜŞÜ :
İstenen ücret dosya masrafı olarak adlandırıldığına göre bu masrafın hangi kalemlerden ve ne miktarda olduğuna ilişkin Bilirkişi görüşü istenmiş bilirkişi tarafından düzenlenen raporda; bu tür bilgilere yer verilmediği sadece ?alınan masraf ve komisyon miktarlarının ödenen kredi üzerinden yüzde komisyon olarak belirlendiği? yönünde bilgi verilmiştir.
İNCELEME VE GEREKÇE : Satıcı tüketiciden alınan krediden kesilecek faiz miktarından farklı bir ücret talep ve tahsil ettiğine göre, bunun sözleşmenin düzenlenmesi esnasında kararlaştırılmış bir husus olup olmadığı araştırılmıştır. Bu nedenle, Tüketici ile sağlayıcı arasında düzenlenmiş bir sözleşmenin bulunup bulunmadığı, matbu bir sözleşme imzalanmış ise sözleşmede bu şartın olup olmadığı, şayet böyle bir şart var ise bu şartın tüketici açısından bağlayıcı bir yönü bulunup bulunmadığına bakılmıştır.
Konu ile ilgili satıcı görüşü istenmiş ancak savunmanın yapılmadığı görülmüştür. Dosyada tüketici tarafından imzalanmış bir sözleşme bulunmakta ise de, sözleşmede dosya masrafına ilişkin bir ücret miktarına rastlanmamıştır. Kaldı ki dosya masrafı alınacağına ilişkin bir şart bulunsa bile, konu ile ilgili yükümlülük satıcıya ait olduğu halde bu şartın tüketici ile müzakere edilerek sözleşmeye konduğu iddia ve ispat edilememiştir.
Bilindiği gibi, Tüketicinin Korunması Hakkındaki Kanunun 6.maddesi sözleşmedeki haksız şartları düzenlemektedir.
?Satıcı veya sağlayıcının tüketiciyle müzakere etmeden, tek taraflı olarak sözleşmeye koyduğu, tarafların sözleşmeden doğan hak ve yükümlülüklerinde iyi niyet kuralına aykırı düşecek biçimde tüketici aleyhine dengesizliğe neden olan sözleşme koşulları haksız şarttır.Taraflardan birini tüketicinin oluşturduğu her türlü sözleşmede yer alan haksız şartlar tüketici için bağlayıcı değildir. Eğer bir sözleşme şartı önceden hazırlanmışsa ve özellikle standart sözleşmede yer alması nedeniyle tüketici içeriğine etki edememişse , o sözleşme şartının tüketiciyle müzakere edilmediği kabul edilir.
Bir satıcı veya sağlayıcı, bir standart şartın münferiden tartışıldığını ileri sürüyorsa bunu ispat yükü ona aittir.?
Yasamız matbu sözleşmelerde bulunan ancak tarafların sözleşmeden doğan hak ve yükümlülüklerinde iyi niyet kuralına aykırı düşecek biçimde tüketici aleyhine dengesizliğe neden olan sözleşme koşullarının haksız şart olduğunu açıkça belirtmiş, bu tür şartların tüketici ile müzakere edilerek sözleşmeye konması gerektiğine ayrıca yer vermiştir. Hatta haksız şart niteliğindeki bir şartın tüketici ile müzakere edilip edilmediği yönünde bir uyuşmazlık var ise bunun ispat yükümlülüğünü satıcı/sağlayıcıya vermiştir.
Yasada açıkça hükme bağlandığı gibi ispat yükümlülüğü kendisinde ait olduğu halde sağlayıcı bu şartın sözleşmede bulunduğunu, sözleşmede bulunsa bile bu şartın tüketici ile müzakere edilerek sözleşmeye konduğunu ispat edememiştir. Tüketici iradesi hilafına kendisinden bu tür bir ücret ödendiğini ileri sürdüğüne göre yasaya göre satıcının , aksini ispat etme yükümlülüğü vardır. Satıcı mezkur şartı tüketici ile müzakere ettiğini iddia ve ispat edemediğine göre talebin kabulü gerekmiştir.
Kaldı ki Cumhuriyet Başsavcılığınca kanun yararına temyiz edilmesi amacıyla Yargıtay 13.Hukuk Dairesine yapılan başvuru üzerine adı geçen daire sözleşmedeki haksız şartlar ile ilgili içtihat birliğini sağlamaya yönelik önemli bir karar almıştır. Bu karara göre, yukarıda belirtilen gerekçeler doğrultusunda sözleşmelerde bir ücret alınacağına dair bir hüküm varsa bile bu hükmün tüketici ile müzakere edilerek sözleşmeye konduğunun ispat edilmesi, bu yapılamadığı takdirde bu hükmün yasa ve yönetmelik hükümleri karşısında haksız şart olarak kabul edilerek iptal edilmesi yönünde karar verilmesi gerektiği belirtilmektedir.
HÜKÜM :
Açıklanan nedenlerle ;
- Tüketici talebinin KABULÜNE
- Tüketiciden dosya masrafı adı altında alınan 500.00 TL?nin satıcıdan alınarak tüketiciye verilmesine,
Bu talebinin karşılanmaması durumunda 4077 Sayılı Kanunun 22?nci maddesi 5. fıkrası gereği İcra İflas Kanunun ilamlarının yerine getirilmesi hakkındaki hükümlerinin uygulanmasına,
Tarafların bu karara kararın tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde her türlü resim ve harçtan muaf olarak Tüketici Mahkemesine (Asliye Hukuk) itiraz hakları açık olmak kaydıyla Üye Mahmut ÜNLÜSOY?un red oyuna karşı toplantıya katılan üyelerin oyçokluğu ile karar verildi. 09.06.2009
Başkan Üye Üye
X
Nesih TANRIVERDİ Av. Çetin AKÖZ Mahmut ÜNLÜSOY
Şube Müdürü Baro Temsilcisi Ticaret ve Sanayi Odası Temsilcisi
Üye Üye
Adil ALTUNCU Hasan ÖZDEMİR
Belediye Temsilcisi Tüketici Örgütleri Temsilcisi
X Karşı oy : Tüketicinin Bankadan krediyi kullandığı gün ihtiyaçlarını acil giderebilmek için bankanın dosya masraflarını kabul etmiş hatta ve hatta hesabına geçen krediden aynı gün başka kredi taksitlerini kapatmış ve kalan tutarıda nakden çekmiştir. Bu işlemlerden öncede hesap hareketlerinde dosya masrafı hesabından düşmüş ve itiraz etmemiştir. Banka sözleşme üzerine dosya masrafı tutarını kabul ettiğini yazmayı atladığından bu hata da tüketici aradan geçen uzun zamandan sonra fark ettiği kanaatimce dosya masrafının tüketiciye iade edilmemesi yönünde oyumu kullanıyorum.
Dosya No : 2008-110833
Karar Tarihi ve No : 09.06.2009-
Raportör : İlknur DEMİRALAY
HAKEM HEYETİ KARARI
Tüketici : Serkan AĞARLI
Zafer Mah. 4959 Sok. No: 11 ISPARTA
Satıcı : GARANTİ BANKASI A.Ş ISPARTA ŞUBESİ - ISPARTA
Şikayet Tarihi : 15.09.2008
Uyuşmazlık Bedeli : 500.00 TL
ŞİKAYET KONUSU :
Tüketici, satıcıdan 12.06.2008 tarihinde tüketici kredisi çektiğini, parayı çekmeden önce anlatılan dosya masrafı ile çektikten sonraki masrafın arasında dağlar kadar fark olduğunu, tüketici kredisinden kesilen vergilere ve faizlere itiraz etmediğini, ancak dosya masrafı adı altında kesilen 500,00 TL?nin ne amaçla kesildiğini anlayamadığını ifade ederek kendisinden dosya masrafı adı altında alınan 500,00 TL?nin iadesi talebinde bulunmaktadır.
SAVUNMANIN ÖZETİ :
Şikayet konusu ile ilgili satıcıdan 15.12.2008 tarih ve 3105 sayılı yazımızla savunma istenmiş, ancak bu güne kadar Müdürlüğümüze bir cevap yazısı ulaşmamıştır.
BİLİRKİŞİ GÖRÜŞÜ :
İstenen ücret dosya masrafı olarak adlandırıldığına göre bu masrafın hangi kalemlerden ve ne miktarda olduğuna ilişkin Bilirkişi görüşü istenmiş bilirkişi tarafından düzenlenen raporda; bu tür bilgilere yer verilmediği sadece ?alınan masraf ve komisyon miktarlarının ödenen kredi üzerinden yüzde komisyon olarak belirlendiği? yönünde bilgi verilmiştir.
İNCELEME VE GEREKÇE : Satıcı tüketiciden alınan krediden kesilecek faiz miktarından farklı bir ücret talep ve tahsil ettiğine göre, bunun sözleşmenin düzenlenmesi esnasında kararlaştırılmış bir husus olup olmadığı araştırılmıştır. Bu nedenle, Tüketici ile sağlayıcı arasında düzenlenmiş bir sözleşmenin bulunup bulunmadığı, matbu bir sözleşme imzalanmış ise sözleşmede bu şartın olup olmadığı, şayet böyle bir şart var ise bu şartın tüketici açısından bağlayıcı bir yönü bulunup bulunmadığına bakılmıştır.
Konu ile ilgili satıcı görüşü istenmiş ancak savunmanın yapılmadığı görülmüştür. Dosyada tüketici tarafından imzalanmış bir sözleşme bulunmakta ise de, sözleşmede dosya masrafına ilişkin bir ücret miktarına rastlanmamıştır. Kaldı ki dosya masrafı alınacağına ilişkin bir şart bulunsa bile, konu ile ilgili yükümlülük satıcıya ait olduğu halde bu şartın tüketici ile müzakere edilerek sözleşmeye konduğu iddia ve ispat edilememiştir.
Bilindiği gibi, Tüketicinin Korunması Hakkındaki Kanunun 6.maddesi sözleşmedeki haksız şartları düzenlemektedir.
?Satıcı veya sağlayıcının tüketiciyle müzakere etmeden, tek taraflı olarak sözleşmeye koyduğu, tarafların sözleşmeden doğan hak ve yükümlülüklerinde iyi niyet kuralına aykırı düşecek biçimde tüketici aleyhine dengesizliğe neden olan sözleşme koşulları haksız şarttır.Taraflardan birini tüketicinin oluşturduğu her türlü sözleşmede yer alan haksız şartlar tüketici için bağlayıcı değildir. Eğer bir sözleşme şartı önceden hazırlanmışsa ve özellikle standart sözleşmede yer alması nedeniyle tüketici içeriğine etki edememişse , o sözleşme şartının tüketiciyle müzakere edilmediği kabul edilir.
Bir satıcı veya sağlayıcı, bir standart şartın münferiden tartışıldığını ileri sürüyorsa bunu ispat yükü ona aittir.?
Yasamız matbu sözleşmelerde bulunan ancak tarafların sözleşmeden doğan hak ve yükümlülüklerinde iyi niyet kuralına aykırı düşecek biçimde tüketici aleyhine dengesizliğe neden olan sözleşme koşullarının haksız şart olduğunu açıkça belirtmiş, bu tür şartların tüketici ile müzakere edilerek sözleşmeye konması gerektiğine ayrıca yer vermiştir. Hatta haksız şart niteliğindeki bir şartın tüketici ile müzakere edilip edilmediği yönünde bir uyuşmazlık var ise bunun ispat yükümlülüğünü satıcı/sağlayıcıya vermiştir.
Yasada açıkça hükme bağlandığı gibi ispat yükümlülüğü kendisinde ait olduğu halde sağlayıcı bu şartın sözleşmede bulunduğunu, sözleşmede bulunsa bile bu şartın tüketici ile müzakere edilerek sözleşmeye konduğunu ispat edememiştir. Tüketici iradesi hilafına kendisinden bu tür bir ücret ödendiğini ileri sürdüğüne göre yasaya göre satıcının , aksini ispat etme yükümlülüğü vardır. Satıcı mezkur şartı tüketici ile müzakere ettiğini iddia ve ispat edemediğine göre talebin kabulü gerekmiştir.
Kaldı ki Cumhuriyet Başsavcılığınca kanun yararına temyiz edilmesi amacıyla Yargıtay 13.Hukuk Dairesine yapılan başvuru üzerine adı geçen daire sözleşmedeki haksız şartlar ile ilgili içtihat birliğini sağlamaya yönelik önemli bir karar almıştır. Bu karara göre, yukarıda belirtilen gerekçeler doğrultusunda sözleşmelerde bir ücret alınacağına dair bir hüküm varsa bile bu hükmün tüketici ile müzakere edilerek sözleşmeye konduğunun ispat edilmesi, bu yapılamadığı takdirde bu hükmün yasa ve yönetmelik hükümleri karşısında haksız şart olarak kabul edilerek iptal edilmesi yönünde karar verilmesi gerektiği belirtilmektedir.
HÜKÜM :
Açıklanan nedenlerle ;
- Tüketici talebinin KABULÜNE
- Tüketiciden dosya masrafı adı altında alınan 500.00 TL?nin satıcıdan alınarak tüketiciye verilmesine,
Bu talebinin karşılanmaması durumunda 4077 Sayılı Kanunun 22?nci maddesi 5. fıkrası gereği İcra İflas Kanunun ilamlarının yerine getirilmesi hakkındaki hükümlerinin uygulanmasına,
Tarafların bu karara kararın tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde her türlü resim ve harçtan muaf olarak Tüketici Mahkemesine (Asliye Hukuk) itiraz hakları açık olmak kaydıyla Üye Mahmut ÜNLÜSOY?un red oyuna karşı toplantıya katılan üyelerin oyçokluğu ile karar verildi. 09.06.2009
Başkan Üye Üye
X
Nesih TANRIVERDİ Av. Çetin AKÖZ Mahmut ÜNLÜSOY
Şube Müdürü Baro Temsilcisi Ticaret ve Sanayi Odası Temsilcisi
Üye Üye
Adil ALTUNCU Hasan ÖZDEMİR
Belediye Temsilcisi Tüketici Örgütleri Temsilcisi
X Karşı oy : Tüketicinin Bankadan krediyi kullandığı gün ihtiyaçlarını acil giderebilmek için bankanın dosya masraflarını kabul etmiş hatta ve hatta hesabına geçen krediden aynı gün başka kredi taksitlerini kapatmış ve kalan tutarıda nakden çekmiştir. Bu işlemlerden öncede hesap hareketlerinde dosya masrafı hesabından düşmüş ve itiraz etmemiştir. Banka sözleşme üzerine dosya masrafı tutarını kabul ettiğini yazmayı atladığından bu hata da tüketici aradan geçen uzun zamandan sonra fark ettiği kanaatimce dosya masrafının tüketiciye iade edilmemesi yönünde oyumu kullanıyorum.